Yeme bozuklukları, yalnızca fiziksel değil aynı zamanda psikolojik kökenli, karmaşık ve çoğu zaman hayati tehlike taşıyan rahatsızlıklardır.
Yeme bozuklukları, yalnızca fiziksel değil aynı zamanda psikolojik kökenli, karmaşık ve çoğu zaman hayati tehlike taşıyan rahatsızlıklardır. Toplumun çoğunda estetik kaygılar, beden algısı ve sosyal medya etkisiyle artan baskılar sonucunda yeme davranışı giderek patolojik hale gelebilmektedir. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre yeme bozuklukları, özellikle ergenlik ve genç yetişkinlik döneminde, daha çok kadınlarda görülse de her yaş ve cinsiyette ortaya çıkabilir. Bu rahatsızlıklar sadece “çok yemek” veya “hiç yememek” olarak düşünülmemelidir; kişinin yeme davranışıyla birlikte beden algısı, özgüveni ve yaşam kalitesi ciddi şekilde etkilenir.
Yeme bozuklukları, kişinin yemek yeme davranışını etkileyen, genellikle duygusal ve zihinsel nedenlere bağlı olarak gelişen psikiyatrik bozukluklardır. Bu rahatsızlıklar, bireyin hem fiziksel hem de psikolojik sağlığını tehdit eder. Yeme bozukluğu tanısı alan bireyler çoğu zaman beden algılarında bozulma yaşar. Bu kişiler genellikle kilolarını, vücut şekillerini olduğundan farklı ve çarpıtılmış şekilde algılarlar.
Yeme Bozuklukları Nedir? Belirtileri Nelerdir? ile ilgili doktorsitesi.com'da kayıtlı uzmanların bilgilendirici videoları
ANOREKSİYA NERVOZA: Kişinin kilo alma korkusuyla yemek yemeyi ciddi şekilde kısıtladığı, aşırı zayıf olmasına rağmen kendini hâlâ kilolu görmeye devam ettiği bir bozukluktur. Belirtileri aşağıdaki gibidir.
Fiziksel sonuçları ise şunlardır,
BULİMİYA NERVOZA: Tıkınırcasına yeme ve ardından bu kalorilerden kurtulmak için kendini kusturma, aşırı egzersiz yapma veya laksatif kullanma davranışları ile karakterizedir. Belirtileri şunlardır,
Kilo: Bulimiyalı bireylerin çoğu zaman kilosu normal sınırlardadır veya hafif kilolu olabilir. Bu yüzden tanı bazen gecikir.
TIKINIRCASINA YEME BOZUKLUĞU (Binge Eating Disorder): Bu bozuklukta kişi kısa sürede çok miktarda yemek yer ve ardından suçluluk duyar. Ancak bulimiyadan farklı olarak telafi edici davranış (kusma vs.) yoktur. Belirtileri şunlardır,
ORTOREKSİYA (Henüz resmi DSM tanısı değildir): Kişinin saplantılı şekilde "sağlıklı" yemek yeme takıntısıdır. Zararlı olduğunu düşündüğü yiyeceklerden kaçınma, sürekli diyet yapma ve sosyal yeme aktivitelerinden uzak durma gözlemlenir.
Yeme bozuklukları tek bir nedenle açıklanamaz. Genetik, psikolojik, sosyokültürel ve biyolojik etkenlerin bir araya gelmesiyle ortaya çıkar.
Psikolojik Faktörler
Aile ve Sosyal Etkenler
Biyolojik ve Genetik Faktörler
merhaba 32 yaşındayım son bir yıldır şiddetli olarak yeme bozukluğu yaşıyorum. psikologda dahil olmak üzere tüm doktorlara başvurdum. ama hiçbir olumlu sonuç alamadım. 170 cm boyundayım ve 40 kiloya düştüm. 3 yıldır troid tedavisi oluyorum. günde 1 doz levotiron kullanıyorum. bunun dışında herhangi bir ilaç almıyorum. benim için önerileriniz çok önemli. şimdiden teşekkür ederim.
slm hocam 8yaşında bir kızım var çok zayıf ve yemek yemiyor ancak bademciği ve geniz eti çok büyük ameliyat için imkanlarımız kısıtlı bunlar etkiliyormu ne yapabilirz.teşekür ederim.
Yeme bozuklukları genellikle bireyin kendisi tarafından inkâr edilir ya da gizlenir. Bu nedenle erken tanı zor olabilir. Tanı sürecinde şu araçlar kullanılır.
Tedavi, bireysel ihtiyaçlara göre planlanmalıdır. Genellikle multidisipliner yaklaşım gerekir: psikiyatrist, psikolog, diyetisyen ve gerekirse dahiliye uzmanı birlikte çalışır.
Psikoterapi
İlaç Tedavisi
Beslenme Desteği
Yatış Gerektiren Durumlar
Bu bireylerle empati kurmak, yargılamadan dinlemek çok önemlidir. “Yemek yesene, ne var bunda?” gibi ifadeler yardımcı değil, aksine zarar vericidir. Yapılması gerekenler şunlardır.
❓ Yeme bozuklukları sadece genç kızlarda mı görülür?
Hayır. Erkeklerde ve her yaş grubunda da görülebilir. Ancak kadınlarda tanı alma oranı daha yüksektir.
❓ Kendiliğinden geçer mi?
Hayır. Tedavi edilmediği sürece genellikle kronikleşir. Erken müdahale çok daha başarılı sonuçlar verir.
❓ Ne zaman yardım alınmalı?
Yeme bozuklukları sadece yeme davranışıyla ilgili değil, kişinin benlik algısı, duygusal dünyası ve yaşamla kurduğu ilişkiyle doğrudan ilgilidir. Fiziksel sonuçları kadar psikolojik etkileri de derindir. Ancak unutulmamalıdır ki, yeme bozuklukları tedavi edilebilir hastalıklardır.
Yeme Bozuklukları Nedir? Belirtileri Nelerdir? ile ilgili doktorsitesi.com'da randevu alabileceğiniz kayıtlı uzmanlar