Boyun ve Bel Fıtıkları Nasıl Tedavi Edilir?
Halk arasında fıtık olarak bilinen herni, bir organın doğal pozisyonunda kalmasını sağlayan kas veya dokuların yer değiştirmesi olarak tanımlanabilir. Pek çok farklı türü bulunan hernilerin en yaygın olanlarından boyun ve bel fıtıkları, kişinin yaşam kalitesinin bir hayli düşmesine neden olur. Omurga üzerinde yer alan omurların arasında bulunan disklerin yer değiştirmesine bağlı olarak görülen bu fıtık türleri, kişinin hareket kabiliyetinin azalmasına, his kaybına ve şiddetli ağrıya yol açabilir.
Bel Fıtığı Nedir, Nasıl Tedavi Edilir?
‘’ İnsanların yaklaşık %85'i, yaşamlarının bir döneminde bel ağrısından yakınır. Bu ağrılar aynı oranda tedaviye gerek kalmaksızın iyileşse de geriye kalan %15'lik kısım, bel fıtığına bağlı olarak tedavi görür. Tıp dilinde lomber disk hernisi olarak tanımlanan bel fıtığı, omurgada bulunan omurlarda gelişir. Her omur arasında bulunan diskler aslında birer bağ dokusudur. Omurların bir arada kalmasını ve vücut hareketleri sırasında vücudun esnemesini sağlar. Çoğunlukla belin son iki diskinde oluşan bel fıtığı, şiddetli bel ağrısının yanı sıra bacakta da ağrıya yol açabilir. Çoğunlukla kişinin zorlanmasına bağlı olarak meydana gelen bel fıtığı vakalarında omurganın ön ve arkasında bulunan bağ dokusu yırtılır. Bel ağrısına yol açan bu duruma ek olarak diskin normal pozisyonunun dışa çıkmasıyla sinirler sıkışır ve ağrı, bacakta hissedilmeye başlar. Hekim muayenesinin yanı sıra MR, BT ve EMG gibi ek görüntüleme yöntemleriyle tanısı koyulan bel fıtığı, vakanın şiddetine göre farklı şekillerde tedavi edilebilir. Bazı vakalarda cerrahi dışı yöntemlerle bel fıtığı tedavi edilebilir. Bu tip vakaların, fizik tedaviye ek olarak ilaçlı tedavi yöntemleriyle iyileştirilebilir. Cerrahi tedavinin gerektiği vakalarda ise parsiyel diskektomi ya da diskektomi yöntemleri yapılan bel fıtığı tedavisi sayesinde fıtıklaşan diskin sinire yaptığı bası ortadan kaldırılır. Şiddetli vakalarda ise bacakta güç kaybı görülebilir. Fıtığın sinir köküne baskı yaptığı bu vakaların acil olarak opere edilmesi gerekebilir.’’
Yaşın İlerlemesiyle Risk Oranı Artar
Boyun fıtığı ya da tıp dilindeki adıyla servikal disk hernisi, omurga üzerindeki omurlar arasında bulunan disk ve fasetlerden kaynaklanır. ‘’ Bu eklemlerden biri olan disk, omurlar arasında yay sistemi görevi görür. Jel kıvamında iç yapıya sahip olan diskler, yaşın ilerlemesiyle birlikte sıvı içeriğini kaybeder ve yapısı bozulur. Bu durum diskin iç yapısı kadar dış yapısını da etkileyebilir. Disk yapısının dış kısmında oluşan yırtılma ve zedelenmelere bağlı olarak diskin iç kısmı, sinir ve omuriliğin bulunduğu kanala doğru çıkar. Sinirlere baskı yapabilen boyun fıtığı, kollarda ağrı, sızı, his ve güç kaybına yol açabilir. Genellikle cerrahi tedaviye gerek kalmaksızın iyileşen servikal disk hernilerinde öncelikli tedavi yöntemi ilaçlı tedavidir. Ağrının ve ödemin azaltılmasını sağlayan antienflamatuar ve analjezik ilaçların yanı sıra boyun hareketlerinin kısıtlanması, fizik tedavi, egzersiz ve epidural steroid enjeksiyonu gibi yöntemler kombine olarak uygulanabilir. Böylece sinir basısına bağlı olarak oluşan iritasyon giderilir. Bu yöntemlerle iyileşmeyen boyun fıtığı vakalarının yanı sıra güç kaybının belirgin olduğu hastalara cerrahi tedavi yöntemi uygulanabilir. Ameliyat boynun arkasından ya da önünden yapılabilir. Diskin sinir yapısı üzerinde oluşturduğu basının ortadan kaldırılmasıyla tamamlanan boyun fıtığı operasyonlarında vakanın türüne göre protez uygulaması da yapılabilir. Operasyonu takip eden 24 saat içinde hastaların taburcu edilebilir. Operasyon sonrası iyileşmenin hızlanması için rehabilitasyon programları uygulanabilir. ‘’
