SALMONELLA' ya BAĞLI GIDA ZEHİRLENMESİ
Salmonella enfeksiyonları Dünyadaki yaygın enfeksiyonlardan biridir. Bu enfeksiyonlar klinik olarak değişik formlarda görülmektedir. Klinik tablo gıda zehirlenmesinden ciddi hastalık tablosu olan tifo’ya kadar değişim göstermektedir. Son yıllarda salmonellanın neden olduğu tifo vakalarındaki azalmaya karşın salmonellaların yol açtığı gıda zehirlenme vakalarında artış olduğu görülmektedir.
Doğada vahşi ve evcil hayvanların mide barsak sisteminde doğal olarak bulunan ve yaygın olan bu etkenler insanlara enfekte hayvan ürünlerinden hazırlanmış gıdaların tüketilmesi ile bulaşır.
Çiğ yumurta
Çiğ veya az pişmiş tavuk eti
Pastörize olmayan süt ve bu sütlerden üretilen gıdalar
Mutfakta bu gıdaların işlem yapıldığı ve iyi yıkanmamış mutfak malzemeleri
Bazı ev hayvanlarının dışkıları’da bulaşımda önemlidir.
Kontamine (bulaşmış) gıdanın tüketilmesinden 6-48 saat sonra belirtiler ortaya çıkar. Hastalarda ;
Bulantı
Kusma
Halsizlik
Ateş
İshal
Kanlı dışkı görülür.
Kuluçka süresi bazı hastalarda daha uzun sürebilmektedir. Bebeklerde , bağışıklık sistemi baskılanmış çocuk ve erişkinlerde ve yaşlılarda tablo dramatik olabilir. Bu hastalarda idrar miktarı azalır. Ağızda kuruluk ve halsizlik gelişebilir.
Hastalık genellikle 4-7 gün sürmektedir. Tablo kendiliğinden düzelir. Salmonella bakterisi pişirme ve pastörizasyonla yok olmaktadır. Antibiotik tedavisinin bu hastalıklarda yeri yoktur.
Yumurta ve tavuk eti ile bulaşan salmonella gıda zehirlenmesinde dikkat edilmesi gereken önlemler nelerdir?
Salmonella mikrobunu taşıyan yumurtalar hastalığa yol açmaktadır. Yumurtalar uygun şekilde pişirildiği zaman bu sorun ortadan kalkmaktadır.
Yumurtaları oda ısısında 2 saatten fazla tutmamalıdır. Yumurtalar tüketilmeyecekse buzdolabında saklanmalıdır.
Yumurtalara dokunulduğu zaman eller iyice yıkanmalı
Çiğ yumurta ile hazırlanan gıdaların bulunduğu kap kaçak uygun şekilde temizlenmelidir.
Çiğ yumurtadan hazırlanan bazı soslar krema ve tiramisu tüketilirken dikkatli olmalıdır.
Aynı prosedür tavuk etleri ve pastörize edilmemiş süt ve süt ürünleri içinde geçerlidir.
Sürüngenler evcil hayvanda olsalarda salmonella taşıma olasılığı fazladır. Evde sürüngen beslenmemelidir.
Genellikle hayvan dışkısıyla bulaşmış yiyecekler kanalıyla alınan salmonella gıda zehirlenmesinden korunmada hijyenin önemi büyüktür.
Anahtar kelimeler;
Çiğ gıda
Salmonella
Gıda zehirlenmesi
Prof.Dr.Nuran Gürses
Çocuk ve Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı
