Aşıların Yan Etkileri
Lokal reaksiyonlar
En sık görülen yan etkidir 1-3 günde geçer, zararsızdır. Aşı uygulanan bölgede ağrı, kızarıklık, şişlik, ısı artışı gözlenir.
Sistemik yan etkiler
Ateş, halsizlik, miyalji, baş ağrısı, iştah kaybı gibi daha genel etkilerdir. Herhangi bir hastalığa özgül olmayan (non-spesifik) belirtilerdir, aşıya bağlı gelişebileceği gibi başka nedenlere bağlı olarak da gelişebilirler. Aşıya bağlı olarak gelişen ateş veya döküntü daha çok canlı zayıflatılmış aşıları takiben ortaya çıkar. Canlı aşılar bağışıklık yanıtı oluşturabilmek için kendilerini kopyalamak zorundadır. Bu da hastalığın doğal halinin, aşı yapıldıktan 3-21 gün sonra hafif formda oluşmasına bağlı olarak gerçekleşir. Bu aşılardaki virüsler kendilerini kulak ve boğazın mukus membranlarında kopyalar, akciğerlerde çoğalmazlar. Bu nedenle ortaya çıkan etkiler hafif bir üst solunum yolu enfeksiyonu tablosu olarak belirir.
Alerjik reaksiyonlar
Aşının antijeni veya hücre kültürü materyali, koruyucu, stabilizör veya bakteri oluşumunu inhibe etmek için kullanılan antibiyotik gibi aşının başka bir bileşenine bağlı olarak ortaya çıkabilir. Anafilaksi gibi ciddi etkiler hayatı tehdit edebilir.
Aşı sonrası gelişen anafilaksi
Aşı sonrası milyonda bir gelişen bir komplikasyondur anafilaksi ama hayatı tehdit edecek kadar ağır seyredebilir. Bundan dolayı anafilaksiyi hemen tanıyıp müdahele edilmesi gerekir. Anafilaksi dakikalar içerisinde gelişen aşırı duyarlılık reaksiyonudur. En çok deri ve mukoza belirtileri ile ortaya çıkar. Ciltte kızarıklık, ürtiker, kaşıntı, dil ve dudaklarda şişme gözlenir. Solunum sistemi ile ilgili belirtiler hışıitı, sesli solunum, stridor,dispne, bronkospazmdır.Hiptansiyona bağlı belirtiler senkop, hipotoni, kollapsve inkontinanstır. Gasrtointestinal belirtiler kramp tarzında karın ağrısı, kusmadır. Bu belirtiler vazovagalsenkop ile karışabilir. Bazı hassas insanlarda enjeksiyon sırasında oluşan ağrıya ve korkuya bağlı olarak bayılma (vazovagalsenkop) gelişebilir. Bu durum otonomikkardiyovasküler sistemin aşırı duyarlılığna bağlıdır ve ani hipotansiyon, bradikardi ve bilinçkaybı ile seyreder. Zararsızdır ve kısa sürede bilinç yerine gelir.
Anafilaksi riskinden dolayı tedbir amaçlı aşı olan kişiler 20 dk süre ile sağlık kuruluşunda bekletilmelidir.
