Ağız, diş ve çene cerrahisi nedir?

Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi diş hekimliğinin 7 temel branşından biridir. Çene-Yüz bölgesindeki sert ve yumuşak dokularda meydana gelen çeşitli hastalıkların, eksiklik veya fazlalıkların, estetik deformitelerin, büyüme-gelişim bozukluklarının teşhis ve tedavisini yürüten bir bilim dalıdır.

Ağız, diş ve çene cerrahisi nedir?

Operasyonlar Lokal Anestezi Altında mı Gerçekleştirilir Genel Anestezi Altında mı?

Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi uygulamalarının büyük kısmı lokal anestezi altında güvenle ve konforla gerçekleştirilebilmektedir. Bununla birlikte, büyük veya uzun sürecek bir operasyon olacaksa, hasta strese bağlı kaygı yaşıyorsa, yaş veya hastalık gibi nedenlerle sistemik olarak lokal anestezi altında işlem yapılamayacak durumdaysa Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi uygulamaları genel anestezi altında da güvenli, konforlu ve başarılı bir şekilde gerçekleştirilebilir.

Ağız, Diş ve Çene Cerrahı Kimdir?

Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi uzmanları 5 yıllık Diş Hekimliği eğitiminin ardından en az 4 yıl süren uzmanlık eğitimiyle bu alanda tedavi uygulama yetkinliğine sahip kişilerdir. Akademik olarak eğitim sürecine devam etmeyi tercih eden Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi uzmanları, uzmanlık eğitimlerinin ardından en az 4 sene daha devam eden ileri düzey eğitim ile gerekli akademik performansı ve sınavlarda başarı göstererek doçent ünvanını almaya hak kazanırlar. Akademik süreçte yurt içi ve yurt dışında sunumlar yapmak, makale yazmak, kitap yazarlığı ve dergi hakemliği yapmak, öğrenci ve uzmanlık eğitimi devam eden diş hekimlerine danışmanlıkta bulunmak zorundadırlar. 5 yıllık doçentlik sürecinden sonra profesör olmaya hak kazanırlar.

Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi Hangi Tedavileri Uygular?

Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi branşı, ağız, diş ve çene bölgelerindeki sert veya yumuşak dokularda farklı nedenlerle ortaya çıkan rahatsızlıkların teşhisi, ihtiyaca göre ilaç tedavisinin uygulanması ve gerekli görülmesi halinde cerrahi müdahalelerin gerçekleştirilmesinden sorumludur. İşlemlerin büyük çoğunluğu kişinin iş hayatını ve sosyal yaşantısını etkilemeden, klinik şartlarında, günübirlik olarak, yatış gerektirmeden hızla giderilen uygulamaları içermektedir.

Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi Bölümü kapsamında gerçekleştirilecek işlemler poliklinik veya hastane ortamında uzman çene cerrahları tarafından uygulanır.  Baş-boyun ve yüz bölgesi, diş eti, dudak, dil, yanak, tükürük bezleri gibi tüm yumuşak dokular ile birlikte; diş, alt ve üst çene kemiği, çene eklemini içine alan geniş bir çalışma alanına hitap eder. Gerçekleştirilen tedaviler şu şekilde sıralanabilir:

İmplant Uygulamaları

Fabrikasyon Silindirik İmplant

Kişiye Özel Subperiostal İmplant

Zigoma İmplantları (Elmacık kemiği)

All on 4 / All on 5 / All on 6

Sinüs Yükseltme (Sinüs Lifting)

Sinüs Açıklıklarının Kapatılması

Diş Çekimi

Sürmüş Diş Çekimi

Komplikasyonlu Diş Çekimi

Ortodontik Amaçlı Diş Çekimi

Gömülü Diş Çekimi

Yirmi Yaş Dişi Çekimi

Gömülü dişlerin cerrahi olarak sürmelerine destek olunması

Kemik Ogmentasyonları

Kişinin Kendi Kemiğiyle (Ramus Grefti-Simfiz Grefti-İlyak Kemik Grefti)

Biyomateryal ile (Kemik tozuyla)

Kök Ucu Rezeksiyonu (Apikal Rezeksiyon) (Kök ucunda oluşan ve sivilce şeklinde görüntü veren iltihaplı dokuların temizlenmesi )

Çene bölgesinde meydana gelen enfeksiyonların giderilmesi

Abse drenajı (boşaltılması)

Kist ve Tümörlerin Rezeksiyonu (alınması)

