Çocuğun Kendini Anlaması İçin Oyunla Duygu Farkındalığı Geliştirme
1. Duygu Farkındalığı Nedir?
Duygu farkındalığı, bireyin yaşadığı duyguları tanıması, adlandırması ve nedenlerini anlamasıdır. Çocuklar genellikle öfke, korku, üzüntü gibi duygularla baş etmekte zorlanır. Bu noktada oyunlar aracılığıyla duygular görünür ve işlenebilir hale gelir.
2. Serbest Oyunun Gücü
Serbest oyun, çocuğun iç dünyasını en açık şekilde ifade ettiği alandır. Çocuk seçtiği oyuncaklarla, kurduğu senaryolarla ve verdiği tepkilerle yaşadığı duygulara dair ipuçları verir. Terapist bu oyunları dikkatle gözlemlemeli ve duygusal temaları fark etmeye çalışmalıdır.
3. Duygu Tanıma Kartları ile Oyunlar
Çocuğa çeşitli yüz ifadeleri veya duygu kartları gösterilerek bu duygularla ilgili hikayeler oluşturması istenebilir. Örneğin: 'Bu çocuk neden üzgün olabilir?' veya 'Sen bu duyguyu ne zaman hissettin?' gibi sorularla içsel farkındalık desteklenir.
4. Kuklalarla Duygu Diyalogları
Çocuk bir kuklayı, terapist diğer kuklayı konuşturarak duygular üzerine diyalog kurabilir. Bu, çocuğun hem kendi duygularını dışa vurmasına hem de başkalarının duygularını anlamasına yardımcı olur (duygusal empati gelişimi).
5. Renklerle Duygu Haritası
Çocuklara renklerin duygularla ilişkilendirilmesi öğretilir: kırmızı = öfke, mavi = hüzün gibi. Ardından çocuktan kendi duygu haritasını çizmesi istenir. Bu yöntem, karmaşık duyguların somutlaştırılmasına yardımcı olur.
6. Seans Sonu Yansıtıcı Sorular
Oyun sonrası 'Bu oyunda en çok hangi duygu vardı?', 'Senin hissettiğin duygular neydi?' gibi sorular çocuğun farkındalık becerisini artırır. Bu farkındalık, duygularla başa çıkma kapasitesini de geliştirir.
Çocukların duygusal farkındalık kazanmaları, kendilerini anlamaları ve ifade etmeleri yaşam boyu ruhsal sağlıkları için temel bir beceridir. Oyun terapisi, bu becerinin gelişimini desteklemek için doğal ve etkili bir araçtır. Terapist, oyunu yalnızca bir etkinlik değil, çocuğun içsel dünyasına açılan bir pencere olarak görmeli ve bu alanı güvenle tutmalıdır.
Hazırlayan: Uzman Psikolog Mustafa Cem Oğuz
