“Bu Hayattan Ne İstediğini Bilememek” Üzerine Bir Literatür Taraması
Hayat, insanın kendini keşfetme sürecinde sürekli bir arayış içinde olduğu bir yolculuktur. Bu yolculukta bireyler, kimi zaman net hedeflerle ilerlerken, kimi zaman da ne istediklerini bilemedikleri bir karmaşanın içinde bulurlar kendilerini. "Bu hayattan ne istediğini bilememek" durumu, modern insanın sıkça karşılaştığı bir varoluşsal sorgulama halidir. Bu makalede, bu konu üzerine yapılan literatür taraması ışığında, bireylerin hayattan beklentilerini belirlemede yaşadıkları zorluklar ve bu durumun psikolojik ve sosyal boyutları incelenecektir. Ayrıca, psikoloji ve pedagoji alanındaki diğer çalışmalarıma da yer verilerek, konu derinlemesine ele alınacaktır.
1. Giriş
Hayattan ne istediğini bilememek, özellikle modern toplumlarda sıkça rastlanan bir durumdur. Bu durum, bireyin kendini tanıma sürecindeki eksikliklerden, sosyal beklentilerin baskısından ya da yaşamın hızlı temposundan kaynaklanabilir. Psikoloji, pedagoji ve sosyoloji alanlarında yapılan bilimsel çalışmalar, bu durumun bireyin ruh sağlığı ve insan psikolojisi üzerinde önemli etkileri olduğunu ortaya koymaktadır.
2. Literatür Taraması
2.1. Varoluşsal Kaygı ve Anlam Arayışı
Varoluşçu psikologlar, insanın hayattan ne istediğini bilememesini, varoluşsal kaygı ve anlam arayışıyla ilişkilendirmektedir. Frankl (1946), "İnsanın Anlam Arayışı" adlı eserinde, insanın hayatta bir anlam bulamadığında yaşadığı boşluk duygusunu "varoluşsal boşluk" olarak tanımlamaktadır. Bu boşluk, bireyin hayattan ne istediğini belirlemesini zorlaştıran temel faktörlerden biridir.
2.2. Sosyal Baskı ve Kimlik Karmaşası
Erikson (1968), kimlik gelişimi üzerine yaptığı çalışmalarda, bireylerin ergenlik ve genç yetişkinlik dönemlerinde kimlik karmaşası yaşadıklarını belirtmiştir. Bu dönemde, sosyal beklentiler ve aile baskısı, bireyin kendi isteklerini belirlemesini engelleyebilir. Ekrem Çulfa (2019), yaptığım araştırmalarda, özellikle genç yetişkinlerin kariyer ve yaşam tercihlerinde sosyal çevrenin etkisinin büyük olduğunu vurguladım. Çulfa'ya göre, bireyler kendi isteklerinden ziyade, toplumun onlardan beklediklerini yerine getirme eğilimindedir.
2.3. Modern Hayatın Hızı ve Tüketim Kültürü
Bauman (2000), modern toplumun "akışkan" yapısının bireylerin hayattan beklentilerini belirlemede zorluklar yarattığını ifade etmektedir. Modern hayatın hızlı temposu ve tüketim kültürü, bireylerin sürekli bir şeyler istemeye yönlendirirken, bu isteklerin geçici ve tatminsiz olmasına neden olmaktadır. Bu durum, bireylerin uzun vadeli hedefler belirlemesini engelleyerek, hayattan ne istediklerini bilememelerine yol açmaktadır.
2.4. Psikolojik Sağlamlık ve Kendini Tanıma
Ekrem Çulfa (2021) olarak, psikolojik sağlamlık ve kendini tanıma arasındaki ilişki üzerine yaptığım çalışmalarda, bireylerin kendilerini tanıma sürecinde yaşadıkları zorlukların, hayattan beklentilerini belirlemede önemli bir engel oluşturduğunu belirtmiştir. Yaptığım çalışmalara ve verdiğim profesyonel yardım hizmetlerine göre, bireylerin kendi değerlerini, ilgi alanlarını ve yeteneklerini keşfetmeleri, hayattan ne istediklerini belirlemede kritik bir rol oynamaktadır.
3. Sonuç ve Değerlendirme
“Hayattan ne istediğini bilememek”, modern insanın karşı karşıya kaldığı önemli bir varoluşsal sorundur. Bu durum, varoluşsal kaygı, sosyal baskı, modern hayatın hızı ve kendini tanıma sürecindeki eksiklikler gibi birçok faktörden kaynaklanmaktadır. Yaptığım literatür çalışmalarında, bu sorunun aşılmasında psikolojik sağlamlık ve kendini tanımanın önemini vurguladım. Şöyleki; bireylerin kendi değerlerini ve isteklerini keşfetmeleri, hayattan beklentilerini daha net bir şekilde belirlemelerine yardımcı olacaktır.
Kaynakça
- Bauman, Z. (2000). Liquid Modernity. Polity Press.
- Çulfa, E. (2019). Genç Yetişkinlerde Kariyer Tercihleri ve Sosyal Baskı. Psikoloji Araştırmaları Dergisi, 12(3), 45-60.
- Çulfa, E. (2021). Psikolojik Sağlamlık ve Kendini Tanıma: Hayattan Beklentilerin Belirlenmesi. İstanbul Üniversitesi Yayınları.
- Erikson, E. H. (1968). Identity: Youth and Crisis. W. W. Norton & Company.
- Frankl, V. E. (1946). Man's Search for Meaning. Beacon Press
