Orşit nedir?

Erkek yumurtalıklarının (testis) iltihabi durumuna orşit denir.

Epididimit nedir?

Yumurtalıkların arka tarafında bulunan ve yumurtalar tarafından oluşturulmuş sperm hücrelerinin olgunlaşması, depolanması ve taşınmasında rol oynayan yapılara epididim denir. Bu organda gerçekleşen iltihabi durumuna ise epididimit denir.

Epididimo-orşit nedir?

Hem orşitin hem de epididimitin tek bir klinik tablo altında olmasına epididimo-orşit adı verilir.

Epididimit, orşit ya da epididimo-orşit ne sık kimlerde görülür?

Epididimit, orşit ya da epididimo-orşit en sık 35 yaş üstü cinsel olarak aktif erkeklerde görülür.

Epididimit, orşit ya da epididimo-orşit belirtileri nelerdir?

Meni kanalları (epididim) ve yumurtalıklarda oluşan iltihap bu organlarda şişme ve ağrıya yol açar. Ateş görülebilir, idrar yoluyla ilgili şikayetler eşlik edebilir.

Epididimit, orşit ya da epididimo-orşit niçin olur?

Akut epididimitte yaygın olarak cinsel aktivite ve cinsel partnerin enfekte olması sorumludur. Ayrıca idrar yolunda oluşan tekrarlayıcı enfeksiyonlardan sonra da sık görülür.
Orşitin ise en yaygın görülen şekli kabakulak orşitidir. Kabakulak enfeksiyonu geçirmekte olan ergenlik çağına girmiş erkeklerin % 20-30 kadarında orşit gelişir. Testis ve meni kanallarında iltihaba sebep olan hastalıklardan bir diğeri de tüberkülozdur. Tüberküloz, kan veya idrar yoluyla sperm kanallarına girerek burada enfeksiyona yol açar.

Enfeksiyon epididim ya da testislere nasıl ulaşır?

Tipik olarak, idrar yolundaki bakterilerin ve cinsel yolla bulaşan mikroorganizmaların idrar torbası ya da idrar kanalından doğrudan bulaşı ile olur. Seyrek olarak da, vücudun savunma sistemi ile ilgili bozukluklarında testislerin de etkilenmesi sonucunda oluşabilir.

Çocuklarda görülen orşit ve kabakulakla ilişkili orşit kan yolu ile oluşur.

Epididimit, orşit ya da epididimo-orşitin tanısı nasıl konur?

Epididimo-orşiti olan hastalar sıklıkla tek taraflı torbada (skrotum) ağrı ile başvururlar. Tanı genellikle tıbbi hikaye ve muayene ile konur. İdrar tetkiki yapılır, idrar kültürü gerekebilir. İdrar kanalından yapılan sürüntünün ve orta akım idrarının mikroskopta incelenmesi faydalı olabilir. Şüphe olan durumlarda başta ultrasonografi olmak üzere diğer görüntüleme yöntemleri de yararlı olabilir. Lökosit analizini içeren meni incelemesi inatçı inflamatuar aktiviteyi gösterir.

Epididimit, orşit ya da epididimo-orşit hangi hastalıkla karışır?

Aynı yakınmalarla başvuran hastaların bir kısmında testis torsiyonu görülebilir. Bu hastalarda testis kendi etrafında dönmüş olup, kanlanması bozulmuştur. Torsiyon ve epididimoorşit ayrımının yapılması önemlidir.Torsiyon mevcut ise saatler bile önem kazanmaktadır.

Epididimit, orşit ya da epididimo-orşit nasıl tedavi edilir?

Bu hastalıkların etkin tedavisi antibiyotiklerle sağlanır. Bunların yanında ağrı kesiciler, yatak istirahati, soğuk uygulaması ve testislerin yukarıda tutulması gibi destekleyici tedaviler de verilmektedir. Hastalığa sebep olan mikrobiyal duruma göre cinsel partnerin de tedavisi gerekebilir.

Kabakulak orşiti nasıl tedavi edilir?

Kabakulak orşitinde testisteki küçülmeyi ve meni üretiminde bozulmayı önlemek için sistemik interferon tedavisi bildirilmiştir.

Epididimo-orşitte cerrahi yaklaşım gerektiren durumlar var mıdır?

