Meme kanserinin en sık görülen belirtisi memede yeni bir kitle ortaya çıkması olarak belirtiliyor. Medikal onkoloji uzmanı Prof. Dr. Serdar Turhal, bu kitlelerin genellikle ağrısız, sert ve kenarlarının düzensiz olduğunu anımsatarak “Ama meme kanseri yumuşak, yuvarlak, hassas hatta ağrılı da olabilir. Bu nedenle yeni ortaya çıkan bir kitle bir sağlık profesyoneli tarafından mutlaka kontrol edilmelidir. Bireyin kendi memesindeki değişikliklerin farkına varması da meme kanserinin erken tanısında önemlidir” dedi.
Prof. Turhal ile meme kanseri hakkında merak edilenleri konuştuk.
AĞRISIZ KİTLELERE DİKKAT
- Meme kanserinin en önemli belirtileri nedir?
Meme sağlığı açısından bireyin kendi memesinin normalde nasıl göründüğü ve hissettiği ile ilgili bir fikir sahibi olması önemlidir. Her ne kadar tarama tetkikleri önemli ise de mamografi ile bütün meme kanserini bulmak mümkün olmaz. Onun için bireyin kendi memesindeki değişikliklerin farkına varması da meme kanserinin erken tanısında önemlidir. Meme kanserinin en sık görülen belirtisi memede yeni bir kitle ortaya çıkmasıdır. Bu kitle genellikle ağrısız, sert ve kenarları düzensizdir. Ama meme kanseri yumuşak, yuvarlak, hassas hatta ağrılı da olabilir. Bunun dışında diğer meme kanseri şüphesi doğuran belirtiler; ele bir kitle gelmese bile memenin bir kısmında veya tümünde şişlik olması, meme cildinin içeri doğru çekilmesi veya portakal kabuğu görünümünü alması, memede veya meme ucunda ağrı olması, meme ucunun içeri doğru çekilmesi, meme ucunun ya da meme derisinin kırmızılaşması, kuruması, kabuklaşması veya kalınlaşması, süt dışında meme ucundan akıntı olması, koltuk altında lenf nodlarında büyüme olması.
40 YAŞ SONRASI MAMOGAFİ
- Kaç yaşından sonra özellikle dikkat etmeliyiz?
Her ne kadar meme kanseri tanısının konulduğu ortalama yaş 60 yaşın biraz üzerindeyse de 20 yaşından sonra bireylerin meme muayenesini kendilerinin yapması ve 40 yaşından sonra da mamografi çekilmesi için değerlendirilmesi uygun olur. Eğer erken yaşta akrabalarda meme kanseri görüldüyse ya da başka sebeplerle memenin olduğu bölgeye bir radyoterapi verildiyse bu taramalar daha erken yaşlarda da başlayabilir.
MEME ONARIMI MÜMKÜN
- Meme kanserinden korunmak için neler yapmalıyız ve risk faktörleri nedir?
Sağlıklı bir kiloda olmak önemli korunma faktörlerinden biridir. Fiziksel olarak aktif bir hayat sürmek yine önemli korunma yöntemlerinden biridir. Beslenme şekliyle meme kanseri arasındaki ilinti ispatlanmış değildir ancak sebze ve meyvenin sık yer aldığı, kalsiyum içeren süt ürünlerinin tüketildiği ve işlenmiş etlerin daha az tüketildiği bir diyet meme kanseri riskini azaltmaya yardımcı olacaktır. Yağ alımını azaltmanın meme kanseri üzerine etkisi ispatlanmamıştır. Şekerli içecekler genel olarak insan sağlığı için iyi olmadığı düşünülen sıvılardır. Bunlardan kaçınmak da uygun olur. Bunlara ek olarak annenin bebeğini emzirmesi de meme kanseri riskinin azaltılmasında ek bir katkı sağlamaktadır.
- Meme kanseri tedavisinde geç evrede teşhis konulması halinde ne gibi tedavi protokolü izleniyor?
Eğer meme kanseri metastaz yapmış yani memenin ve lenf nodunun dışındaki bölgelere sıçramışsa o zaman kullanılan tedavilere hormon tedavileri, kemoterapi, hedefe yönelik tedaviler, immünoterapi ilaçlarının kombinasyonu eklenebilir. Ayrıca cerrahi ve radyasyon tedavisi de sıkıntıların azaltılması anlamında faydalı olabilir.
- Memenin kaybı söz konusu olursa nasıl bir tedavi yapılıyor?
Pek çok kadın için meme kanseri ameliyatından sonra meme rekonstrüksiyonu (tekrar meme dokusu yapılması) söz konusu olabilir. Bu işlemin yapılması için hastanın kendi dokusu kullanılabileceği gibi protez meme dokusunun cilt altına yerleştirilmesi de söz konusu olabilir. Bu işlem meme kanseri ameliyatı sırasında yapılabileceği gibi sonradan da yapılabilir. Kanser tedavisinin yarattığı duygusal sıkıntılara ek olarak meme kanserine yakalanmış pek çok kadın, görünümünün yarattığı değişikliklerle ilgili olarak da sıkıntılar yaşamaktadır. Buna yönelik olarak da meme yapma (rekonstrüksiyon) ameliyatları düşünülebilir.
AKILLI VE HEDEFE YÖNELİK İLAÇLAR
Son geliştirilen ilaç ve tedavi protokollerine yönelik Prof. Turhal, şunları söyledi: “Meme kanserinde en büyük yenilikler tümör hücrelerinde yapılan moleküler genetik analizlerle akıllı ilaç tedavilerinin, immünoterapi ya da hedefe yönelik tedavi denilen ilaçların kullanılması yönünde olmuştur. Gittikçe daha fazla tümörün çoğalma mekanizması saptanmakta, bunlara karşı ilaçlar geliştirilmekte ve bu sayede de tedavide daha başarılı sonuçlar almak mümkün olmaktadır.”
EKİM AYI ‘MEME KANSERİ’ FARKINDALIK AYI
Türkiye’de 1 yılda yaklaşık 18 bin kadına meme kanseri tanısı konuyor. Meme kanserinin görülme sıklığı tüm dünya ortalaması için 100 binde 46, Türkiye için de 100 binde 45’tir. Ülkemizde kadınlarda görülen kanserlerin yaklaşık yüzde 25’i meme kanseridir.
