Ortodonti hakkında merak edilen sorular

Ortodontist / Ortodonti uzmanı kimdir?
Ortodonti uzmanı, diş hekimliği eğitiminin ardından üniversitelerin ilgili kürsülerinde doktora çalışması yapan kişiye denir. Diş hekimliği eğitimi 5 senedir. Bunun ardından 4-6 sene arasında doktora eğitimi yapılır, bu süre içerisinde pratik ve teorik olarak ortodonti eğitimi ve hasta başında uygulamalar yapılır. 

Ortodonti hangi yaşta yapılır?
Ortodonti için ideal tedavi yaşı, büyüme-gelişmenin devam ettiği yaşlar olan 8-14 arasıdır. Bununla birlikte her yaşta uygulanabilecek tedavi seçenekleri mevcuttur. Ortognatik cerrahi tedavi ise 18 yaşından sonra yapılır. Çocuklarda iskeletsel ve fonksiyonel bozukluk varsa, tedavi için beklenmemelidir. Bunun kararı tamamen bozukluğun şiddetine bağlıdır ve tedavi kararını sadece ortodonti uzmanı vermelidir. 

Ortodontik sorunlar neden kaynaklanır?
Diş bozuklukları, kalıtımsal sebeplerden veya diş çürükleri, erken diş çekimleri, kötü alışkanlıklar (parmak emme vb) vb gibi sorunlardan kaynaklanır. 

Süt dişlerinin çürümesi ve erken kaybı çapraşıklığa yol açar mı?
Süt dişleri, yerlerine gelecek daimi dişler için matrix görevi görürler. Hem kemiğin genişlemesi, hem de daimi dişlerin sığması açısından süt dişlerinin korunması çok önemlidir. Süt dişlerine geçici diş gözüyle bakılmaması ve çürüklerinin bir pedodonti uzmanı tarafından tedavi edilmesi gereklidir. 

Kapanış bozukluğu olduğu nasıl anlaşılır?
Dişler kapatıldığında üst-alt yönde açıklık varsa, üst çene alttan daha darsa, dişler arasında boşluklar varsa, alt ya da üst çene diğerinden çok fazla önde ya da arkadaysa ortodonti uzmanı tarafından muayene olmanız gerekmektedir. 

Dişlerimde çapraşıklık ve kapanış bozukluğu var. 
Estetik görüntümün sadece protezle düzeltilmesi uygun mudur?
Diş yamukluğunun kaplamalarla düzeltilmesi, göz şaşılığının, gözü çıkartarak takma göz takılmasıyla düzeltilmesine benzetilebilir. Diş bütünlüğünün bozulduğu protetik işlemlerin geri dönüşünün olmaması, bu tedavinin ortodontik tedaviye göre dezavantajıdır. 

Süt dişlerinin arasında aralıkların olması normal midir?
Süt dişlerindeki aralıklar, yerlerine gelecek olan daimi dişler için yer sağlarlar. Daimi dişler, süt dişlerine göre daha büyük oldukları için bu boşlukları doldururlar. Süt dişlenme safhasında çapraşıklık varsa bu, ileride oluşabilecek yamuklukların habercisi olarak görülmelidir. 

Ortodontiste ilk gelişte ne olacak?
İlk randevuda tedavi süreci hakkında bilgiler verilir ve röntgen ve alçı modeller alınarak tedavi planlaması yapılmak üzere saklanır. Ortodonti ekibi tarafından tedavi planı yapuılan hastalar diğer seanslara randevu verilerek diş telleri takılır. 

Erişkinler ortodontik tedavi görebilir mi?
Ortodontik tedavi her yaşta yapılabilir. Her yaşa göre uygulanabilen tedavi yöntemleri ve tedavi hedefleri vardır. Erişkin hastalarda genellikle porselen braketler ve lingual teknik kullanılır. Uygun durumlarda diş telleri yerine takıp çıkartılabilir şeffaf plaklarla (Ortho clear- Invisalign) ile tedavi yapılabilir. 

Görünmeyen ortodontik teller var mıdır?
Orthoclear ve Invisalign, görünmeyen diş telleri olarak da anılırlar. Lingual tekniğin, Incognito olarak da bilinen daha ileri teknikle yapılan uygulamaları da vardır. Modern ortodontik teknikler sayesinde 

Destekleyici ortodonti nedir?
Destekleyici ortodonti, protetik tedavi ya da diş eti tedavisi öncesinde yapılan ortodontik tedavidir. Bu tedavi sayesinde kaplamalar yapılmadan önce, eğilmiş dişler düzeltilir ve köprülerin daha stabil olması sağlanır. Diş eti tedavisinden önce yapılan ortodontik tedavi sayesinde de hastalar diş temizliklerini daha kolay yapabilirler. Düzgün sıralı dişler, yiyecek artıklarının kolay temizlenmesi açısından, diş eti hastalıklarına yakalanma riskini de azaltır. 

