Modern Kaygılar: Kıyas Anksiyetesi ve Başarı Baskısı
Kıyas Anksiyetesi Nedir?
Kıyas anksiyetesi, bireyin kendini sürekli başkalarıyla karşılaştırması sonucu ortaya çıkan rahatsızlık ve yetersizlik duygularıdır. Sosyal medyada gördüğümüz 'mükemmel' hayatlar, başarı hikayeleri ve dış görünüşler; bireyde kıyaslama davranışını tetikler.
Başarı Baskısı ve Psikolojik Etkileri
Toplumsal ve ailesel beklentiler, bireyleri sürekli daha fazlasını başarmaya yönlendirir. Bu durum zamanla performans kaygısına, değersizlik hissine ve kronik tükenmişliğe neden olabilir. Başarı artık bir güvence değil, bir zorunluluk haline gelir.
Dijital Dünyada Tetiklenen Kaygı
Instagram, LinkedIn gibi mecralarda bireyler genellikle hayatlarının sadece parlak yönlerini paylaşır. Bu durum, gerçekliğin çarpıtılmasına neden olur. Kişi kendi sıradan hayatını başkalarının filtrelenmiş hayatlarıyla karşılaştırır ve bu da benlik algısında kırılmalara yol açar.
Psikodinamik Perspektif
Erken çocuklukta koşullu sevgiye maruz kalan bireyler, değerli olmak için 'başarılı olmak' gerektiğine inanabilir. Bu inanç, yetişkinlikte içselleştirilmiş bir başarı zorunluluğuna dönüşür. Terapide bu inançların kökenine inmek, içsel baskının çözülmesini sağlar.
Nasıl Başa Çıkabiliriz?
• Sosyal medya detoksu yapın; bilinçli kullanım alışkanlığı geliştirin.
• Kendi değerlerinizi netleştirin: Başarı sizin için ne anlama geliyor?
• Öz-şefkat pratiklerini günlük yaşama dahil edin.
• Kıyasladığınız anlarda 'benim hikâyem farklı' cümlesini hatırlayın.
• Terapide içsel motivasyon ve koşulsuz öz değer çalışmaları yapılabilir.
Sonuç
Modern çağın kaygıları görünmez ama etkili biçimde hayatımızı yönetiyor. Kıyas anksiyetesi ve başarı baskısıyla başa çıkmak için farkındalık, öz-şefkat ve psikolojik destek temel araçlarımız olmalıdır.
Uzman Psikolog Mustafa Cem Oğuz