Çene Eklemi Cerrahisi (Artrosentez-Artroskopi-Açık Eklem Cerrahisi)

Ağız içerisinde ve çene bölgesinden meydana gelen normalin dışındaki oluşumların biyopsisi

Ortognatik Cerrahi Operasyonları

Üst Çene / Alt Çene

Çene Ucu Operasyonları (Genioplasti) Estetik/ Medikal amaçlı

Gummy Smile Operasyonu (gülme veya konuşma esnasında dişetinin fazla görünümünün estetik olarak düzeltilmesi)

Preprotetik Cerrahi (Protez tedavisi öncesinde yumuşak ve sert dokuların düzenlenmesi)

Tükürük Bezi Rahatsızlıklarının Tedavisi

Dudak Damak Yarıklarının Tedavisi

Travma Tedavisi

Çene-Yüz kırıkları

Diş kırıkları

Yumuşak doku yaralanmaları

Bişektomi

Bruksizm (Diş sıkma ve gıcırdatma) tedavisi

Horlama, Konuşma ve Solunum Bozukluklarının Tedavisi

20 Yaş Dişi / Yirmilik Diş Nedir? Neden Gömülü Kalır?

20 yaş dişi / yirmilik diş, kişinin büyüme-gelişimine bağlı olarak 20 yaş dolaylarında sürdüğü için bu adı almıştır. Çene diziliminde yeterli alan olduğunda ve uygun pozisyonda sürdüğünde (çıktığında) sağlıklı bir şekilde kullanılan ve diğerlerinden bir farkı olmayan 3. büyük azıdır. Ağızda en son süren diş olması sebebiyle kendisine ayrılan alanın diğer dişler tarafından kapatılması sonucu ağız içerisine sürecek alan bulamayıp gömülü kalmaktadır.

Her Yirmi Yaş Dişi Gömülü Kalır mı?

Hayır. Dişlerin düzgün bir şekilde sürmesi (çıkması) için çenede yeterli alan mevcutsa yirmilik dişler de diğer dişler gibi gömülü kalmayıp sürerler. Çenelerin anatomik farklılıkları gereği alt yirmi yaş dişleri üstlerden daha fazla oranda gömülü kalırlar.

Tam Gömülü, Yarı Gömülü Ne Demektir?

Dişin bir kısmı ağız içerisinde görünüyorsa yarı gömülü, tamamı dişeti altındaysa tam gömülü olarak adlandırılırlar.

Her Yirmi Yaş Dişi Çekilmeli midir?

Hayır. Ağızda sağlıklı bir şekilde sürmüş yirmi yaş dişlerinin çekilmesine gerek yoktur. Ancak, düzgün sürmesine rağmen geride olmasından dolayı bakımı yeterince yapılamıyorsa, olası çürük veya enfeksiyon sonucunda diğer dişleri olumsuz etkileyecekse sağlıklı bir şekilde sürmüş olsa da çekimi gerekebilir. Bazı durumlarda da tamamen sürmüş ancak, olması gerekenin dışında bir konumda sürmüştür. Bu durumda da çene cerrahisi uzmanı tarafından muayene edilerek çekim kararı verilebilir.

Her Gömülü Yirmi Yaş Dişi Çekilmeli midir?

Hayır. Yarı gömülü dişler yeteri kadar temizlenemedikleri için çürümeye ve enfekte olmaya daha yatkındır. Bu dişlerin çekim gereksinimleri tam gömülü olanlara göre daha fazla olabilmektedir. Tam gömülü dişler ise ağzı, şişlik gibi herhangi bir bulgu vermeden (asemptomatik) komşu dişlere zarar verebilir. Etrafında kistler oluşabilir. Bulgu veren (semptomatik) gömülü yirmi yaş dişlerinin çekilmesi gerekir. Bulgu vermeyen gömülü yirmi yaş dişleri ise çene cerrahisi uzmanı tarafından değerlendirilmelidir. İlerleyen zamanlarda bulgu verme riski taşıyan gömülü yirmi yaş dişlerini de koruyucu amaçlı çekmek gerebilmekte.

Her Yirmi Yaş Dişleri Ön Dişlerde Çapraşıklığa (Yamukluğa) Neden Olur mu?

Hayır. Dişin konumu ve yönü bunda belirleyici faktörler arasındadır. Yirmi yaş dişi olmayan veya sağlıklı bir şekilde sürmüş bireylerde de çapraşıklık olabilmektedir. Yirmi yaş dişinin çapraşıklığa neden olduğunu hisseden hastalar çene cerrahı ve ortodonti uzmanı tarafından muayene edilip yapılan değerlendirme sonrası gerekli görülürse çekim planı sunulabilmektedir.