Diş telleri takılırken ağrı olur mu?
Diş telleri takılırken ağrılı ya da anestezi gerektiren bir işlem yapılmamaktadır. Diş telleri dişlerin üzerine özel yapıştırıcılar ile yapıştırılır. Diş telleri, tedavinin ilk bir kaç günü damaklara ve diş etlerine rahatsızlık verebilir ve hafif ağrıya sebep olabilir. İlk bir kaç günlük alışma devresinden sonra diş telleri hemen hemen hissedilmez duruma gelir. 

Tedavi sırasında nelere dikkat edilmeli?
Diş telleri hakkında en çok dikkat edilmesi gereken nokta diş temizliğidir. Diş çürüklerinin oluşmaması için gereken hijyen eğitimini ortodontistiniz verecektir. Bunun dışında sert ve yapışkan gıdalar braketlere zarar verebilir.

Diş çekimi gerekli mi?
Diş çapraşıklığının çok fazla olduğu durumlarda ortodontik amaçla diş çekimi gerekebilir. Diş çekimi ile kazanılan boşluklar, yamuk dişlerin düzeltilmesi için kullanılır, artan boşluklar da, arka dişlerin ön tarafa getirilmesi ile tamamen kapatılır. Tedavi sonunda ağızda her hangi bir boşluk kalmaz. Dünya genelinde ortodontik tedavi amaçlı çekim oranı % 35-40 arasında değişmektedir. 

Hangi sıklıkla randevulara geleceğim?
Tedavi sırasında rutin kontrol aralığı 4-6 hafta arasındadır. Braket kırılması, batma vb durumlarda daha sık aralıklarla randevu gerekebilir. 

Kullanılan diş tellerinin kaç çeşidi var?
Sabit diş tellerinin iki ana çeşidi vardır. Bunlar metal braketler ve porselen tellerdir. Metal braketlerde diş telleri daha fazla görünmektedir fakat temizliği ve korunması daha kolaydır. porselen tellerde ise hemen hemen hiç görünmeden tedavi olmak mümkündür. Son yıllarda lingual ortodonti denen içten takılan görünmeyen diş telleri uygulanmaya başlanmıştır. 

Ortodontik tedavi pahalı mıdır?
Ortodontik tedavi yaklaşık olarak 18-24 ay kadar sürebilir. Bu tedavi sonrasında genellikle 24 ay kadar daha hasta takibine devam edilir. Tedavi maliyetinin içerisinde, kullanılan malzemeler, her seansta uzman hekim muayenesinin de dahil olduğu düşünülürse bu tedavi için pahalı tanımlaması yapmak zordur. 

Ortodontik tedavi yapılmazsa neler olabilir?
Diş çapraşıklıkları ve iskeletsel düzensizlikler, estetik sorunların yanında, çiğneme sorunları, çene eklemi ağrıları ve kilitlenmeler, konuşma problemleri, diş çürükleri ve dişeti iltihaplarına sebep olabilir. Ortodontik tedavi sonunda tüm bu problemlere yönelik önlemler alınır. 

Ortognatik cerrahi nedir?
İleri iskeletsel bozukluklarda sadece diş telleri faydalı olmaz. Eğer alt ve üst çene çok önde, geride ya da yanda konumlanmışsa, diş tellerinin yanı sıra, cerrahi müdahale ile iskeleti de düzeltmek gerekmektedir. Bu tedaviyi ortodonti uzmanı düzenler, cerrahiyi ise konusunda deneyimli plastik cerrah ya da çene cerrahı yapar. 

Diş röntgeni zararlı mıdır?
Her türlü ilacın ve röntgenin az da olsa yan etkisi ve zararı vardır. Tüm tedavilerde, doktor fayda ve zarar hesabı yapar ve gerekli uygulamaları yapar. Elbette ki röngen ışınları zararlıdır fakat günümüz teknolojisinde, diş röntgenlerinin dozu, diğer radyasyon kaynaklarına göre oldukça azdır. Mikrodalga fırınlar, televizyonlar, cep telefonları ve hatta fön makinaları, ciddi oranda elektromanyetik radyasyon yayarlar ve kontrolsüz olarak kullanılırlar. Diş röntgeni çekilirken ise hekiminiz size kurşun önlük giydirecektir.