Bipolar bozukluk belli bir düzen olmaksızın yineleyebilen mani, depresyon ya da her iki dönemi de kapsayan karma dönemlerle karakterize olan ve bu dönemler arasında kişinin tamamen düzeldiği (ötimik dönem) süreğen seyirli bir duygulanım bozukluğudur .
İUB her iki cinsiyette başlangıç yaşı ve sıklığı benzer olmakla birlikte yaşam boyu yaygınlığı çeşitli çalışmalarda %0,9 – %1,7 arasında bulunmuştur . İUB yeti yitimine neden olan hastalıklar arasında sekizinci sırada yer almaktadır.
Bipolar Bozukluk Sınıflandırılması
İUB, ruhsal bozukluların tanısal ve sayımsal el kitabında İUB I, İUB II, İUB III, başka türlü adlandırılamayan İUB, genel tıbbi duruma veya madde kullanımına bağlı duygu durum bozuklukları, başka türlü adlandırılamayan duygu durum bozuklukları şeklinde sınıflandırılmıştır. DSM IV antidepresan tedavinin yol açtığı mani dönemlerini iki uçlu bozukluk I içine almamış, bu durumu ‘’maddenin neden olduğu mani dönemi’’ tanımı altında ele almıştır .
Bipolar Bozukluk Epidemiyolojisi
Genellikle 15-25 yaşları arasında başlayan İUB’un ilk dönemi sıklıkla depresyon ile karekterizedir .
İUB her iki cinsiyette başlangıç yaşı ve sıklığı benzer olmakla birlikte yaşam boyu yaygınlığı çeşitli çalışmalarda %0,9 – %1,7 arasında saptanmıştır (2,24). Yapılan çalışmalarda İUB alt tiplerinin yaşam boyu yaygınlığı İUB I’ de % 0-2,4, IUB II’ de % 0,3-4,8, siklotimide % 0,5-6,3 olarak saptanmıştır. İUB spektrum kavramı da dâhil edildiğinde bu oran % 6 civarına yükselmektedir.
Erkeklerde mani dönemi ile başlangıç ve sonraki dönemlerin de mani olması, kadınlarda ise depresyon ve karma dönemler daha sıktır. Psikotik özellikli mani dönemlerinin varlığında başlangıç yaşı, erkeklerde daha düşük saptanmıştır.
Geniş kapsamlı çalışmalarda İUB’ ta intihar riskinin 20 kat arttığı, intihar oranının % 15-25 olduğu bildirilmektedir. Kadınlarda, intihar girişimi daha fazladır.
İUB’ta etnik köken ve sosyoekonomik durum risk etmeni olarak saptanmamasına rağmen, evlenmemiş ya da boşanmış kişilerde İUB daha sık görülmektedir. Bu durumun daha çok hastalığın bir sonucu olduğu söylenmektedir.
