OBEZİTE GERÇEĞİ

Dünyada 1 milyardan fazla insan fazla kiloludur. 315 milyon insanın vücut kitle indeksi (BKİ) > 30 kg / m² arasındadır. Yani dünyada 300 milyondan fazla insan obezdir. 

Bu rakam hızla artmakta ve korkutucu boyutlara ulaşmaktadır.

 Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından obezitenin tanımı şu şekilde yapılmıştır; obezite ‘Sağlığı bozacak ölçüde yağ dokularında anormal veya aşırı miktarda yağ birikmesidir.’    Obezitenin birincil sebepleri yüksek kalorili besin tüketimi, yüksek doymuş yağ ve şeker tüketimi ile düşük fiziksel aktivitedir.

    Obezitenin tanısında en sık kullanılan kriter Beden kitle indeksidir (BKİ). BKİ, kilogram cinsinden ağırlığın, metre cinsinden boyun karesine bölünmesiyle bulunan değerdir. (BKİ= ağırlık(kg)/ boy (m²))      

Yetişkinlerde BKİ’ne göre zayıflık, fazla kiloluluk ve obezitenin sınıflandırılması

Sınıflandırma                                                              BKİ(kg/m²)  

Zayıf (düşük ağırlıklı)                                               <18,5

Aşırı düzeyde zayıf                                                     <16,0

Orta düzeyde zayıf                                                     16,0-16.9

Hafif düzeyde zayıflık                                                17.0-18.4

Normal                                                                         18,5-24,9

Fazla kilolu                                                                   ≥25,0

Şişmanlık öncesi (pre-obez)                                           25-29.9

Şişman 1. derece                                                           ≥30,0

Şişman 2. derece                                                           30-34.9

Şişman 3. derece                                                           ≥40

   Bel çevresinin erkekte 94 cm, kadında 80 cm olması BKI 25’e (fazla kilolu), erkekte 102 cm, kadında 88 cm olması BKI 30 ve üstüne (obezite) denk gelir. Bel çevresinin erkekte 94 cm kadında 80 cm üstünde olması bir ya da daha çok kardiyovasküler risk faktörleriyle ilişkilidir. Bel / kalça oranı erkek 1’in, kadında 0,8 ‘ in üstünde olması şişmanlığın belirtisidir.

    Obezitede bedendeki toplam yağ kadar yağın dağılımı da önemlidir. Yağın bedenin alt bölümlerinde toplanması jinoid (armut tipi ), üst bölümlerde toplanması android (elma tipi ) şişmanlık olarak belirlenir. Bedenin yağ dağılımını belirlemede bel çevresinin kalça çevresine oranı kriter alınır.(Bel/kalça oranı)

   Obezitenin tedavisinde uygulanan yöntemler, beslenme tedavisi, davranış değişikliği tedavisi, ilaç tedavisi ve cerrahi girişimlerdir. En iyi sonuç beslenme tedavisi ile birlikte davranış değişikliği tedavisi ve fiziksel aktivitenin arttırılması ile alınabilir.

    Obezitede beslenme tedavisinin amaçları şunlardır:

1-Vücut ağırlığını arzu edilen düzeye indirmek. Bu düzey, kişinin olması gereken ideal ağırlığı veya ideal ağırlığının üzerinde bir ağırlık olabilir (kilo vermek).

2-Kişinin bütün gereksinimlerini yeterli ve dengeli bir şekilde karşılamak (sağlıklı beslenmek).

3-Kişiye yanlış beslenme alışkanlıkları yerine, doğru beslenme alışkanlıklarını kazandırmak (davranış değişikliği sağlamak).

4-Vücut ağırlığı arzu edilen düzeye geldiğinde tekrar kilo alımını engellemek ve sürekli bu düzeyde tutmak (korumak).