Normal ve Riskli Gebelik Takibi

İlk muayenenizin gebe kalmadan olması en idealidir. Doktorunuz genel bir muayenenizi yaparken sizin bile haberiniz olmayan bir hastalığınız olduğundan şüphelenebilir. Bunun tespit edilmesi ve gebelik öncesi tedavisi sağlandıktan sonra gebe kalmaya izin vermek en sağlıklısıdır.

Eğer gebelik öncesi muayeneyi yaptırmadıysanız ya da plansız gebe kaldıysanız gebeliğinizi fark eder etmez, gerçekten gebe olduğunuzu ve sağlıklı bir gebelik olup olmadığını teyit edebilmek için doktor kontrolünüzü gerçekleştirmelisiniz.

Bu kontrolün amacı gebelikte, doğumda ya da doğum sonrasında gelişebilecek olağan dışı durumların ve risk faktörlerinin belirlenmesidir.Gebelik takibini değiştirebilecek ve gebeliği olumsuz etkileyebilecek kronik hastalıklar (hipertansiyon,astım, anemi, diyabet, epilepsi, tiroid gibi), jinekolojik hastalıklar (uterin anomaliler,myom, over kisti, enfeksiyonlar gibi), önceki gebeliklere ait durumlar (düşük, anomalili doğum, dış gebelik, ölü doğum-erken doğum ) bu muayenede sorgulanır. Düzenli kullanılan ilaçların gebeliğe göre doz ayarlaması,beslenme alışkanlıkları, sigara ve alkol kullanımı,egzersiz alışkanlıkları ile ilgili yapılması gereken değişikliklerle ilgili bilgilendirme yapılır. Doktorunuz tarafından uygun görülen gerekli kan testleri yapılır.

Hastanemizde gebelik öncesi muayene, bilgilendirme ve gerekli tetkikler yapılmakta böylelikle gebeliği etkileyebilecek tüm durumlar öncesinde tesbit edilebilmekte ve gerekli önlemler alınabilmektedir.

Gebelik tesbitinden itibaren doğuma kadar olan dönemde her kontrolde 4 boyutlu renkli doppler ultrasonografi bebeğin incelenmesi ,anne adayının ağırlık ölçümü, tansiyon ölçümü ve varsa hastamızın mevcut şikayetleri değerlendirilip gerekli tetkik ve tedavisi düzenlenir. Gebelik süresince yapılması gereken test ve taramaların hepsi hastanemizde yapılabilmektedir.

Yüksek riskli gebelik nedir?

Gebelik, doğum ve lohusalık döneminde, anne veya bebeğinin yaşamını veya sağlığını tehlikeye sokan her türlü sorunun görülme olasılığının arttığı gebelikler ‘yüksek riskli’dir.Tipik olarak, hamilelik boyunca özel ve yakın izleme veya bakım gereklidir.

Bazen yüksek riskli hamilelik, hamilelikten önce mevcut olan tıbbi bir durumun sonucudur.Bazen de siz veya bebeğiniz için hamilelik sırasında gelişen tıbbi bir durum, hamileliğin yüksek riskli olmasına neden olur.

Yüksek riskli gebelik için belirli risk faktörleri şunlardır:

İleri anne yaşı:35 yaşında gebeliği olanlarda genetik hastalık( özellikle Down sendromu) sezaryan sıklığı, doğum sonrası kanama, uzamış veya ilerlemeyen travay sıklığı artar. Bu gebelerin daha sık enfeksiyona eğilimleri vardır.
Adölesan Gebelik:< 19 yaş altı gebelere ‘adölesan gebe’ denir. Bu yaş grubunda kansızlık, hipertansiyon, düşük tehdidi, erken doğum, gelişme geriliği, düşük doğum tartısı, artmış sezaryan oranları sıktır.
Yaşam tarzı seçimleri.Sigara içmek, alkol almak ve yasadışı uyuşturucu kullanmak hamileliği riske atabilir.

