(GRUP A BETA HEMOLİTİK STREPTOK ENFEKSİYONLARI)
Streptokoklar doğada oldukça yaygındır. İnsan ve hayvanlarda çeşitli enfeksiyonlara yol açarlar.
Çocuklarda en sık görülen bakteriyel enfeksiyon streptokok enfeksiyonlarıdır. Grup A beta hemolitik streptokok (GABHS) streptokokların neden olduğu hastalık tablosu değişkenlik gösterir. Klinik tablo boğaz enfeksiyonundan menenjite, kızıldan kemik iltihabına kadar değişebilmektedir. Klinik tablonun farklılığı birçok faktöre bağlıdır.
Bu faktörlerin başlıcaları:
Hastanın yaşı
Enfeksiyona neden olan streptokokun cinsi
Vücuda giriş yolu
Hastanın bağışıklık durumudur.
Klinik tablonun değişken oluşu gerek hasta ve gerekse hekimi tanısal açıdan zorlamakta ve tedavide gecikmeye neden olmaktadır.
Streptokok enfeksiyonlarının çocukluk yaş grubundaki klinik görünümleri çocuğun yaşına göre değişir.
Altı aylıktan küçük çocuklarda streptokok enfeksiyonu : bu yaş grubunda klinik bulgular belirgin değildir.
-Düzensiz ateş yükselmesi
-Burun akıntısı (mukopürulan)
-Nazofarenjit bulguları görülür.
Sıklıkla bu bebeklerde burun deliklerinin kenarında soyulmalar vardır.Akut belirtiler yaklaşık bir hafta sürer.Bazı bebeklerde ise burun akıntısı 6 haftaya kadar devam eder ve bu bebekler husursuzdur.Burun kültürü ile tanıya gidilir.Sık görülen bir tablo değildir.Çoğu kez tanı konulamaz.
Altı ay – üç yaş arasında çocuklarda streptokok enfeksiyonu ise ;
-Hafif derecede ateş
-Burun akıntısı
-Halsizlik ve yutma güçlüğü ile başlar.
Burun akıntısı şeffaf değildir ve belirtiler 4 ile 8 hafta sürebilir.Tablo üst solunum yolu belirtileri gösterir.Tanı boğaz kültürü ile konulabilir.
Sinüzit ve orta kulak iltihabı sık gelişen komplikasyonlardır.Çoğunlukla gelişen komplikasyonlarla hekime başvurulur.
Üç yaştan büyük çocukların streptokok enfeksiyonu ;
Ateş, Titreme
Kusma
Baş ağrısı
Boğaz ağrısı
Bulguları ile aniden ortaya çıkar.Karın ağrısı çoğu kez vardır.Kusma ile birlikte akut batın tablosu gösterebilir.Ateş 39,4 C veya daha yüksektir.2-3 gün süre ateş , daha sonra düşme eğitimine girer .Bademcikler büyük, kızarık ve üzerinde iltihap odakları vardır.Boyun lenf bezlerinde büyüme görülür.
Bu yaş grubunda streptokok enfeksiyonları ;
-Tonsillit
-Farenjit
- Kızıl şeklinde seyreder. Streptokok enfeksiyonlarının kuluçka süresi 1-7 gün arasında değişmekte olup ortalama 2-4 gündür.
Akut enfeksiyon sırasında streptokokların bulaşıcılığı yüksektir. Tedavi edilen vakalarda bulaşıcılık 24-48 saat sonra kaybolmaktadır. Tedavi edilmeyen hastalarda ise birinci haftalardan sonra bulaşıcılık azalmaktadır.
Klinik bulgularla GABHS düşünülen vakalarda kesin tanı boğaz kültürü ile konulmaktadır.Boğaz kültürünün tanısal duyarlılığı %96’dır.Test sonucunun 24-48 saat sonra çıkması hekimleri erken tanı yöntemlerine yönlendirmektedir.Hızlı streptokok antijen testleri (Strep-A test) kullanılmaktadır ve tanısal duyarlılığı %80 düzeyindedir.Tanı konulduktan sonra antibiyotik tedavisi süratle başlanmalıdır.
- Streptokok enfeksiyonları bakteriyel enfeksiyonlardır.(Streptokok virüsu veya Beta virüsu tanımı yanlıştır.)
-Antibiotik tedavisi ivedilikle başlanmalıdır.
-Antibiotik tedavi süresi 10 gündür.
-Bağışıklık sistemi bozuk hastalarda ise tablo ağır seyretmektedir.
Streptokok enfeksiyonu ciddi bakteriyel bir enfeksiyon olduğu ve Antibiotik tedavisi başlanmadığı takdirde ciddi komplikasyonlara yol açacağı unutulmamalıdır.
Anahtar kelimeler;
Streptokok enfeksiyonu
Grup A beta hemolitik streptokok
Nazofarenjit(Burun ve yutak borusunun iltihaplanması)
Tonsillit (Bademciklerin iltihaplanması)
Kızıl
Prof.Dr. Nuran Gürses
Çocuk ve Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı
