KRONİK ÖKSÜRÜK
Öksürük, havayollarındaki akıntıları ve yabancı materyali temizlemeye yönelik, ani, patlayıcı bir nefes verme manevrasıdır.
Kronik öksürük, inatçı, üç haftadan daha uzun süren, kişileri rahatsız eden, tanı ve tedavide problem olan bir hastalıktır. Yapılmış bilimsel çalışmalara göre ikinci en sık doktora başvurma yakınmasıdır. Birçok solunum yolu ve sistemik hastalığın en sık görülen bulguları arasında yer alır. Dolayısıyla hastalık olmasından çok, birçok hastalıkta görülen bir belirti olması ve çok sayıda farklı nedene bağlı olarak ortaya çıkması nedeniyle inatçı öksürüğün üzerinde durmak gerekir.
Son yıllarda öksürük mekanizması anlaşılmaya başlanmış, tanı ve tedavisi daha başarılı hale gelmiştir.
Yetişkinlerde ve çocuklarda farklı nedenlerden kaynaklanır. Yetişkinlerde geniz akıntısı en önemli nedendir. Çocuklarda en sık görülen neden ise astımdır.
Reflü, kronik akciğer hastalıkları ilaçlar ve alerji kronik öksürüğe yol açan diğer önemli sorunlardır. Geniz akıntısı birden çok nedenden kaynaklanır. Sinüzit, alerjik ve alerjik olmayan nezle, iltihabi hastalık sonrası akıntı, sigara içimi ve çevresel irritanlara bağlı akıntı önde gelen nedenlerdir.
Kronik öksürüğü olan birinde mutlaka sigara kullanımı ve hipertansiyon tedavisinde uygulanan ACE inhibitörü isimli ilaç grubunun kullanımı mutlaka sorgulanmalıdır. Eğer varsa bu iki etken mutlaka kesilmelidir.
Bu hastalarda akciğer ve gırtlak kanseri, tüberküloz, kalp yetmezliği, göğüste bir kitle ve sarkoidoz gibi tehlikeli hastalıkların ayrıcı tanısı mutlaka yapılmalıdır. İyileşmeyen kişilerde yakınmaların durumuna göre akciğer ve sinüs filmleri, alerji testleri, solunum fonksiyon testleri istenir. Daha ileri aşamalarda göğüs ve akciğer tomografisi, bronkoskopi, reflü tetkikleri gerekebilir. Bu rahatsızlıkta zaman zaman yapan birden fazla sebep olabileceği unutulmamalı, eğer hastalık tedaviye rağmen iyileşmiyorsa mutlaka diğer sebepler tekrar gözden geçirilmelidir.
Doktora danışılmadan yaygın olarak kullanılan öksürük şurupları konusunda da dikkatli olunmalıdır. Çok çeşitli olan öksürük şuruplarının her biri değişik etken maddeler içerirler. Birçoğunda soğuk algınlığına yönelik maddeleri yer alırken, bazılarının balgam sökücü etkisi, bazılarınınsa öksürük kesici etkisi bulunur. Öksürük nedeninin saptanmadığı durumlarda, öksürük kesici etkiye sahip öksürük şurupları, altta yatan hastalığın tanısında gecikmelere neden olabilir. Bir doktor önermedikçe bu tür öksürük şuruplarının kullanılmaması gerekir.
