Ucunda ışıklı kamera olan kıvrılabilen bir alet yardımı ile içi boşluklu organların görüntülenmesine işlemine endoskopi denir. Tanısal amaçlı kullanılabildği gibi şüpheli lezyonlardan parça alınmasına da imkan sağlayan minimal invaziv yöntemidir.
Ağızdan girmek suretiyle yemek borusu, mide ve on iki parmak barsağının incelenmesine gastroskopi, kalın bağırsak ve ince bağırsağının bir kısmının incelenmesine ise kolonoskopi adı verilir.
Gastroskopi ; günümüzde yemek borusu; mide ve oniki parmak bağırsağının hastalıklarının teşhisinde kullanılan en hassas yöntem olarak kullanılmaktadır. Endoskopi teşhis amacıyla kullanıldığı gibi tedavi amacıyla da yaygın olarak kullanılmaktadır.
Gastrokopi kime yapılmalıdır. Kime yapılmalı:
WHO, 45 yaşından sonra şikayet olsun olmasın tüm hastalara bir kez gastroskopi yapılmasını öneriyor. Bunun yanısıra;
-Yutma güçlüğü
- Katı ve sıvı gıdaları yutmada güçlük
- Ağrılı yutma
- Gıda maddelerinin yutulmasında takılma hissi
Mide ilgili problemler
- Tıbbi tedavi ile geçmeyen ekşime ve yanmalar
- Karnın üst kısmında şişkinlik, ağrı
- Tedaviye dirençli kansızlık
- Nedeni bilinmeyen ani ve hızlı kilo kayıpları
- Kahve telvesi şeklinde veya kırmızı kan kusma,
- Büyük abdest renginin katran renginde olması,
- Ağza acı su gelmesi,
-Sebepi bilinmeyen bulantı ve kusmalar.
Tedavi Amaçlı yapılan Gastroskopik girişimler:
1-Varis kanamalarının tedavisi
2- Varis dışı mide kanamalarının tedavisi
3-Yemek borusu ve mide darlıklarının genişletilmesi
4-Mide poliplerinin ve erken evre mide tümörlerinin çıkarılması
5-Tıkayıcı yemek borusu ve mide tümörlerinde stent konulması
6- Beslenme amacıyla mideye tüp konulması (PEG)
Kolonoskopi:
Kolonoskoplar gastroskoplardan daha esnek , boyu ortalama 130-170 cm çapı ise 11-14 mm arasındadır.
Kime yapılmalı:
1-iltihabi barsak hastalığının tanısı koymak
2-İBH da tedavi etkinliğini belirleme
3- Açıklanamayan Fe eksikliği anemisi
4-Sindirim sistemi kanamalarında (Kanlı dışkılama, Siyah dışkılama, gaitada gizli kan+)
5-Sebebi bilinmeyen kronik ishallerde
6-Kanser araştırması
7-Malignite takibi
8-Ailevi kanser hikayesi olması ve polipozis sendromlarının olması
Tedavi amaçlı kullanımı:
1-Polipektomi ve erken evre tümörlerin çıkartılması,
2- Tıkayıcı tümörlerinde stentleme
3- Kalın bağırsak kaynaklı kanamalara müdahale
4-Hemoroid band ligasyonu
5- Tümörlerinin yerini işaretleme
6-Sigmoid volvulusunun tedavisi
7-Yabancı cisim çıkarılması gibi işlemler yapılmaktadır
