Bir yaşından itibaren vücudunun farkında olan çocuk 2-3 yaşlarına gelmeye başladığında cinsellikle ve vücudu ile ilgili sorular da sormaya başlar. Ve bu sorular anne babaların en zor cevapladığı, onları terleten sorulardır :)
Cinsellik çocuklarla konuşulması gereken bir konu mu?
Bu sorunun cevabı hem yaşadığımız kültürden hem de kültürün şekillendirdiği algılarımızdan doğrudan etkileniyor. Bizim cinselliği zihnimizde konumlandırış şeklimiz, çocuklarımızın sorularına doğru cevaplar vermek ve onları cinsel gelişimleri ile ilgili doğru bilgilendirmek üzerinde temel bir belirleyici oluyor. Sorunun cevabına gelince ise, cinsellikle ilgili onlar bize soru sormaya başladığı andan itibaren hatta bazen onlar sormadan konuşmaya başlamamız gerekiyor.
Çocuğun sorularına ne kadar cevap vermeliyiz?
Okul öncesi dönemde olan çocuklar için vücudunu tanıması, vücudunun fiziksel sınırlarını öğrenmesi, karşı cinsle arasındaki farkları ve dokunuşlar arasındaki ayrımı öğrenmesi yeterlidir. Bu dönemde ona cinsellikle ilgili fazladan bilgi vermek onun kaygılanmasına ve korkmasına neden olabilir. Bu sebeple sorduğu soru kadar cevap vermek en doğrusudur. Eğer cinsellikle ilgili merakı yaşının üzerinde ise ona bu konu için henüz küçük olduğunu 8 yaşından sonra (soyut zeka 8 yaşından sonra gelişmeye başladığı için) kendisi ile merak ettiği konuları konuşabileceğinizi söyleyebilirsiniz.
Çocukla cinsellik hakkında konuşmak onların cinsel olarak erken gelişmelerine neden olur mu?
Cinsellik ve cinsel gelişim hakkında konuşmak çocuğun cinsel gelişimini etkilemez. Yapılan araştırmalar cinsel gelişim hakkında bilgi sahibi olan çocukların ileri yaşlarda cinsellik konusunda daha sorumlu bir tutum sergilediklerini göstermektedir. Aynı zamanda bu yaşlarda yapılan konuşmalar ergenlik döneminde yapacağınız konuşmalar için de kapı aralamaktadır.
Cinsel organların isimleri söylenmeli mi?
Kendi vücudunu tanımak için sorular soran çocuğa vücudunun bölümleri ile ilgili doğru bilgileri vermeliyiz. “Bu nedir?” şeklinde gelen vücudunun bölümlerine ait soruları, cinsel organların isimlerini vererek anlatalım. Toplum arasında cinsel organları şirinleştirmek için kullanılan isimlerden ya da argo kelimelerden ziyade cinsel organları isimlendirmek için penis ve vajina kelimelerini kullanalım ki çocuk cinsel organlarının da kolu, bacağı gibi normal bir organ olduğunu anlayabilsin.
Örnek
Çocuk: Bu nedir?
Anne/Baba: Bu senin penisin/vajinan. Bütün erkeklerde/kızlarda vardır.
Çocuk: Neden benim penisim yok?
Anne/Baba: Kızlar ve erkekler birbirinden farklıdır. Kızların ve erkeklerin cinsel organları farklı gelişmiştir. Penis ve vajina kız ya da erkek olmayı belirleyen şeylerden biridir.
Cinsel içerikli oyunlar normal mi?
Çocuklar bu dönemde cinsel içerikli oyunlara (doktorculuk, hemşirecilik, oyunda hamile olma vb.), cinsel organlarını arkadaşlarına göstermeye merak duyabilirler. Çocuğun cinsel içerikli oyunlar oynaması merak ve öğrenme ile ilgilidir. Bu durumda ona merakını anladığınızı belli ederek onunla cinsel gelişimle ilgili sohbet edebilir, merak ettiği soruları sorması için alan yaratabilirsiniz.
Arkadaşlarına cinsel organını gösterdiğinde nasıl davranmalıyız?
