Sosyal fobi, kişilerde sosyal ortamlarda bulunan kaygı bozuklukları ile oluşur. Genellikle çocukluk ya da ergenlik dönemlerinde kendini gösterir. Bu fobiye sahip kişiler kendilerini genelde huzursuz ve stresli hissederler. Dışarıdan bakıldığında bu kişiler utangaç, soğuk, içe dönük, mesafeli olarak görülür. Aslında bu kişiler belirtilenlerin aksine sosyal çevrede aktivitelere katılarak vakit geçirmeyi çok severler ancak bunları yaşamalarına endişeleri engel olur ve birçok şeyi yapamazlar. İçerisinde sürekli kaygı ve endişe bulunduran bireyler, toplumsal ortamlarda rezil olmaktan korkarlar. Bir ortamda kendileri hakkında her zaman aptal, zayıf, kaçık gibi yargılamalar olacağını düşünürler. Kaygılarından dolayı sesinde ve ellerinde titreme gören kişiler, konuşma anında daha da paniğe kapılıp durumu kurtaramayacaklarını düşündüklerinden sessiz kalmayı tercih ederler.
Maddi durumu, medeni durumu ve sosyal statüsü kişiye göre yetersiz görüldüğünde daha çok bu durumu yaşarlar. Kaygının başladığı dönemlerin başında olan birey, toplumda pasifleşmeye başlarsa fobilerinde artış olur.
Bu psikolojik bozukluğunun görülme oranları insanlarda %7-12'dir. Kadınlarda erkeklere oranla daha sık görülmektedir. Tipine göre değişkenlik gösteren bu hastalık genellikle ergenlik dönemlerinde yani 13-20 yaş aralığında başlamaktadır. Yapılan araştırmalar sonucunda da Türkiye'de bulunan üniversite öğrencilerinin %24'ünde sosyal fobi bozukluğu tespit edilmiştir.
Çok Şiddetli Sosyal Fobi Nedir?
Sosyal fobilerin artması sonucunda kaygılarında şiddetli artış gösteren birey, depresyona yatkın olur. Kız ya da erkek arkadaş edinememek, evlenememek, iş ya da okul hayatında başarısız olmak durumu alkolle kurtarabileceğini kişiye düşündürebilir. Atakların sık yaşanması görülür. Ayrıca sosyal beceride görülen eksiklik hissi veya toplumda herhangi bir kötü durum yaşama kaygısı panik atak oluşturabilir.
Sosyal Fobi Neden Olur?
Biyolojik, psikolojik ve çevresel faktörler belli başlı nedenler arasında görülür. Bu faktörlere örnek olarak;
Genetik yatkınlık,
En önemli görülen neden olarak serotonin azlığı,
Kişilik özellikleri,
Ebeveynlerin, çocukları ile korumacı, kuralcı ve duygusal olmadan ilgilenmesi,
Ebeveynlerin çocuklarından yüksek başarı beklentisinde olması ve başarı görülmediğinde ceza uygulaması,
Sosyal yaşamda görülen travmalar; rezil olmak, dışlanmak gibi,
Ölüm, ayrılık gibi ağır stresli durumlar yaşamak, gösterilebilir.
Sosyal Fobi Genetik Mi?
Birçok psikoloji rahatsızlıklar gibi en merak edilen sorulardan biri genetik yatkınlığın olup olmadığıdır. Yapılan araştırmalara göre ailede bu rahatsızlığın olması, bu sorunun oluşmasını arttırmaktadır. Ayrıca genetik özelliklerden dolayı da görüldüğü kanısına varılmıştır.
