MENİSKÜSÜ KORU
Menisküs nedir ve dizdeki fonksiyonları nelerdir?
Menisküs kelimesinin kökü Latince’deki “meniskos” sözcüğünden gelmektedir ve anlamı “hilal” dir. Menisküs dizde uyluk kemiği ve kaval kemiği arasında bulunan, 2 adet hilal şekilli kıkırdağımsı dokudur. Menisküsler bazı bağlar yardımı ile eklem kapsülüne ve kaval kemiğine tutunur. Diz açma ve kapama hareketlerinde kemiklerle birlikte bir miktar hareket eder. Uyluk kemiğinin eklem yüzeyinin dışbükey bir yapısı bulunmaktadır. Kaval kemiğinin ise bunun aksine daha düz bir yapısı mevcuttur. Alt ve üstteki eklem yüzey geometrisinin farklı olması eklem yüzeyleri arasında bir uyumsuzluk yaratır. Menisküslerin temel görevi ise eklem yüzeylerindeki bu uyumsuzluğu ortadan kaldırmaktır. Diğer bir söyleyişle menisküslerin ana görevi eklem uyumunun elde edilmesi ve bu sayede kusursuz bir eklem hareketinin sağlanmasıdır.
Menisküslerin diğer bir önemli görevi ise yukarıdaki uyluk kemiğinden gelen vücut yükünün sağlıklı bir biçimde alttaki kaval kemiğine aktarılması ve yük dağılımının sağlanmasıdır. Menisküsler bu şekilde eklem kıkırdakları üzerinde anormal yüklerin gelmesini engeller ve adeta bir süspansiyon görevi görerek eklem kıkırdağını korur. Ayrıca menisküsler eklem sıvısı aracılığı ile kıkırdakların kayganlığını sağlamasına yardımcı olarak kıkırdak beslenmesini kolaylaştırır ve bu sayede kıkırdakları korur. Menisküsler eklem uyumunu artırdığı için eklem sağlamlığına önemli ölçüde katkı sağlar ve dizin anormal hareketlerini önleyerek diğer dokulara zarar gelmesini önler.
Menisküslerin korunması önemli midir?
Menisküsler diz sağlığının devamı açısından oldukça önemlidir. Menisküste ciddi bir problem bulunduğu zaman yukarıda anlatılan görevlerin büyük bir kısmını yapamaz duruma gelebilir ve bu kıkırdaklarda geri dönüşü olmayan hasarlara yol açabilir. Menisküs yırtığı gibi problemlerinin teşhisi erken konulabilirse menisküsler daha fazla hasara uğramadan bu yırtıklar özel kapalı ameliyat teknikleri ile onarılabilir ve menisküs kurtarılarak fonksiyonlarına devam etmesi sağlanabilir. Menisküs yırtıkları erken dönemde onarılmadığı zaman menisküsün doğal yapısı ileri düzeyde bozulabilir ve onarılabilecek bir menisküs yırtığı onarılamayacak duruma gelebilir. Özellikle genç hastalardaki menisküs ameliyatlarında menisküsün onarılması için bütün gayretin gösterilmesi çok önemlidir. Menisküsün bazı kısımları onarılamayacak durumda olsa dahi, onarılamayacak parçalar çıkarıldıktan sonra menisküs gövdesinin onarılması yine menisküs fonksiyonlarının büyük bir kısmının geri kazanılmasına olanak sağlayabilir.
Özet
Menisküsler eklem kıkırdağını koruduğu için diz sağlığının korunmasında hayati öneme sahiptir. Menisküs yırtıklarının mümkün olan bütün durumlarda özellikle genç hastalarda onarılması gerekmektedir. Yırtık menisküsün onarılması ile menisküsün koruyucu fonksiyonların tekrar geri kazanılması sağlanabilir.
