Adenovirüslar DNA virüsları olup ,gerek çocuk ve gerekse erişkinlerde ciddi tablolara yol açarlar.
Solunum yolu enfeksiyonlarının esas nedeni virüslardır. Adenovirüsların yol açtığı solunum yolu enfeksiyonları ise her yaş grubunda görülmesi ciddi seyretmesi ve farklı klinik tablolarda karşımıza çıkması ile ayrıca önem taşımaktadır.
Solunum yolu adenovirüsları üst yolunum yolu enfeksiyonlarına neden olduğu gibi
Krup
Bronşit
Bronşiolit
Zatürre
Zatülcenp ( akciğer zarlarının iltihaplanması) yol açabilirler.
Adenovirüsların diğer bir özelliği de solunum yolu dışında birçok organda yerleşim göstererek hastalık tablosu oluşturmasıdır.
Karaciğer iltihaplanması
Nörolojik hastalıklar
Beyin iltahaplanması
Üriner sistem enfeksiyonları
Göz enfeksiyonları ( konjoctivit)
Barsak iltihaplanmasına da yol açmaktadır.
Adenovirüs enfeksiyonu belirtileri yerleştiği organa göre değişim gösterir.
Üst solunum yollarını tutan adenovirüs enfeksiyonlarında
Burun akıntısı
Ateş
Öksürük
Lenf bezlerinde büyüme
Gözlerde kanlanma görülür.
Adenovirüslara bağlı olarak gelişen alt solunum yolları enfeksiyonlarında ise tablo ağır seyreder.
Ateş
Öksürük
Hırıltı nefes alma
Nefes almada zorluk
Siyanoz gelişebilir.
Solunum yolu adenovirüsların da bulaşım
Tükrük
Burun salgısı
Balgam gibi materyelle bulaşım sonrası gelişir.
Hava yoluyla bulaşım önemlidir.
Bu virüs bulaştığı ortamda saatlerce ve günlerce canlı kalabilir. Dış ortamda uzun süre canlı kalan bu virüslar dezenfektan maddelere dayanıklıdır.
Bu özelliği adenovirüs enfeksiyonunun kontrol altına alınmasını zorlaştırır ve salgınlara yol açar.
Çocuklar enfeksiyonu adenovirüsla bulaşmış ortamlardan alırlar.
Oyuncaklar
Oyun parkları
Diş fırçasının paylaşılması ve enfekte olan musluk, kapı kollarına temas sonrası bulaşım önemlidir.
Adenovirüs enfeksiyonunun kuluçka dönemi 2 – 14 gün arasında değişmektedir. Hastalığın ilk günlerinde bulaştırıcılık yüksektir. Adenovirüs enfeksiyonlarında bulaştırıcılık uzun sürer ve bu özellik aylarca sürebilir. Bu enfeksiyonun tekrarlama riski mevcuttur.
Adenovirüs enfeksiyonlarında tanı
Viral antijen
Viral kültür
PCR yöntemi ile yapılmaktadır.
Bu enfeksiyon da tanı koymak zordur. Klinik ve laboratuvar bulguları ile birçok bakteriyel ve viral hastalıkla karışabilir. Bakteriyel ve viral enfeksiyonların ayırımında kullandığımız testlerde karmaşa mevcuttur.
Bakteriyel enfeksiyonlarda yüksek bulduğumuz
beyaz küre
crp
prokalsitonın değerleri adenovirüs enfeksiyonlarında yüksektir.
Bu parametrelerdeki yükseklik klinikte yanılgıya neden olmakta. Hastalıklar bakteriyel enfeksiyon olarak değerlendirilmekte ve antibiotik başlanmaktadır.
Çocuklarda solunum yolu adenovirüslarına ikincil olarak akut solunum yolu yetmezliği gelişebilir. Bağışıklık sistemi bozuk hastalarda sık olarak görülen bu tablo ağır seyreder ve ölümle sonuçlanabilir.
Özellikle kök hücre transplantasyonu yapılan çocuklarda adenovirüs enfeksiyonlarının reaktive olduğuna dikkat çekilmektedir.
Ciddi vakalarda antiviral tedavi suratla başlanmalıdır. Sidofovirin veya Ribovirin tedavisinin etkili olduğu vurgulanmaktadır.
Destekleyici tedavi önemlidir.
Sonuç olarak ;
Adenovirüs enfeksiyonları ciddi seyreden enfeksiyonlardır.
Adenovirüsların enfekte ettikleri ortamda uzun süre canlı kalabilmeleri ve dezenfektanlara dirençli olması enfeksiyonun kontrolü zorlaştırır.
Erken tanı ve tedavi önemlidir.
Ciddi vakalarda antiviral tedaviye süratla başlanmalıdır.
Anahtar kelimeler:
Adenovirüs enfeksiyonu
Solunum yolu viral enfeksiyonları