Eğer etken patojen idrar yolu kaynaklı ise ve altta yatan idrar yapmayı zorlaştıran anatomik bir sorun varsa cerrahi tedavi gündeme gelebilir. Ayrıca epididimit ya da orşit abse formasyonu oluşturmuşsa yine cerrahi tedavi gerekebilir. İdiyopatik (sebebi bilinmeyen) granulomatöz orşitte testisin cerrahi olarak çıkarılması tedavi seçeneklerinden biridir.

Epididimo-orşiti olan hastaları ne tür sonuçlarla karşılaşması mümkün?

Bu hastalarda abse oluşumu, testis dokusunun kanlanmasında bozulma, testis küçülmesi ve kısırlık beklenebilecek sonuçlardandır.

Prostatit nedir?

Prostatit, prostat bezi inflamasyonu için kullanılan genel bir terimdir. İnflamasyon, enfeksiyon veya bezi irrite eden başka bir nedene bağlı olabilir.

Prostatit kimlerde gözlenir?

Genel olarak prostatın iyi huylu büyümesi ve prostat kanseri daha yaşlı erkeklerde görülmesine karşın, prostatit genellikle genç erkekleri etkileyen bir durumdur. 50 yaş altındaki erkeklerde konulan en sık ürolojik tanıdır. Erkeklerin % 25 kadarında yaşamlarının bir bölümünde prostatit şikayetleri olduğu ileri sürülmektedir. Bir kere olduktan sonra kalıcı hale (kronik) gelebilir veya tekrarlayabilir.

Prostatit belirtileri nelerdir?

Hastaların öncelikli şikayetleri genellikle ağrıdır. Ağrı genitoüriner (idrar yollarını ve cinsel organları ilgilendiren) sistem ya da pelvisteki (karın bölgesinin altındaki kalçanın içerisinde bulunan bölge) herhangi bir yerde olabilmekle birlikte, esas olarak görülen ağrı yerleşim yerleri erkeklik organı (penis) ile makat arasında (perine), idrar torbası üzerindeki (suprapubik) alanda, kasıklarda, yumurtalıklarda (testis), peniste ve bel bölgesinde olabilmektedir. Boşalma ya da idrar yapma ile ilişkili ağrı ya da rahatsızlık bulunmaktadır. İdrar sıklığında artma, acil idrar isteği, idrar yaparken yanma-zorlanma ve idrar torbasının yetersiz bir şekilde boşaldığı hissi gibi şikayetler olabilir. Titremelerle yükselen ateş olabilir. İdrar yapamama, eklem ağrıları ve kas ağrısı da eşlik edebilir. Bazen prostattaki absenin kendiliğinden boşalması sonucu penisin ucundan akıntı gelebilir.

Erkeklerde prostatit niçin olur?

Prostatit bir mikroorganizmanın oluşturduğu enfeksiyona, travmaya yada anatomik bazı durumlara bağlı olarak gözlenebilir.

Prostatitin enfeksiyon kaynaklı nedenleri nelerdir?

Bir veya birkaç bakteriye bağlı (bazen klamidya veya üreaplazma cinsi mikroorganizmalar) oluşan bu durum genellikle aktif seks yaşamı bulunan genç erkeklerde daha sık gelişir. Yapılan tetkiklerde ve araştırmalarda bu duruma nedenle olan mikroorganizma her zaman tespit edilmeyebilir.

Prostatitin anatomik kaynaklı nedenleri nelerdir?

Alt idrar yolu tıkanıklıklarına bağlı olarak yüksek basınçlı idrar yapma meydana gelmektedir. Böyle bir tıkanıklığın neden olduğu yüksek basınç, idrar kanalı içindeki idrarın akım karakterlerinde değişikliğe neden olmaktadır. Potansiyel olarak zararlı ve toksik içeriği olan ve/veya içinde mikroorganizmaların olduğu idrar, prostat kanalları içine geçebilir. Anksiyete ve stres idrar akımını kontrol eden kasın kasılmasına neden olur. Kasılmalar, kasların düzenli gevşemelerini önler ve idrar kanalındaki idrarın prostata geri dönüp bez dokusunu tahriş etmesine neden olur. Bazı erkekler idrar yaparken sık sık durup tekrar başlarlar. İdrar akımını durdurmak, geri idrar kaçışına neden olur ve bu da prostatı tahriş eder.

