İnternet gün geçtikçe yaygınlaşan, hemen hemen her yaştan insanın kullandığı teknolojik bir haberleşme aracı olarak günlük hayattaki yerini almıştır. İnternetin gelişimi ile beraber yeni iş alanları ve yeni haberleşme ağları oluşturulmuş ve son zamanlarda çok daha trend haline gelen sosyal medyanın ortaya çıkmasıyla beraber fenomenleşmiştir.
Altmış yıl öncesinde bilgisayarlar kişisel amaçlardan öte daha çok bilim alanında kullanılan teknolojik cihazlardı. Daha sonra evlerimizde kullandığımız PC(personel computer) yani kişisel bilgisayarların tasarlanması ile beraber internetinde yaygınlaşmasına öncülük etmiştir. İnternetin kullanım amacı kolay bilgiye erişmek, hızlı ve güveli bir şekilde ulaşmak, iletişimi kolaylaştırmak olmasına karşın internetin tahmin edilenden daha uzun kullanılması ile beraber patolojik aşırı kullanma ve yeni bir bağımlılık türü olarak adlandırabileceğimiz internet bağımlılığına yol açmaya başlamıştır. İnternet bağımlılığının bir etkisi olarak online oyun bağımlılığı, siberseks bağımlılığı, pornografik bağımlılık ortaya çıkmıştır.
İnternet bağımlılığı kavramı
İnternet bağımlılığı kavramı ilk kez psikiyatrist Dr. Ivan Goldberg tarafından tanımlanmıştır. İnternet Bağımlılığı bozukluğunu oluşturan ögeleri şu şekilde tanımlamıştır ağda geçirilen zamanı artırma isteği, ağla ilgili hayal kurma, plânlanandan daha uzun süre internette kalma, sürekli fiziksel, sosyal ya da psikolojik sorunlara sahip olmak. Kandell ‘e göre ” İnternete bağlandıktan sonra yapılan faaliyetten bağımsız olarak internete psikolojik bağlılık duymak” şeklinde tanımlamaktadır.
Young ise yoğun internet kullanımını “sarhoş edici bir madde alımını içermeyen bir dürtü kontrol bozukluğu” olarak nitelendirmektedir. Young’a göre bağımlı kişiler internete karşı anksiyete göstermekte daha önceki online geçirdiği süreleri düşünmekte ve gelecekteki geçirecekleri zamanla ilgili beklentiler içine girmektedir. Tatmin olabilmek adına interneti daha da aşırı kullanma eylemi göstermekte, internet kullanımını kontrol etmek ara vermek veya durdurmak için başarısız girişimlerde bulunmaktadır. İnternetin kullanımını azalttığı zamanlarda ruh halinde değişkenlik, huzursuzluk ve bunun sonucunda depresif ruh hali oluşmakta, kullanım amacından öte daha uzun süre çevrim içi kalmaya başlamaktadır. Umutsuzluk, suçluluk, kaygı ve depresyon hissi gibi duygulardan kaçabilmek adına daha çok bağımlılık göstermektedir.
Alkol ve madde ile internet bağımlılığı arasındaki ilişki
Chen ve arkadaşları alkol ve madde ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkiyi şöyle tanımlamaktadır. “İnternet bağımlılığı ve alkol bağımlılığında bağımlılar kendilerini maddenin etkisine maruz bırakmaktadır.” Bir alkol ve madde bağımlısı nasıl ki tatmin olabilmek adına alkol ve madde tüketimini arttırıyorsa tıpkı internete bağımlı bir bireyde yeterli tatmini yakalayabilmek adına online olma süresini arttırmaktadır. Dürtüsel bozukluklarının temelinde saplantılı davranış ve o davranış gerçekleşmediğinde oluşan huzursuzluk ve aşırılık hali vardır. Örnek olarak nasıl bir alkolik kendini mutsuz hissettiğinde içme davranışı gösteriyorsa, internet bağımlısı bir birey içinde internette aktif olma benzer bir davranıştır.
Her iki durumda davranışın amacı duygusal gerginliği azaltmak adına gerçekleştirilir. Young bu durumu şöyle özetlemiştir “Bir internet bağımlısı, internet kullanırken bunu bilgi edinme amacından çok, hayatın sorunlarını görmezden gelmek amacıyla psikolojik bir kaçışa dönüştürmektedir.” Song ve arkadaşları ise şöyle bir örnekle açıklamaktadır” İnternette bir kullanıcı chat odalarına sadece eğlence amaçlı erişim sağlayabilir, sürekli tekrarlama sonucunda bunu sonrasında kötü günle başa çıkmak adına yapılan bir davranış gibi pekiştirebilir. Böylece kişi aile, okul, iş gibi sosyal alanlarda yaşadığı problemler sonrasında chat odalarında bu sorunlardan kaçış yolu arayabilmektedir.”
İnternet bağımlılığı günümüzde yaygınlaşmakta ve fenomenleşmektedir. Peki siz ne kadar internete bağımlısınız?
