Protein tozları 90lı yıllardan günümüze kadar popüleritesini koruyan takviye ürünleri olmuşlardır. Tipik olarak kazein, whey ve/veya soya içerirler.
1)Whey Proteinleri
Whey ve kazein sütte bulunan iki tip. Whey proteinleri peynir üretiminde açığa çıkmaktadır. 8 elzem aminoasitin hepsini içeren tam bir proteindir. Ayrıca protein kalitesi ölçülürken kullanılan 4 kriter(PER, biyolojik değer, net protein yararı, kimyasal skor) açısından da kazein, soya ve yumurtadan da üstündür. Ayrıca karaciğerde metabolize edilmeyip direkt iskelet kası tarafından kullanılan, hızlı etki eden aminoasitler olan dallı zincirli aminoasitleri %25 oranınında içerir.
Ayrıca whey proteini güçlü bir antioksidan olan glutatyon üretimini de destekler. Özellikle egzersiz esnasında açığa çıkan serbest radikal denen zararlı ögelerin temizliği için yardımcı olur.3 tip whey proteini vardır;
1.Whey protein hidrolizate: Hidrolizat kendi yapıtaşlarına yani aminoasitlere parçalanmış bir protein türüdür. Elde edilme yöntemi pahalı olup fiyatı yüksek ürünlerdir.
2.Whey protein izolate: İçeriğindeki tüm laktozun uzaklaştırıldığı whey proteininin saf halidir. Laktoz intoleransı olanlarda genelde kullanılır.
3.Whey protein konsantrate:%70-80 oranında protein içerirler. Az miktarda yağ ve karbonhidrat içerdikleri için avantajlılardır. Whey proteininin en çok bulunan tipidir ve pahalı değildir. Eski formlarında laktoz varken şimdiki formlarında %1den az laktoz bulunmaktadır.
2)Kazein Proteinleri: Vücut geliştiren sporcular tarafından glutamin kaynağı olarak kullanılmaktadır. Kazeinin 2 dezavantajı vardır; birincisi whey proteinine göre daha az dallı zincirli amino asit olması, ikincisi de laktoz intoleransı olan kişilerde sorun yaratabilmektedir. Kazein whey proteinlerine göre yavaş sindirilir. Bu durum dezavantaj gibi görünse de gece uyumadan önce alınıp uykuda kas kaybını minimize etmede kullanıldığında avantajlıdır.
3)Soya Proteini: Marketlerde yer alan protein ilk soya proteinidir. Elzem aminoasit olan metionin miktarı az olduğu için whey ve kazeine oranla daha düşük kalitede değerlendirilmektedir. Ancak metionin takviye edilip whey ve kazein proteiniyle kıyaslanabilir duruma gelmiştir. Laktoz içermemesi yönünden de avantajlıdır. Tüm avantajlarına rağmen soya, izoflavon içerdiği için sporcular genelde sakınmaktadır. İzoflavon östrojenik etkiye sahiptir yani kadın cinsiyet hormonu gibi hareket etmektedir.
4)Yumurta Proteini: Whey proteininden önce çok ilgi görmekteydi. Whey proteinleri çıkınca popüleritesini yitirdi. Ancak hala piyasada vardır ve en iyi, ekonomik protein tozlarındandır. Kombinasyon şekillerde bulunmaktadır.3lü ve 6lı bu kombineler whey, kazein, yumurta karışımı olmaktadır. Bunların dışında sporcuların yumurta hakkında bilmeleri gereken önemli ayrıntı yumurta beyazındaki avidinin biotini bağlayıp emiliminin azalmasına neden olduğudur.
