Kendi Kendimin Terapisti Olabilir Miyim

Günlük hayatta hepimizin zorlandığı durumlar olur. Böyle zamanlarda bazı duygular bizim için zorlayıcı olabilir. Zorluğun üstesinden gelme konusunda kaynaklarımızın yeterli olup olmayacağını sorgular ve “ bir terapiste ihtiyacım var mı, yoksa kendi kendime bunun üstesinden gelebilir miyim” diye düşünebiliriz. Ya da psikoloji bilgimize güvenerek; “Kendimi anlıyorum. Neden bir terapiste ihtiyaç duyayım ki?” diyebiliriz.

Zor bir günün ardından tek başına bir yürüyüşe çıkmak, duygularımızı yazıya dökmek, bir film veya bir kitapta kendimizi bulmak ya da yakın bir arkadaşla sohbet etmek bazen bize terapi gibi gelir. Bu iyi hissetme hali, sorun yaşadığımızda sorunu kendi başımıza aşabileceğimiz düşüncesine yol açar bazen.

Günümüzde bilgiye erişimin kolaylaşması ile psikolojik anlamda kendimizi tanımak, psikopatoloji hakkında bilgi sahibi olmak birkaç tık uzağımızda. Bilgiye olan bu kolay erişim, bazen terapi desteği almadan dönüştürücü etki oluşturabilir. Özellikle hafif düzeyde stres ve kaygı durumunda, ilişkilere dair yaşanan bazı sorunlarda kişinin psikoloji bilgisi ve sahip olduğu iç görü, bu durumları anlamasına ve bunlarla baş etmesine yardımcı olabilir. Bilmek, adlandırmak, söze dökmek ve bazı başa çıkma becerilerini öğrenmek kişiyi oldukça güçlendirebilen değerli yeteneklerdir. Ancak bilgi sahibi olmakla değişim aynı şey değildir. Bilmek, ne yapmak gerektiği konusunda farkındalık oluşturur ama yürümek ayrı bir süreçtir.

 Peki bu süreçte kişi kendi kendinin terapisti olabilir mi? Kısmen olabilir. Kişi, sahip olduğu psikoloji bilgisi ve iç görüyle ilerleme sağlayabilir ama bazı noktalar vardır ki kişinin bunları kendi başına halletmesi zordur. Kişinin bilinçdışı dinamikleri ve kullandığı savunma mekanizmaları kendine objektif bakmasını zorlaştırır. Çünkü bilinçdışımız kendini korumak için pek çok savunma mekanizması kullanır ve kişi tek başına bunları görmekte zorlanır. Savunma mekanizmaları bize kaçacak başka kapılar olduğunu gösterir. Bunları fark etmek ve bunlarla yüzleşmek, tek başına kolay değildir. Farkındalık alanı dışında olan konular, ancak bir uzmanın aynalaması ve güvenli bir ilişkisel alanla çözülebilir.

Yani kişi kendi kendinin terapisti olabilir ama bir yere kadar. Duygularını, düşüncelerini, ihtiyaçlarını fark etse bile bunlarla ilgili aksiyon almak için daha fazlasına ihtiyaç vardır. Sadece bilmek ve fark etmek yetmez. Çünkü bilmek, iyileşmenin sadece bir kısmıdır. Bu yüzden terapiye ihtiyaç duyarız çünkü;

Bazen yaşadıklarımızı anlamlandırmakta zorlanırız.

Bazen geçmişin bugünümüzü nasıl etkilediğini göremeyiz.

Bazen savunma mekanizmalarımızın bizi neyi görmekten alıkoyduğunu anlayamayız.

Bazen travmalarımızın yükünü tek başına taşıyamayız.

İşte burada terapist devreye girer. Terapist;

Danışana güvenli bir ilişki sunarak iyileştirici bir ortam oluşturur.

Danışanın ilişki örüntülerini, aktarımını, savunmalarını, bilinç dışı dinamiklerini çalışarak danışanın kendini anlamasına yardımcı olur.

Danışanın yaşadığı zorluklara tanıklık ve eşlik eder.

Travmatik anıların yol açtığı duygusal yükün hafiflemesine ve danışanın iç dünyasını yeniden yapılandırmasına yardımcı olur.

Danışanı yargılamadan ona bir ayna tutar ve danışanın kendini görmesini sağlar.

Kısacası terapist, sadece bilgi veren ya da sadece dinleyen biri değildir. O, bazen görünmeyeni gösteren, bazen taşınan yüke ortak olan, bazen dağılmış parçaları bir araya getiren kişidir.

Özetlemek gerekirse; psikolojiye dair bilgi sahibi olmak, iç görü kazanmak önemli ve faydalıdır. Ancak çoğu zaman iç görüyü içsel dönüşüme çevirmek terapist eşliğinde olabilecek bir şeydir.

Terapi ortamı, sadece konuşma ve dinlemenin yapıldığı bir yer değil; duygusal temasın, ilişkiselliğin, iç görüyle dönüşümün buluştuğu bir alandır.

Kişinin kendi başına attığı adımlar çok kıymetli olsa da eşlik eden birinin varlığına ihtiyaç vardır. Çünkü bazı kapılar, ancak birlikte açılır.