Prostatitin travma kaynaklı nedenleri nelerdir?

Tekrarlayıcı travma (traktör, bisiklet, ağır vasıta şöförlerinde ortaya çıkar) en büyük olasılıkla, lokal perineal kas ve sinir sistemini hatta belki de damar sistemini etkilemektedir.

Prostatitin tanısı nasıl konur?

Tanıdaki en önemli iki adım; benzer belirtilere neden olan diğer durumların ortadan kaldırılması ve prostatitin tipinin belirlenmesidir. Tanıda esas olan hastanın şikayetleridir. İkincil olarak alt idrar yolundaki bakteri ve inflamasyonun değerlendirilmesi gerekir. Bunun için hastanın geçmiş tıbbi tedavileri, geçirdiği enfeksiyonlar, cinsel yaşamı ve aile hikayesi ile ilgili incelemelerin ardından fizik muayene ve prostatın hassasiyetini anlamak için parmakla makattan prostat muayenesi yapılır. İdrarın ve eğer penisten akıntı gelirse bu sıvının mikroskopik (beyaz küre ve inflamasyona yönelik diğer ip uçlarının aranması) incelenmesi ve kültürü (alt idrar yolundaki lokal bakteriyel floranın değerlendirilmesi) yapılır. Diğer araştırmaların tamamı ise, hastada mevcut olan şikayetlerin diğer sebeplerinin dışlanması için yapılır.

Prostatit nasıl tedavi edilir?

Hastalık hakkında çoğu şey açık olmamakla birlikte kesin tedavi için doğru tanının gerekliliği açıktır Tanı konulmasının zorluğunun yanı sıra, etkili tedavisi de bazen güç olabilir. Hastalığın özelliğinden dolayı tedavi uzun sürebilir. Hasta sabırlı olmalı ve

üroloğun tedavi düzenine tam olarak uymalıdır. Tedavi hastalığın tipine göre değişebilmektedir.

Kaç tip prostatit vardır ve bunlar nelerdir?

Akut bakterial prostatit (kategori 1), kronik bakteriyel prostatit (kategori 2), kronik non- bakteriyel prostatit (kronik pelvik ağrı – kategori 3) ve asemptomatik inflamatuvar prostatit (kategori 4) olmak üzere toplam 4 tip prostatit vardır.

Akut bakteriyel prostatit (kategori 1) nedir?

Akut ve yaygın prostat bezi infeksiyonu ile ilişkilidir. Bu hastalarda genellikle şiddetli perineal ve suprapubik ağrı, idrar yapma şikayetleri, kanlı idrar, ağrılı boşalma ve olguların büyük bölümünde yüksek ateş, yaygın eklem ağrıları vardır. Parmakla muayenede prostat yumuşak olup, ağrılı ve hassastır. Tedaviye başlamadan evvel idrar kültürü ve gerekirse kan kültürü alınması gereklidir. Hastalığın şiddetine göre hastanın yatarak tedavi edilmesi gerekebilir. Hastaya damar yolundan antibiotik başlanmalıdır. Kültür sonuçları geldiği zaman duyarlılık testine göre antibiotik tedavisine devam edilmelidir. Ayrıca; ağrı kesici (analjezik) – iltihap önleyici (antiinflamatuar) ilaçlar, damar yolundan sıvı ile genel destekleyici bir bakım verilmelidir.

Kronik bakteriyel prostatit (kategori 2) nedir?

Prostatit hastalığında en sık görülen tiptir. Genellikle aynı organizma ile olan tekrarlayıcı idrar yolları enfeksiyonları ile karakterizedir. Burada bakteriyel enfeksiyona neyin neden olduğu her zaman açık değildir. Akut bir enfeksiyon gibi idrar yollarındaki bakterilere ya da kan enfeksiyonuna bağlı olabilir. Bazen de prostat bezinde taşlar oluşarak bakterileri çekebilir. Prostatitin bu tipi genellikle uzun sürelidir çünkü enfeksiyonun temizlenmesi güçtür. Başarılı bir antibiotik tedavisi sonrasında tamamen olamamakla birlikte bu hastaların bir çoğunda şikayetler düzelmektedir. Bu grupta prostat spesifik örneklerde (prostat salgısı, prostat masaj sonrası idrar ve/veya semen) bakteriler lokalize edilebilir. Antibiyotiklerin yanında prostat masajı (tekrarlayan), idrar kanallarını açıcı ilaçlar tedavi protokolüne eklenebilir. Bu tedavilere rağmen iyileşme olmuyorsa, sık sık idrar yolları enfeksiyonu oluyorsa, prostat taşları radyolojik olarak tespit edilmiş ise cerrahi tedavi gerekebilir.

