Menopozun kelime anlamı adetlerin kesilmesi ve doğurganlığın bitmesidir. Aslı Yunancadan gelmekte olup, mensin (ay hali) pause (durması) sözcüklerinden türemiştir. Menopoz aslında bir dönem değil, son adet kanamasıdır. Dönem olarak değerlendirdiğimizde doğru terim “klimakterium”dur; bu dönemde menopoz öncesi (premenopoz), menopoz ve menopoz sonrası (postmenopoz) şeklinde 3 ana dönem vardır.
Menopoz neden olur?
Bir kız çocuğu anne karnındayken yaklaşık 7 milyon üreme hücresine (yumurta) sahipken, doğumla birlikte bu sayı 2 milyona düşer. Doğumdan ergenlik dönemine kadar biyolojik azalma devam eder ve ergenlik dönemindeki bir genç kızda yumurta sayısı yaklaşık 400,000 civarındadır. Her ayki yumurta gelişim döngüsünde 1 ya da 2 yumurta döllenmek üzere gelişirken beraberindeki diğer gelişime giren yumurtalar tüketilir. Menopoza yaklaşan bir kadında bu sayı iyice azalır.
Menopoz bulguları nelerdir?
Menopozal geçiş – perimenopoz dönemi genellikle sıcak basması, uyku bozuklukları, duygu durum değişiklikleri ve vajinal kuruluk, düzensiz adet kanamaları ve belirgin hormonal dalgalanmalar ile karakterizedir. Dikkatsizlik, yorgunluk, unutkanlık, gerginlik, depresyon, cinsel istekte azalma görülebilir.
Menopoz sonrası bu belirtiler devam eder. Uzun süreli östrojen eksikliği ile birlikte ürogenital organlarda küçülme - menopozun genito-üriner sendromu -vulvovajinal atrofi (rahim, vajina, vulva, üretra) olur. Sık idrara çıkma, idrar tahlilleri normal çıkmasına karşın idrarda yanma atakları, kabızlık, alt bölgede kaşıntı hissi, genital organlarda sarkma problemleri (rahim, idrar kesesi, barsak) olabilir.
Menopozu anlamak, tespit etmek için bir test var mı?
Menopoza işaret edebilecek kandan bakılan hormon testleri (FSH-Estradiol) bulunmaktadır. Hekim hastanın durumunua göre bu tetkikleri isteyebilir.
Doktorumu ne zaman ziyaret etmeliyim?
- 3 haftadan daha sık aralıklarla adet görülüyor ise
- Yoğun adet kanamaları oluyor ise,
- Son adet tarihinizin üzerinde 12 ay geçmiş ve sadece bir kan lekesi bile olsa tekrar kanamanız başladı ise,
- 40 yaş altında adet döngülerinizde sapmalar söz konusu ise,
- Gece terlemeleri nedeniyle uyuyamıyorsanız, sıcak basması sebebiyle çalışmakta çok zorlanıyor iseniz, depresyon bulgularınız var ise, yani menopoz semptomları günlük yaşantınızı çok etkiliyor ise kadın doğum hekimi ziyaret edilmedir.
