Ergenlik çocukluktan yetişkinliğe geçiş dönemidir. Ergenliğin başlaması ile birlikte bir süre bedensel değişiklikler gözlenir. Oysa ruhsal değişim ve dönüşümler çok daha uzun zaman alır.
Ergenlikte temel olan kendi kimliğini oluşturmaktır. Bu süreç doğumla başlamıştır ve belki de yaşam boyu devam edecektir ama yetişkin olma yolunda ergenlik en belirgin, en temel dönemdir.
Ergenliğin çıkışında, sağlıklı bir genç kendisi hakkında olumlu bir imgeye sahip olur, uyum sağlar, kendisini gelecekte tasarlar ve eğitimle ilgili alanların dışında da yatırım yapar. Fiziksel, ruhsal ve aynı zamanda maddi özerkliğe erişmiştir.
Kimlik duygusu, gencin “ben neyim, kimim” sorularına artık bir bocalama içine düşmeden açık bir yanıt bulabilmesi olarak tanımlanır. Yani aileden yeteri kadar bağımsızlaşması, kendi kararını verip kendi seçimini yapabilmesi hayattaki amacını ve yolunu gerçekçi bir biçimde belirleyebilmesi, cinsel çatışmalarını çözüp cinselliğini benimseyebilmesi ve kendine uygun değer yargılarına sahip olması demektir.
Ergenlik bunların gerçekleşmesine yol açan bir geçittir. Çoğu ergen bu geçitten bir kırılma olmaksızın ve dengeli bir biçimde geçer. Yine de bu kimliğin inşası ve bu kimliğin yavaş yavaş etrafı tarafından tanınması bu dönemin meselesini oluşturur ve bunlar biraz sorunsuz gerçekleşmez.
Çalışmalar ergenlik döneminde % 80 gibi büyük çoğunluğun sürekli ve sağlıklı gelişme gösterdiğini bulmuşlardır. Yani yaşıtları ve diğer yetişkinlerle önemli sorunlar yaşamadıkları, toplum ve kültür değerleri ile çatışmadıkları, kendi içlerinde huzursuz olmadıkları ya da bu gibi sorunlarını uygun şekilde çözebildiklerini bulmuştur.
Epidemiyelojik araştırmalara göre genel yetişkin popülasyonunun yaklaşık %14- % 20 sinde ruh sağlığı problemi vardır. Ergenlerle ilgili çalışmalar da ruh sağlığı bozukluğu sıklığının yetişkinlere benzer oranlarda seyrettiğini göstermektedir.
Yetişkinlikte görülen psikiyatrik rahatsızlıkların büyük bölümü ergenlik döneminde başlar.
12-20 yaş dönemi bütün bu hastalıkların başlama dönemidir. Ama doğrudan doğruya ergenlikten kaynaklanan bir psikiyatrik rahatsızlık çeşidi yoktur.
Ders başarısında ani düşüş, sosyal uyumunda, arkadaşlık ilişkilerinde bozulma, ani duygu-davranış değişiklikleri ve riskli davranışlar alarm zilleri olarak kabul edilmelidir. Ergenlik dönemindeki riskli davranışlar evden kaçma, okuldan kaçma, alkol, madde kullanımı uygunsuz arkadaşlıklar, rastgele, korumasız cinsel ilişkiler, kavga çıkarma, kavgaya karışma, ehliyetsiz otomobil kullanma, aşırı hız yapma gibi örneklenebilir.
Sağlıklı bir ergenlik dönemi için aile içi iletişimin iyi olması, ailede örnek alınacak sağlıklı yetişkinlerin varlığı ve anne-baba tutumlarının uygunluğu önemlidir.
