Binlerce yıl önce avcılık ile meşgul atalarımız, açlığa karşı “enerji depolayan tasarruf genleri” geliştirmişlerdir. Bu genler, çağımızda yapay şeker ve karbonhidratlı gıdaların sıkça tüketimi ve sedanter yaşam nedeniyle bir obezite salgınına sebep olmuşlardır.
Tüm dünyada yaklaşık 200 milyon erkek ve 300 milyon kadın obezdir. En yüksek oran %27 ile Amerika kıtasında iken, en düşük oran %5 ile Güney Doğu Asya’dadır. Her yıl dünya nüfusuna 4,5 milyon yeni obez katılmaktadır.
Ülkemizde nüfusun yaklaşık %25’inde obezite problemi olduğu tahmin edilmektedir. Obezitenin, beraberindeki ciddi hastalıklar (kalp hastalıkları, diyabet gibi) ile birlikte yaşam süresini anlamlı biçimde azalttığı kanıtlanmıştır.
Obezitenin cerrahi tedavi ile kalıcı biçimde düzeltilebileceği fikri yaklaşık 60 yıl önce, başka nedenlerle midesi ya da barsakları çıkarılan hastalarda görülen kilo kayıplarından ilham alınarak uygulanmaya başlamış ve geliştirilerek yıllar içinde giderek artan biçimde kullanılmıştır.
Günümüzde obezite cerrahisinde kullanılan yöntemler; mide volümünü küçülten girişimler, gıda emilimini azaltıcı girişimler ve bunların kombinasyonlarından ibarettir. Bu yöntemler içinde uygulanması en kolay, en düşük komplikasyon oranına sahip olan yöntem “sleeve gastrektomi” ya da daha çok bilinen adıyla “tüp mide” ameliyatıdır. Bu ameliyat mide volümünü küçülten girişimlerden biridir ve gıda emilimini hiçbir şekilde bozmaz. Tüp mide ameliyatında, midenin esas volümünü sağlayan yaklaşık %80’lik bir bölümü çıkarılmaktadır. Açlık hormonu olarak bilinen “ghrelin hormonu” nun yaklaşık olarak %60’ı, tüp mide ameliyatında midenin çıkarılan bölümünden salgılanmaktadır. Dolayısıyla bu yöntem ile mide volümünün küçültülmesi ile birlikte acıkma hissi de azaltılmaktadır. Tüp mide ameliyatının bir başka avantajı da, uzun dönemde kilo geri alımı gerçekleşir ise, yeniden tüp mide ya da emilim azaltıcı kombine işlemlerin uygulanması kolaylıkla sağlanabilir.
Son yıllarda giderek artan biçimde uygulanan başta tüp mide olmak üzere obezite cerrahisi, ciddi koplikasyonlara yol açabilecek ameliyatlardır. Bu durum göz önünde bulundurularak, bu ameliyatların donanımı ve tecrübesi yeterli merkezlerde uygulanması büyük önem taşımaktadır.
Obezite ve cerrahi tedavisi konusunda daha ayrıntılı bilgileri, başkanlığını yaptığım “İzmir Obezite Merkezi” sitesinden alabilirsiniz.
