Anksiyete Çağında Bedenle Yeniden Bağ Kurmak


Anksiyete ve Bedenden Kopuş
Anksiyete yaşayan bireylerde sıklıkla görülen özelliklerden biri, bedensel duyumları bastırma ya da görmezden gelme eğilimidir. “Kalbim hızlı atıyor, bu kötü bir şey”, “Nefes alamıyorum, panik atak geliyor” gibi düşünceler, bedensel deneyimle korku arasında otomatik bir bağ kurulmasına neden olur. Zamanla kişi, bedenini bir tehdit kaynağı gibi algılamaya başlar.
Bu durumda kişi, bedenden kopar, bedensel duyumları analiz etmek yerine kaçınır. Ancak bu kaçınma, anksiyetenin kalıcı hâle gelmesine neden olur.
Zihinsel Yoğunluk ve Somatik İhmal
Zihinsel meşguliyetin arttığı, dikkatimizin sürekli dış uyaranlarla bölündüğü çağımızda, içsel bedensel sinyalleri fark etmek giderek zorlaşmaktadır. Bu da şu sonuçlara yol açar:
- Duyguların beden üzerinden işlenememesi
- Sürekli bir “hazır olma” hâli
- Uyku problemleri
- Sindirim sorunları
- Nefesin sığlaşması
Bedenle Bağ Kurma Yolları
Anksiyete ile baş etmede zihinsel müdahaleler (örneğin bilişsel yeniden yapılandırma) kadar, bedensel müdahaleler de önemlidir. İşte bazı somatik yaklaşımlar:
- **Bilinçli farkındalık (mindfulness):** Şu anda bedeninde ne hissediyorsun? Bu hissi yargılamadan izleyebilir misin?
- **Nefes çalışmaları:** Özellikle diyafram nefesi, sinir sistemini regüle eder.
- **Topraklama teknikleri:** Ayakları yere bastırmak, ellerle nesne temasını fark etmek gibi basit egzersizler.
- **Hareket ve beden farkındalığı:** Yoga, yürüyüş, dans gibi hareket temelli aktivitelerle bedenin tekrar hissedilmesi.
- **Somatik terapi:** Vücut odaklı terapilerle bedende sıkışmış duyguların fark edilmesi ve serbest bırakılması.
Terapötik Süreçte Bedenin Önemi
Birçok danışan, yaşadığı duyguların kaynağını anlamakta zorlanır çünkü bedensel farkındalık gelişmemiştir. Terapide beden farkındalığı kazandırmak, danışanın duygusal regülasyon becerilerini de artırır. Özellikle EMDR, somatik deneyimleme, beden odaklı farkındalık teknikleri, anksiyetenin kalıcı olarak azalmasında etkili olabilir.
Sonuç
Anksiyete sadece zihinsel bir sorun değil, beden-zihin bütünlüğünü etkileyen derin bir süreçtir. Bedenle kurulan ilişki, anksiyeteyi sadece “geçirmek” değil, anlamak ve dönüştürmek için güçlü bir araçtır. Unutulmamalıdır ki; beden, zihnin taşıdığı yükleri bize en saf hâliyle anlatan içsel rehberdir.
Hazırlayan: Uzman Psikolog Mustafa Cem Oğuz