Anemi diğer bilinen adıyla kansızlık toplam eritrosit sayısının azalması veya eritrositlerin içindeki hemoglobin miktarının azalması veya her ikisinin birlikte olması sonucu oluşan bir hastalıktır. Eritrositler için gerekli vitaminler B12 , Folik asit ve Demir dir. Demir’in kandaki yetersizliğine ‘Demir Eksikliği Anemi’si ; B12 veya Folik Asit yetersizliğine ise ‘ Megaloblastik Anemi ‘ denir .
Yetersizlikleri durumunda hemen hemen tüm belirtiler aynıdır . En belirgin belirtilerden bir tanesi ten rengindeki solukluktur . Bunun dışında halsizlik , baş dönmesi , çarpıntı , iştahsızlık görülür . Bazen bu belirtiler başka hastalıklarla da karıştırılabilir . Basit kan testleriyle kanda bu vitaminlerin değerlerine bakılır . Ciddi yetersizliklerinde hekim ampul , serum ve ilaç tedavisi önerebilir .Verilen ilaçların mutlaka kullanılması gerekir çünkü ciddi yetersizliklerde depolar da boş olduğundan sadece beslenme ile düzeltilemeyebilir .
Türkiye’de yapılan araştırmalarda yetişkinlerde %30 oranında kansızlık olduğu görülmüştür . Bu sonuç , bir hastalık için yüksek bir oran olmakla beraber çocuklarda çok daha yüksektir. Bu nedenle anemi olmayı beklemeden doğru beslenerek bu hastalıktan korunmak gerekir.
Peki neler yenmeli ?
Tüm hastalıklarda olduğu gibi en temel beslenmede ihtiyaçları karşılanması ön plandadır . Et ve türevleri , süt ürünleri , sebzeler ve meyveler , tahıl ürünlerinin hepsinden beslenmenizde olması gerekir . Bunlarla birlikte bazı besinlerle anemiyi önlenebilir.
Kırmızı et ve sakatatların kullanımı önemlidir. Mümkünse her gün ortalama 100-120 gr. kadar yemelidir. Vitamin kaybına uğramamsı adına pişirme şekli de önem taşır . 160 dereceyi geçen fırın ısıları veya 200 dereceye ulaşan yağlı kızartmalar uygun değildir , vitamin kaybettirir . Et ürünlerini tüketirken taze sebzelerden oluşan bir salata tüketimi uygun olur. Özellikle C vitamini içeren besinler demirin emilimini kolaylaştırır . Yeşil yapraklı sebzelerin de beslenmede bolca yer alması gerekir . önemli destek sağlarlar . Her öğünde sebze bulunması demirin emilimi bakımından önemli olduğu gibi günlük vitamin ihtiyacının karşılanması bakımından gereklidir.
Yumurta özel bir besindir. Demir bakımından zengindir. Anemisi olan kişilerin her gün 1 yumurta tüketmesi gerekir. 1 çay bardağı kadar portakal suyuyla iyi bir ikilidir.
Fındık , ceviz , badem, kaju gibi yağlı tohumlar omega 3-6 gibi iyi yağ asitleri içerdiği gibi demir bakımından yine iyi bir kaynaktır . Küçük bir avuç kadar ( ortalama 20 gr. ) her gün yenmelidir. Bunların çiğ olmasına dikkat edilmelidir. kavrulmuş olanlarının besin değeri daha düşüktür. Bunların yanında en iyi alternatif siyak çekirdekli kuru üzümdür. Ölçüsü 2 yemek kaşığı dolusu kadar olmalıdır . Birlikte tüketildiklerinde hem lezzetli hem de zengin bir ara öğün olur.
Ekmek seçimlerinde tam buğdayı tercih etmelidir. Kepek ekmeği beyaz ekmeğin içersine kepek eklenmiş şekli olduğundan barsakta demir emilimini engelleyebilirler. Bu nedenle en uygunu tam buğday ekmekleridir.
Yeşil yapraklı sebzeler diğer besinlere göre daha az olmakla birlikte demir içerirler. Bu nedenle çiğ olarak salatalarda bolca kullanılmalıdır. Ayrıca C vitamini de içerirler. Bu nedenle besleyici değerleri yüksektir.
Tüm bu besin takviyeleri kansızlığın önlenmesi bakımından da gereklidir. Depoların azalmasını beklememek gerekir. Depolar düşükse ilaç takviyesi olmalıdır. Aynı zamanda bu besinler mutlaka doğru ölçülerde alınmalıdır.
Bu kadar sık görünen bir sağlık sorununun gelmesini beklemeden mutlaka dikkat edilmelidir.
Sağlıklı günler dileklerimle…
