Paris Anlaşması’nın Psikolojik Yükü: Eko-Kaygının Yükselişi
Paris Anlaşması, iklim değişikliğiyle mücadelede tarihî bir dönüm noktası olarak görülse de, bu küresel sözleşmenin psikolojik etkileri özellikle genç nesiller ve kırılgan topluluklar açısından dikkatle ele alınmalıdır. İklim krizine dair oluşturulan farkındalık, birçok kişi için zihinsel yük ve kaygı kaynağı haline gelmiştir.
Eko-kaygı (eco-anxiety), çevresel tehditlere karşı duyulan yoğun endişe ve çaresizlik hissidir. Paris Anlaşması’nın sürekli olarak medyada yer alması, iklim krizinin ciddiyeti hakkında yapılan uyarılar ve bireysel sorumluluk vurguları, özellikle genç bireylerde geleceğe dair karamsarlığı artırmaktadır. Birçok kişi “Ne yaparsam yapayım bu felaketi durduramam” düşüncesiyle, kronik stres ve depresyon belirtileri gösterebilmektedir.
Anlaşmanın etkisi yalnızca bireysel düzeyle sınırlı kalmamakta, aynı zamanda toplumsal ruh sağlığı üzerinde de dalga etkisi yaratmaktadır. İklim politikalarının getirdiği dönüşümler; ekonomik sektörlerdeki belirsizlik, göç dalgaları ve çevresel felaketlere dair artan beklenti gibi faktörlerle birleştiğinde, kolektif bir panik havası oluşmaktadır.
Paris Anlaşması’na karşı olumsuz duygusal tepkiler sadece kaygıyla sınırlı değildir. Bazı bireylerde öfke, suçluluk, tükenmişlik ve inkar gibi savunma mekanizmaları da devreye girmektedir. Özellikle genç aktivist gruplarda görülen “iklim adaletsizliği” hissi, siyasi sistemlere duyulan güveni zedeleyerek umutsuzluğu körüklemektedir.
Bu psikolojik yükün azaltılabilmesi için çevre politikalarının yalnızca teknik değil, aynı zamanda insani ve psikososyal boyutlarıyla da ele alınması gereklidir. Paris Anlaşması kapsamında yürütülen projelerde, ruh sağlığı uzmanlarının sürece dahil edilmesi ve topluma yönelik psikoeğitim kampanyalarının artırılması, oluşan kaygının işlevsel düzeyde yönetilmesine katkı sunacaktır.
Sonuç olarak, Paris Anlaşması’nın ekolojik hedefleri kadar psikolojik etkileri de göz önünde bulundurulmalı; çevreyi korurken bireyin ruhsal bütünlüğü ihmal edilmemelidir.
Hazırlayan: Uzman Psikolog Mustafa Cem Oğuz