Gömülü Köpek Dişleri

Gömülü kalma popülaritesi yirmi yaş dişlerinde olsa da aslında her dişin gömülü kalabilme potansiyeli mevcuttur. Yirmi yaş dişlerinden sonra en sık gömülü kalan diş grubu köpek dişi olarak adlandırılan “kanin”dir. Yirmi yaşların aksine köpek dişlerinde gömülü kalma oranı üst çenede daha yüksektir.

Gömülü Diş Çekimi Sonrası Nelere Dikkat Etmeliyim?

Hemen hemen tüm diş/çene operasyonları sonrasında dikkat edilmesi gerekenler şu şekildedir:

Tampon konuldu ise 30 dk sıkıca ısırılmalı, tampon değiştirilmemeli ve süre bitiminde aksi söylenmedikçe tekrar tampon konmamalı.

Tampon konulmasından itibaren çalkalama ve tükürmekten kaçınılmalı. (ilk 24 saat)

Operasyonu takiben 2 saat herhangi bir şey yenilip içilmemeli (verilen ilaçlar hariç). 2 saatin bitiminde ilk gün sadece ılık ve yumuşak gıdalar tercih edilmeli (püre kıvamında). Çok sıcak – taneli – asitli – sert gıda tüketiminden uzak durulmalı.

Operasyon bölgesine dokunulmamalı, dil ile tahriş edilmemeli ve emme hareketi yapılmamalı.

İlk 24 saat alkol ve sigara tüketilmemeli. Sigara, operasyon bölgesinde oluşan pıhtının bozulmasına ve yara bölgesinin enfeksiyonuna neden olabilir. Dikiş atılmış ise dikişler alınana kadar sigaradan uzak durulmalıdır.

Kanamanın 6 – 24 saat hafif bir sızıntı şeklinde sürmesi normal kabul edilmektedir. Biriken kan, tükürülmemeli yutulmalı. Ancak aşırı bir kanama varsa ya da belirtilen süre aşılmışsa kanama bölgesine tampon koyarak doktorunuzla iletişime geçebilirsiniz.

Reçete yazıldı ise tarif edildiği şekilde düzenli kullanılmalı. Reçete yazılmadı ise ağrı olması durumunda aspirin dışında bir ağrı kesici tercih edilmeli.

Operasyon bölgesi temiz tutulmalı, bölgeye gıda artıklarının birikmesi önlenmelidir. Bu amaçla gargara verildi ise düzenli kullanılmalı. Operasyondan 24 saat sonra yumuşak bir diş fırçası ile bölge yavaşça temizlenmeli.

Buz uygulaması önerilmiş ise operasyon sahasına dışarıdan ilk 24 saat aralıklarla tatbik edilmeli (10 dakika tut, 5 dakika dinlen şeklinde). Buz torbası veya jeller cilt yüzeyine doğrudan tatbik edilmemeli, kendi muhafazası veya kağıt havluya sararak uygulanmalı.

Operasyonu takiben ağrı – yüzde şişlik – ciltte morarma – ağız açıklığında kısıtlılık gibi durumlar gözlenebilir. Bu durumlar ile karşılaşılması normaldir. Bütün karşılaşılan şikayetler yaklaşık 1 hafta içerisinde azalarak kaybolacaktır.

Dikiş atılmış ise 1 hafta – 10 gün sonra dikişleri aldırmak üzere randevu alınız.

A1DENT Ağız ve Diş Sağlığı Polikliniği olarak uzman kadromuz, donanımlı ekipmanlarımız, modern ve konforlu klinik ortamımız ile Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi uygulamaları başta olmak üzere diş hekimliğinin tüm branşlarında 1. sınıf hizmet vermekteyiz.

Bu makale 26 Mart 2024 tarihinde güncellendi. 0 kez okundu.

Yazar
Doç. Dr. Çağrı Burdurlu

Dt. Sedat Burdurlu,  Özel A1Dent Ağız ve Diş Sağlığı Polikliniği kurucusudur.

Ayrıca hasta kabulüne yine Özel A1Dent Ağız ve Diş Sağlığı Polikliniği'nde devam etmektedir. 

Doç. Dr. Çağrı Burdurlu
Doç. Dr. Çağrı Burdurlu
İstanbul - Diş Hekimi
Facebook Twitter Instagram Youtube