Çocuklarda Güçlü Benlik Gelişimi: Travmadan Sonra Yeniden Yapılanm


1. Travma ve Benlik Algısı
Taciz gibi yaşantılar, çocuğun benliğinde 'ben yanlışım', 'ben korunmaya değmem' gibi olumsuz inançların yerleşmesine neden olabilir. Bu inançlar zamanla kalıcı hale gelebilir. Terapi süreci, bu inançları dönüştürmek için güvenli ve onarıcı bir zemin oluşturmalıdır.
2. Oyunla Güçlü Benliği Tanımlamak
Çocuklardan kendi kahraman karakterlerini çizmeleri, özelliklerini belirlemeleri ve bu karakter üzerinden senaryolar oluşturmaları istenir. Bu oyunlar, çocuğun güçlü yönlerini fark etmesini ve yeniden tanımlamasını sağlar.
3. 'Güç Taşım' ve 'Koruyucu Nesneler' Çalışması
Çocuklar seanslarda kendilerini koruyacak hayali taşlar, tılsımlar ya da eşyalar yaratır. Bu nesnelerle duygusal güçlenme sağlanır. Bu çalışma, çocuğun görünmeyen bir desteği olduğunu hissetmesini sağlar.
4. Başarı Günlüğü ve Güçlü Anlar
Her seansta çocuğun başardığı küçük adımlar yazılır: 'Bugün hayır dedi.', 'Bugün göz teması kurdu.' Bu başarılar somutlaştırılarak benlik saygısı desteklenir. Günlükle çocuğun değişimi görmesi sağlanır.
5. Ayna ve Öz-Kabul Çalışmaları
Çocuk aynada kendine bakarak olumlu ifadeler söylemeye teşvik edilir: 'Ben değerliyim', 'Ben güçlüyüm'. Ayrıca çocuğun kendini çizdiği resimler üzerine çalışmak, kendilik algısını güçlendirmeye yardımcı olur.
6. Terapistin Rolü: Tanıklık ve Güçlendirici Yansıtma
Terapist çocuğun en küçük olumlu davranışını bile fark etmeli ve yansıtmalıdır. ‘Fark ettin mi, bu hafta daha çok güldün’ gibi yansıtıcı cümlelerle çocuğun gelişimi görünür kılınır. Bu, çocuğun kendi güçlü yönlerini içselleştirmesine katkı sağlar.
Travma sonrası güçlü bir benlik geliştirmek, çocuğun gelecekteki ruhsal dayanıklılığı açısından temel oluşturur. Oyun terapisi ile çocuk, yalnızca geçmişiyle yüzleşmez; aynı zamanda kendi potansiyelini yeniden keşfeder. Terapist, bu süreçte çocuğun içsel kahramanını bulmasına rehberlik eder.
Hazırlayan: Uzman Psikolog Mustafa Cem Oğuz