Overthinking bir şeyi çok fazla ve çok uzun süre düşünme anlamına gelir. Bir davranışı, söylenmiş bir sözü, geçmişte yaşadığımız olayları, pişmanlıklarımızı veya geleceğe dair planlarımızı gereğinden fazla düşünebiliyoruz.
Fazla düşünmeyi, problem çözme davranışıyla karıştırmamalıyız. Çünkü problem çözme, harekete geçmeyle bağlantılıyken overthinking (aşırı düşünme) daha fazla dibe çökmeyle ilişkilidir. Problem çözmede olduğu gibi yeni bir bakış açısı sunmadığı gibi overthinking, negatif düşüncelere sürüklenmemize ve motivasyonsuz hissetmemize neden olur. Bu süreklilik haline geldiğinde ise psikolojimize ciddi şekilde zarar vermeye başlar.
Peki aşırı düşünme sorunu ile nasıl başa çıkarız?
1.Çözüm Odaklı Olmak
Problem çözme becerisi yüksek kişiler, zor durumların üstesinden nasıl gelineceği hakkında fikir sahibidir. Aşırı düşünme problem üzerinde durmakla ilgilidir. Problemi çözmeye yönelik bir davranış ise çözüm aramaya yönlendirir. Örneğin; önemli bir sınavın yaklaştığını varsayalım; her konuda fazla düşünen kişi: "Her şey çok zor olacak. Ben bu sınavda başarısız olacağım. Süre çok kısıtlı hiç bir konu yetişmeyecek der. Problem çözme becerisi yüksek olan kişi ise kendine güven sağlayabilmek için olası ihtimalleri düşünerek eyleme geçer. "Şimdiden eksik olduğum konuları tamamlamalıyım . Şöyle yaparsam belki bunu halledebilirim." gibi doğrudan problemi çözmeye odaklı düşünür.
2. Aşırı Düşündüğünüz Konuları Gözden Geçirmek
Özellikkle yapamadıklarınız ya da sahip olamadıklarınıza odaklanmak yerine doğru yaptığınız şeylere odaklanın. Bardağın boş tarafını değil, dolu tarafını görmeye çalışın. Dikkati olumlu düşüncelere odaklayın.
3. Kusurlarınzı kabul edin. Mükemmel olmak zorunda değilsiniz. Hatalarınızı kabul edebilmek, yaşamınızda esnek davranabilmek için sizi motive eder.
4. Günlük tutun. Bu eleştirel iç sesin size ne söylediğini izlemenin verimli bir yoludur. Aynı zamanda bu sese daha gerçekçi ve şefkatli bir bakış açısıyla yanıt vermemizin de yolunu açar.
5. Kendinizi iyi hissettiğiniz aktivitelere yönelin. Aşırı düşünmeyi engellemenin yollarından biri yaparken keyif aldığınız aktivitelerle ilgilenmektir. Böylece fazla düşünmeyi durdurabilirsiniz. Düzenli spor yapmak, nefes egzersizi yapmak hem sağlığınızı hem de ruh halinizi iyileştirmenize yardımcı olacaktır.
Eğer bunlara rağmen aşırı düşünmekten kendinizi alıkoyamıyorsanız bir uzmandan destek almanız gerektiğini unutmayın.
