Kafa içi hipertansiyonu / idiopatik intrakranial hipertansiyon

Beyin omurilik sıvısının (BOS) hacmi artmadan veya kafa içinde kitle olmaksızın kafa içindeki basıncın armasıdır. BOS’un fazla yapımı veya yetersiz emilimi sonucu ortaya çıktığı düşünülür. Genç erişkin (20-45 yaş) yaşta, aşırı kilolu olanlarda ve kadın cinsiyette daha sık görülür. Kadınlarda erkeklere göre 9 kat daha sık görülür. Hızlı kilo almak ve A vitamininin fazla alınması hastalığı tetikler. En sık görülen belirtileri baş ağrısı ve görme bozukluğudur.

Kafa içi hipertansiyonu / idiopatik intrakranial hipertansiyon

Kafa içi basıncında yükselme, görme sinirinde bası ve ödem gelişmesine neden olur ve göz dibi muayenesinde ödem görülebilir. Göz dibi ödemi en önemli bulgudur. Baş ağrısı genellikle sabahları daha belirgin olur, şiddeti ayağa kalkma ile gün içerisinde azalır.  Ağrı tüm başta hissedilir ve ıkınma, öksürme, gülme gibi durumlarda artar. Şiddetli ve zonklayıcı olan baş ağrıları bazen bulantı ve kusmaya neden olabilir ve yanlışlıkla migren tanısı konulabilir. 

Tedavi edilmeyen hastalarda zamanla kalıcı görme alanı kayıpları ve sonunda tam körlük gelişebilir. Bazen çift görme görülebilmektedir. 

Tanı için nörolojik muayene sonrası göz dibi muayenesi, görme alanı muayenesi, VEP incelemesi, beyin MR görüntülemesi yapılır ve BOS basıncı ölçülür. Kafa içi hipertansiyonunun MR bulguları ve görme alanı bulguları tipiktir ve tanıda çok yardımcı olur. BOS basıncının ölçülmesi için lomber ponksiyon (LP) denilen işlem yapılır. Bu işlem için hasta yatar pozisyondayken bel bölgesinden bir iğne yardımıyla omurilik sıvısına ulaşılır ve ölçüm yapılır. BOS basıncının 250 mm/BOS üzerinde olması tanıyı destekler. 

Tedavisi için öncelikle yapılması gereken kontrollü olarak kilo vermektir. Ek olarak kafa içi basıncını düşürmek için BOS yapımızı azaltan veya emilimini artıran ilaçlar kullanılır. A vitamini içeren besinler (karaciğer gibi) yasaklanır. Nadiren ve çok zorunlu kalındığında cerrahi tedavi ve shunt uygulaması gerekebilir. Tedavinin takibi baş ağrısının takibine ve görmenin takibine dayanır. Ağrıları ve görmesi düzelen hastalarda tedavi 6 ay-1 yıl arasında devam edilir. Bu süre içinde sorun tekrar etmezse ilaçlar çok yavaş azaltılmaya başlanır. İlaç azaltma süresince de sorun olmazsa ilaçlar kesilebilir.

 

Bu makale 12 Mayıs 2025 tarihinde güncellendi. 0 kez okundu.

Yazar
Prof. Dr. Burcu Örmeci

2000 yılında Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesinden mezun oldum. 2000-2005 yılları arasında Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalında uzmanlık eğitimimi aldım, migren üzerine yaptığım tez çalışması ile eğitimimi tamamlayarak nöroloji uzmanı oldum. Nöroloji uzmanlık eğitimim sırasında 2003 yılında Türk Nöroloji Derneği tarafından düzenlenen ulusal kongrede “Baş Ağrısı” konusunda gerçekleştirdiğim çalışma ile üçüncülük ödülünü kazandım. 2005 yılında Türk Nöroloji Derneği Ulusal Yeterlik Belgesi’ni aldım. 2005-2009 yılları arasında Dokuz Eylül Üniversitesi Hastanesi Nöroloji Anabilim dalında uzman doktor olarak çalıştım. 2005-2008 yılları arasında uzman olarak çalışırken aynı zamanda DEÜ Sağlık Bilimleri Enstitüsünde “Klinik Nörofizyoloji” alanında “Tezli Yüksek Lisans Eğitimi” aldım ve bu süreçte tüm nörofi ...

Etiketler
Hipertansiyon ve böbrek
Prof. Dr. Burcu Örmeci
Prof. Dr. Burcu Örmeci
İstanbul - Nöroloji (Beyin ve Sinir Hastalıkları)
Facebook Twitter Instagram Youtube