Cinsel organlarını arkadaşlarına göstermek istediğinde ise ona şu şekilde açıklama yapabilirsiniz: “Hem kendi vücudunu hem de arkadaşının vücudunu merak ettiğini anlıyorum. Cinsel organlarımızı bir başkasına göstermek doğru değil, çünkü cinsel organlar bizim özel bölgelerimiz. Kızların ve erkeklerin vücutlarının birbirinden farklı olduğunu biliyorsun ve merak ediyorsun, sana bu konuda bir kitapla yardımcı olabilirim.” Bu açıklama ve arkasından beraber okuyacağınız bir kitap onun merak ettiklerini doğru bir şekilde öğrenmesine yardımcı olacaktır.
“Ben nereden geldim?” Sorusuna nasıl cevap vermeliyiz?
“Anne ve babalar bir bebek istediği zaman anne ve babada bulunan yumurtalar birleşir ve tek bir yumurta olur. O yumurta annenin karnında büyür ve gelişir. Zamanı dolduğunda ise doktorların yardımı ile vajinadan dışarı çıkarlar.” Bu açıklamayı yaparken cinselliğin içine sevgiyi de dahil etmeyi unutmayalım. Böylece çocuk cinselliğin yalnızca fiziksel bir durum olmadığını da anlamış olur. Cinsel ilişkinin nasıl olduğuna dair sorularına ise 8 yaşından sonra cevap verebilirsiniz.
Erkek babayla, kız anneyle mi konuşmalı?
Çocuklara cinsellik aynı cinsiyetteki ebeveyn tarafından verilmelidir gibi bir bakış açısı doğru değildir. Çocuk merak ettiklerini kime sorduysa sorularını o ebeveyn cevaplamalıdır. Çünkü çocuk, o an kendisini annesine ya da babasına soru sormaya yakın hissetmiş ve öyle gelmiştir. Eğer çocuğunuz size soru sorduğu anda kendinizi hazır hissetmiyorsanız, “Sana bu sorun için doğru bilgi vermek istiyorum ancak şu an nasıl cevap vereceğimi bilmiyorum, araştırıp sana sorunun cevabını öyle vereceğim.” şeklinde bir açıklama yapabilirsiniz. Ancak sonrasında o size yeniden gelmeden siz onunla konuşmalısınız.
Çocuklar öğrendiklerini uygular mı?
Çocuklar yetişkinler gibi cinsel ilgi ve istek duymazlar, aynı zamanda hormonal olarak da uyarılmazlar. Onların soru sormasının tek nedeni bilgi edinme arzularıdır. Çocukluk dönemi mastürbasyonu ise parmak emme gibi çocuğu rahatlatan, keyif aldığı sıradan bir davranıştır.
Çocukların anne ve babalarını çıplak görmesi doğru mu?
Çocuğun cinsel bölgelerin kendine özgü olduğunu anlaması için 2 yaşından itibaren anne ve babanın çocuğun yanında giyinip, soyunmamaya özen göstermesi önemlidir. Bu sayede çocuk kendi vücudunun sınırları ile ilgili de görüş sahibi olur.
Çocukları dudaklarından öpmek doğru mu?
Çocuklar anne ve babalarının özel bölgelerine dokunmak, onları görmek ya da anne ve babalarını dudaklarından öpmek isteyebilirler. Bazen bunu biz de pekiştirebiliriz. Onların bu isteklerini özel bölgelerin kişiye özel olduğunu, dudaktan öpme isteklerini de yalnızca anne ve babanın dudaktan birbirini öpebileceğini söyleyerek geri çevirebilirsiniz. Çocukları dudaktan öpmek onların kafasının karışmasına neden olabilir. Çünkü onlar dudaktan öpmeyi cinsellikle bağdaştırırlar. Bu davranış, aynı zamanda çocuğu herhangi biri dudaktan öpmek istediğinde, onun bu durumu normal algılamasına neden olabilir ve çocuğu cinsel istismara açık hale getirebilir. Bu sebeple çocukları dudaklarından öpmemeye dikkat edelim.
Kitap Önerileri