Alkol:Alkol direk olarak bebeğe geçer. Gebe kalmaya çalışırken ve gebelikte tüketilmemelidir. Alkole bağlı ‘Fetal alkol sendromu’ tarif edilmiştir. Bu tablo, yüz anomalileri, düşük doğum tartısı, hiperaktivite, entellektüel bozukluklar, görme ve işitme sorunlarının görüldüğü bir durumdur.

Sigara:Gebelikte sigara kullanımı, düşük ve erken doğum tehdidini, doğumsal yapısal anomaliler riskini, ani ölüm riskini, düşük doğum tartısı olasılığını ve çocukluk çağı akciğer hastalıkları riskini arttırır.
Anne sağlığı sorunları ve gebeliğe özgü durumlar:Yüksek tansiyon, obezite, diyabet, epilepsi, tiroid hastalığı, kalp hastalıkları,kansızlık, astım ve mevcut enfeksiyonlar hamilelik risklerini artırabilir.

Gestasyonel Diyabet:Gebelik sırasında gelişen diyabete ‘gestasyonel diyabet’ denir. Düzenli takip, diyet, kontrollü kilo alımı ile çoğu gebe sorunsuz bir gebelik geçirir. Gebelikte diyabet kontrol edilmez ise erken doğum, gebeliğin hipertansif hastalığı, amniyon sıvı fazlalığı, iri bebek, ilerlemeyen eylem, omuz takılması, sezaryan ve yenidoğanın metabolik sorunları gibi riskli durumlar ortaya çıkabilir.

Gebeliğin Hipertansif Hastalıkları:Önceden varolan hipertansiyonun üstüne, başka bulgular eklenebileceği gibi, ilk defa gebeliğin 20. haftasından sonra da hipertansiyon gelişebilir. Gebeliğin hipertansif hastalığı tedavi edilmez ise annede beyin, karaciğer ve böbrek gibi yaşamsal organ hasarı, anne/fetus ölümü, gelişme geriliği, erken doğum, düşük doğum tartısı ve uzun dönemli sağlık sorunlarına neden olabilir.

Çoğul Gebelik:Tüp bebek gibi yardımcı üreme teknikleri ile gebe kalanlarda çoğul gebelik sıklığı artar. Çoğul gebeliklerde, gebeliğe özgü tüm sorunlar artmıştır. Fetus sayısı arttıkça riskler de artar.
Hamilelik komplikasyonları:Anormal bir plasenta pozisyonu, IUGR ve Rh uygunsuzluğu
Gebelik öyküsü:Önceki hamileliklerinizde preeklampsi , erken doğum öyküsü ve benzeri durumlar varsa bir sonraki gebeliğinizde aynı durumlar için risk altında olabilirsiniz.

Özel testlere ihtiyacım var mı?

Detaylı veya hedeflenmiş ultrason
Prenatal hücresiz fetal DNA (cfDNA) taraması
İnvaziv genetik tarama:Sağlık uzmanınız amniyosentez veya koryon villus örneklemesi (CVS) önerebilir.

Amniyosentez ve koryon villus örneklemesi gibi bazı prenatal tanı testleri küçük bir gebelik kaybı riski taşır.Bu testleri yapma kararı size ve eşinize bağlıdır.
Rahim ağzı uzunluğunu ölçmek için ultrason
Laboratuvar testleri
Biyofizik profil:Fetal sağlığı değerlendirmek için ultrason veya ultrasonun sonuçlarına bağlı olarak, NST (nonstress testi) de içerebilir.

İyi bir gebelik takibi potansiyel risklerin belirlenmesini sağlar. Düzgün tıbbi hikaye ve ilk ayrıntılı muayene başlangıçtaki riskleri belirlerken, takiplerin düzenli olması da gebelik sırasında gelişebilecek durumların erken tanınmasını sağlar. Gereğinde ilgili branş uzmanlarından vaya yüksek riskli gebelik uzmanından destek alınabilir. Gebelik boyunca sağlıklı beslenmek, sigara ve alkolden uzak durmak, düzenli egzersiz yapmak, düzenli gebelik takibine gitmek ve doktorunuzun tavsiyelerini dinlemek sizin ve bebeğinizin en iyi şekilde bakımını sağlayacaktır.