Donuk Omuz Nedir ?
Donuk Omuz sebebi ne olursa olsun omuzdaki hareket kısıtlılığının genel ismidir, ve sıklıkla ağrı eşlik eder.
Donuk Omuz Riski Altında Bulunanlar
Kadınlar erkekelere göre daha fazla risk altındadır. Genellikle 40-65 yaşlarında başlar. Donmuş omuzluların % 10-20’sinde şeker hastalığı vardır. Diğer kolaylaştırıcı faktörler şunlardır: Kolun yaralanma, ameliyat gibi sebeplerle hareketsiz kalması; hipertiroidi; kalp-damar hastalıkları; klinik depresyon ve parkinson hastalığı.
Donuk Omuz Sebepleri
Donmuş omuzun sebebi tam olarak bilinmemektedir. Omuz periartritinin bir çok sebebi vardır. Bazen bu sebeplerin birden fazlası bir araya gelebilir. Şeker hastalığı, iltihaplı romatizmalar, boyun fıtığı ve kireçlenmeleri, akciğer hastalıkları, omuz çevresi kasların yapışma yerlerindeki zorlanmalar ve tendinitler en önemli sebepleridir. Ancak bazen hiçbir sebep bulunamayabilir. Muhtemelen alt yatan inflamatuar bir hadise olabilir. Omuz ekleminin (glenohumeral) kapsülü sertleşir ve kontrakte olur (büzüşür). Bu durum da kol hareketlerini kısıtlar. Eklem yaralanması veya ameliyatı sonucu kolun uzun süre hareketsiz tutulması donmuş omuz ile sonuçlanabilir. Genellikle tek bir omuz tutulur ama hastaların üçde birinde her iki tarafta da hareketler kısıtlanmıştır.
Donuk Omuzun Gelişimi
Donuk omuz uzun süre içerisinde ve 3 devre halinde gelişir: Birinci devre (erken dönem): Hareketle artan omuz ağrısı vardır ve geceleri şiddetlenir. Ağrı giderek artar ve hareketler kısıtlanmaya başlar. Bu devre yaklaşık 3-8 ay kadar sürer.
İkinci devre (yapışıklık dönemi ): Bu dönemde ağrı biraz azalmış fakat hareket kısıtlığı daha da belirginleşmiştir. Karşı kolla kıyaslandığında hareketler % 50 oranında azalmıştır. Bu dönem 4-6 ayda sonlanır.
Üçüncü devre: Ağrı iyice azalmıştır, durum düzelmeye başlar. Ancak hasta omuzunu hiç hareket ettiremez. Bu devre 1-3 ay kadar sürer. Bu devreden sonra omuz hareketlerinde kısmen iyileşme olur. Eğer iyi tedavi edilirse omuz hareket açıklığı hemen hemen eski haline gelir. Bazı hastalarda omuza hareket sağlamak için ameliyat gerekebilir.
Donuk Omuz Belirtileri
En önemli belirti omuz hareketlerinde her yöne kısıtlılıktır. Hasta saçını tarayamaz, elini sırtına değdiremez, asker selamı veremez, ....vs. Ayrıca özellikle geceleri artan şiddette omuz ve kol ağrıları vardır.
Donuk Omuz Tedavisi Nasıl olur ?
Donuk omuz tanısı koymanın ana yolu fizik muayenedir. Hem aktif hem pasif harekette kayıplar, genel (diffüz) bir omuz sertliği ve ağrı oluşması donuk omuz belirtileridir. Omzunuzun röntgeninin çekilmesi, doktorunuzun omuz kemiklerinizi değerlendirmesini sağlar. Donuk omuz tanısı koymak için manyetik rezonans (MR) taraması her zaman gerekmez, ama doktorunuz başka yapısal sorunları elemek için MR taraması isteyebilir.
Donuk Omuz Tedavisi ağrının giderilmesi ve hareketlerin yeniden kazandırılması esasına dayanır. İnflamasyon giderici ve ağrı dindirici ilaçlar verilir. Kaslar gevşetilir.
Derin ve yüzeysel ısıtıcı, elektroterapi, eklem hareket açıklığı egzersizlerini içeren donuk omuz fizik tedavi kürleri bugün için en iyi tedavi yöntemdir. Ev egzersizleri ile kombine olarak uygulanan fizik tedavi yapılır. Germe egzersizleri ile eklem hareketleri artırılır. Hastalığa sebep olan faktörler de ihmal edilmemelidir. Omuza yapılacak eklem içi veya bazı hastalarda eklem çevresine yapılacak enjeksiyonlar iyi sonuçlar vermektedir.
Donuk Omuz Ameliyatı
Aylar süren bir tedavi programına rağmen düzelme sağlanamazsa donuk omuz ameliyatı gerekebilir. Özellikle hastalığın ikinci döneminde hareketlerin ileri derece kısıtlandığı dönemde genel anestezi altında maniplasyon ve artroskopik gevşetme ameliyatları birlikte iyi sonuçlar vermektedir. Cerrahi sonrasında fizik tedavi mutlaka yapılmalıdır.