Özgül fobi (basit fobiler)

Belirli bir nesneye yönelik veya bir durumdan kaynaklanan belirgin korku ya da anksiyete duyma (örn: uçağa binme, yükseklikler, hayvanlar, iğne yapılması, kan görme).

Not: Çocuklarda, korku ya da kaygı, ağlama, bağırıp çağırarak tepinme, donakalma ya da sıkıca sarılma ile kendini gösterebilir.
Duyulan korku ya da kaygı, özgül nesne ya da durumların yarattığı gerçek tehlikeye göre ve toplumsal-kültürel bağlamda orantısızdır.
Fobik nesne ya da durumdan aktif olarak kaçınılır veya yoğun bir korku ya da kaygı ile buna katlanılır.
Korku ve kaçınma sürekli bir durumdur, altı aydan uzun sürer.
Bu durum kişinin yaşantısını olumsuz etkiler ve işlevsellikte azalmaya neden olur.

Özgül Fobi Alt Tipleri Nelerdir?

Fobilere neden olan nesne ve olgular küçük hayvanlardan fırtına gibi doğal olaylara kadar farklılık gösterir.
Hayvanlara yönelik tür: yılanlar, böcekler, köpekler
Doğal çevre türü: fırtınalar, yükseklikler, su 
Kan-iğne-yaralanma türü: iğneler, diğer tıbbi işlemler
Durumsal tür: toplu taşımalar, tüneller, köprüler, asansörler, uçaklar, kapalı alanlar
Diğer tür: Soluğun tıkanmasına ya da kusmaya yol açabilen durumlar; çocuklarda, örn. yüksek sesler ya da özel giysili kişiler

Özgül Fobi Nasıl Başlar?

Özgül fobi çocukluk çağında başlayan korkuların devamıdır. Kişi bu durumu "kendimi bildim bileli böyleyim" diye ifade eder. Bazen yetişkin dönemde de başlayabilir. Kişinin geçmişte travmatik bir olay yaşamış olması, başka birisinin travmatik olayına şahitlik etmek (boğulma vb.) veya bilgi aktarımı sonucunda (uçak kazasını medyadan izlemek vb.) ortaya çıkabilir. Özgül fobilerin nasıl ortaya çıktığı hakkında tek bir neden yoktur. Genetik olarak doğuştan gelen bir takım özellikler, edindiğimiz deneyimler ve çevrenin etkisiyle ortaya çıkabilir.

Özgül Fobi Tedavisi Nasıl Yapılır?

Özgül fobilerin tedavisi mümkündür ve başarı oranı yüksektir. Özgül fobi tedavisinde ilaçların rolü azdır, psikoterapi süreci daha önemli bir alanı kapsar.

1.Psikoterapi

Korkulan nesne ve durumlarla ilgili akılcı olmayan düşüncelerin daha uyumlu düşüncelerle yer değiştirmesi gibi bilişsel ve aşamalı olarak maruz bırakma, hayali maruziyet gibi davranışsal yöntemlerden yararlanılan Bilişsel Davranışçı Terapi ile tedavi oranı yüksektir. 

2.İlaç Tedavisi

Kaygı bozukluk­ları, depresyon bozuklukları ve madde kul­lanım bozukluklarıyla birlikte görülebilir. Eşlik eden farklı bir ruhsal bozukluk olduğunda ilaç tedavisinden yararlanılabilir.