Kilolu ya da obez bireyler bir an önce bu kilolarından kurtulmak istiyorlar. Ancak hızlı kilo kayıpları beraberinde birçok sağlık problemlerinin oluşmasına sebep olmaktadır.
Vücudun yağ miktarı ‘leptin’ denilen bir hormonla doğru orantılıdır. Leptin seviyeleri beyinde hipotalamus tarafından takip edilmektedir. Leptin, iştahı kontrol eder, metabolizmayı düzenler ve yağ yakımını arttırır. Hızlı kilo kaybıyla birlikte bu leptin seviyesinde de hızlı bir düşüş olur. Bu hızlı düşüş açlığı tetiklemektedir. Bu açlık cevabı aynı zamanda günlük enerji tüketiminin azalmasını sağlamakta, enerji oluşumu için kas dokusu yıkımına sebep olabilmektedir. Bu durumda birey kilosunu korurken zorlanmakta, günlük temel ihtiyacı olan enerjiyi ve besin öğelerini aldığında dahi kilo almaktadır ve “Yo Yo” olarak tabir edilen kilo döngüsünü oluşabilmektedir.
Hızlı kilo kaybına sebep olan çok düşük kalorili diyetlerle oluşan açlıklar “binge eating” denilen tıkınırcasına yeme ataklarını tetikleyebilmektedir. Ayrıca Hızlı kilo kaybı ve uzun süreli açlık durumlarında vücut fazla yağı metabolize ederek karaciğerde ilave kolesterol salınımına sebep olabilir ve sonuçta safra taşı oluşumuna neden olabilmektedir.
Derimiz, bizim üzerimizdeki perdedir. Hızlı kilo kaybıyla oluşan derideki sarkmalar, kırışıklıklarda sarkan, kırışık görünen bir perde gibi kötü görünür. Niçin sarkar? Öncelikle cildin anatomisine bakmak gerekir. Cildimizin altında ilk olarak yağ dokusu, sonrasında da kas dokusu vardır. Bu yağ ve kas dokusu deriyi gergin tutar. Eğer kilo alırsanız yeni oluşan yağ dokusunu karşılamak için cildinizin yüzey alanı genişler. Hatta bu çok hızlı olursa çatlaklar oluşabilir. Kilo kaybıyla birlikte yağ hücreleri küçüldüğünde deri altında boşluk artacak ancak deri yüzeyi aynı kalacaktır. Bu durumda sarkma denilen, derinin askıda kalması söz konusu olacaktır. Sarkmalar bireye göre değişmektedir. Kazanılan veya kaybedilen kiloya, yaşa, yağsız kitleye ve genetiğe göre değişmektedir.
Sonuç olarak kilo verirken makul hedefler koymak bir çok sağlık probleminin oluşmasını önleyecektir. Sağlıklı kilo kaybı için haftalık 0.5-1 kg’lık hedefler konulabilir. Vücutta yarım kilo kayıp olabilmesi için 3500 kkal’lik bir açık olması gerektirir.