Kronik non-bakteriyel prostatit (kategori 3 – kronik pelvik ağrı sendromu) nedir?
Bu hastalarda yaşam kalitelerini şiddetli ölçüde etkileyen uzun süreli ağrı, idrar yapma bozuklukları ve cinsel istek bozuklukları mevcuttur. İdrar ve semen örneklerinde bakteri üretilemez. Bu hastaların bir kısmında inflamatuar hücreler de tespit edilemez ancak çalışmalar buna rağmen inflamasyon olabileceğini göstermektedir.

Kronik non-bakteriyel prostatitte (kategori 3 – kronik pelvik ağrı sendromu) ne tür koruyucu önlemler alınmalıdır?
Bu durumda baharatlı gıdalar, asitli gıda ve içeçekler, alkol ve kafeinden uzak durulmalıdır. Stress ve anksiyete uyandıran durumlardan uzak durulmalıdır. Tekrarlayıcı perineal travmalardan uzak durulmalıdır (bisikletle binmek, ata binmek, sert sandalyeye oturmak vs.) Sıcak oturma banyosu yapmak, yaşam biçiminde yapılan değişiklikler ve egzersiz tedavisinin de semptomları azalttığı bildirilmektedir.

Kronik non-bakteriyel prostatitte (kategori 3 – kronik pelvik ağrı sendromu) ne tür ilaç tedavileri verilmektedir?
Bu durumda genellikle yaklaşık 4 haftalık bir antibiotik tedavisinin bulgularda anlamlı derecede klinik iyileşme sağladığı çeşitli çalışmalarda göstermiştir. Ayrıca hastaların idrar yapmakla ilgili yakınları olduğunda alfa bloker denilen idrar kanalını açıcı etkileri bulunan ilaçlar sayesinde idrar akım hızında artış sağlanabilir. Anti inflamatuar dediğimiz iltihabi durumları sınırlayan ilaçların ise hem ağrıyı azaltmakta, hem de yaşam kalitesi anlamlı düzeyde iyileştirmede etkili oldukları gösterilmiştir. Benzer şekilde kas gevşetici ilaçlarında etkinliği gösterilmiştir. Fitoterapi dediğimiz aktarlardan sağlanabilecek bitkisel kaynaklı ajanlarında bu tip hastalarda faydalı olabileceği gösterilmiştir. Ancak şu anda bu tip tedavilerle ilgili olarak kesin doğruluğu gösterilmiş bir klinik araştırma bulgusu yayınlanmamıştır.

Kronik non-bakteriyel prostatitte (kategori 3 – kronik pelvik ağrı sendromu) cerrahi yaklaşımların yeri varmıdır?
Minimal invaziv cerrahilerin (kişinin vücudundaki sağlam dokuya en az zarar vererek uygulanan cerrahi yöntemler) hastalardaki bulguları düzeltebileceğini gösteren yayınlar olsa da bu konu ile ilgili çalışmalar devam etmektedir.

Asemptomatik inflamatuar prostatit (kategori 4) nedir?

Prostatta bir iltihabi durum olmasına karşın şikayetleri ve bulguları olmayan hastaların içerisinde bulunduğu duruma Asemptomatik inflamatuar prostatit denir. Bu durumun tanısı patolojik muayene, prostat dokusunun histolojik incelenmesi ve mikroskopik semen analizleri ile konur. Özellikle biyopsilerde prostat inflamasyonunun tespit edilmesi durumundaki PSA düzeylerinde hafif düzeyde yükselme olan bazı erkeklerde ve belki de lököspermisi olan seçilmiş infertil erkeklerde antibiotik tedavisi ya da antiinflamatuar ajanlar endike olabilir.