Mesane nedir ? İdrar torbası ya da idrak kesesi olarak da bilinen mesane, karın bölgesinin alt bölümünde yer alır ve içerisinde idrarın biriktiği küre biçiminde bir organdır. Böbrekler, kandaki toksin maddeleri temizledikten sonra vücuttan atmak için üreter adı verilen küçük kanalları kullanır. İdrar küçük kanallar aracılığı ile mesaneye gelir ve vücut dışına atılıncaya kadar burada depo edilir.
Mesane kanseri nedir? Mesanenin duvarını oluşturan hücrelerin kontrolsüz çoğalması durumunda mesane kanseri oluşur. Bu tümörler mesane iç yüzeyinde genellikle yüzeyden kabarık karnabahar görünümünde izlenmektedir. Mesane kanseri 3 çeşittir;
1. Üropiteliyal karsinom: Mesane duvarını kaplayan hücrelerde görülen bir kanser çeşididir.
2. Yassı epitel hücreli karsinom: Uzun süreli enfeksiyon ya da irritasyona maruz kalan mesanenin yassı epitel hücrelerinden meydana gelen bir kanser çeşididir.
3. Adenokarsinom: Mesanedeki salgı yapan hücrelerde görülen bir kanser çeşididir. Mesane duvarındaki mukustan sorumlu olan hücrelerin anormal çoğalması sonucu oluşur.
Mesane kanserlerinin çoğu tanı anında yüzeyeldir.
%75 yüzeyel (mesane mukoza ve submukozaya sınırlı)
%15-25 invaziv (kas tabakası veya lenf bezlerine yayılmış)
%15 metastatik
Mesane Kanserinin Sebepleri nelerdir ?
Yaş
Erkek Cinsiyet (erkeklerde kadınlara oranla 3-4 kat daha fazla görülür)
sigara (2 kat artmış risk, içilen doza bağlı olarak erkeklerde olguların %50’sinden, kadınların %31’inden sorumludur)
İdrardaki bazı kanserojen maddeler
Endüstriyel kanserojenlere maruziyet
Pelvik radyoterapi
Mesane mukozasının kronik inflamasyonu (mesane taşı, uzun süreli kateter)
Mesane kanserlerinin alt tipleri nelerdir?
Epitelyal tümörler %98
Değişici epitel hücreli kanser (TCC) %90
Skuamöz hücreli kanser %3-7
Adenokanser %1
Mikst tümör %4-6
Non-epitelyal tümörler %2
Mesane kanserleri hangi belirtileri verir?
Hematüri ( %85) en sık görülen belirtidir. Mikroskopik veya makroskopik olabilir.
60 yaş üstü erkek, pıhtılı, ağrısız kanama olması ilk akla mesane tümörünü getirmeli.
Mesane irritiasyon semptomları (%20): idrarda yanma, sık idrar hissi, ani idrar, gece sık idrar.
Tıkayıcı şikayetler: böbrek kanalını tutmuşsa böbreklerde şişme ve yan ağrısı, prostatik bölgeyi tutmuşsa prostat benzeri şikayetler olabilir.
Metastaz yapmışsa buna bağlı şikayetler: kilo kaybı, iştahsızlık, halsizlik, kansızlık ve öksürük.
Mesane kanserinin ayırıcı tanısı nelerdir?
Mesane iltihabı, prostat büyümesi, aşırı aktıf mesane, böbrek tümörleri, böbrek kanalı tümörleri, mesane ve böbrek kanalı taşları.
Meane kanserinin tanısı nasıl konur?
Abdominopelvik Ultrasonografi (USG): Hematüri ile gelen hastaya ilk olarak yapılmalı.
Intravenöz pyelografi (IVP).
Abdominopelvik BT (BT ürografi): Aynı anda üst üriner sistemde tümör olma olasılığı %1.8’dir. Tümör trigonda ise bu risk %7.5, Multipl ve rekürens varsa risk yüksek
MR
Sistoskopi: mesane tümöründe en önemli tanı yöntemidir. İdrar yolunda ince ışıklı bir aletle mesane içine girilir. Mesanenin her tarafı direk gözlemlenir. Tümörün varlığı, sayısı, yeri hakkında detaylı bilgi elde edilir. Tanı koymak amacıyla sistoskopi yapıldığı sırada saptanan mesane tümörleri aynı seansta tamamen temizlenir. Bu amaçla rezektoskop adı verilen bir aletle tümörlü doku, tabanı ve çevresi dahil olacak şekilde kesilerek alınır.
Mesane kanserinin tedavis nasıl yapılır?
Yüzeyel-kasa yayılmayan mesane tümöründe tedavi:
Yüzeyel mesane tümörleri (Ta, T1, CIS) şayet agresif değilse, tek ve küçük tümör ise, daha önce tümör yoksa yani nüks tümör değil ise TUR-M ile tümörün tamamen kazınması sonrası mesane içine ilaç ygulaması yeterli bir tedavidir. Ancak hastalığın tekrarlama riskinden dolayı takip etmek yani belli aralıklarla sistoskopi yapmak gerekecektir. Kasa invaze mesane tümörlerinde tedavi:
Radikal sistektomi: Kas tabasına ulaşmış ancak daha ileri gitmemiş tümörlerde hastanın genel durumu ameliyat için uygunsa mesanenin tümden alındığı (mesane,lenf bezleri ve erkeklerde prostat, kadınlarda rahim dahil) radikal sistektomi ameliyatı yapılır. Mesane alındıktan sonra hastanın bağırsaklarından yeni bir mesane oluşturulur ve böbrekten gelen idrar kanalları (üreterler) bu yeni keseye bağlanır. Bu idrar kesesi ise ya normal dış idrar kanalına (üretra) ya da karın yan tarafına deriye bağlanır.
Kemoterapi: ameliyatı istemeyen veya ek hastalıkları ve riskleri nedeniyle qmeliyat yapılamayan hastalara kemoterapi ve radyoterapi (ışın tedavisi) seçenekleri uygulanır.Mesane kanseri başka organlara yayılım yaptığı zaman genellikle kemoterapi ve gerekirse radyoterapi uygulanır.
