Maliğn Melanom Sıklığı Artıyor
Malign Melanom (Melanom) tüm dünyada insidansı hızla artış gösteren ve teşhiste gecikme halinde , diğer ileri evre maliğn tümörlerde olduğu gibi, ölüm riski yüksek olan bir kanserdir. Erken tanı hayat kurtarıcı niteliktedir. Sadece gözle muayene ,yani gözle bakarak benlerdeki değişimi ve şüpheli benleri fark edilebilir. Riskli grupları tanımlamak, toplumun ve sağlık çalışanlarının farkındalığını sağlamak, özellikle korunmaya yönelik eğitim ve erken tanı için uygun tarama programları belirlemek ve hastalıkla mücadeleyi artırarak “MELANOMA DUR” demek mümkündür.
0-6 Ay Arası Bebekler Güneşten Uzak Tutulmalı
0-6 ay arası bebekler güneşin doğrudan etkisinden uzak tutulmalıdır, ciltleri güneşe karşı çok hassastır. Önlem olarak; araba camları ultraviyole ışınlara karşı yüzde yüz koruma sağlayan UV filmleri ile kaplatılabilir. Bebekler saat 10:00’dan önce ve 16:00’dan sonra güneş koruması olan bir pusetle dolaştırılabilir. Bebeklerin kol ve bacaklarını örten ince giysiler giydirilebilir ve boynunu da örten şapkalar kullanılabilir. Ancak bu saatler haricinde, güneş kremi kullanmadan günde 10-15 dakika güneşe çıkarmak da D vitamini gelişimi açısından önemlidir.6-12 ay arası bebekler ise bu belirtilen önlemlere ek olarak, belli kurallar çerçevesinde güneşe çıkartılabilir. Özellikle dışarı çıkmadan yarım saat önce, en az 15 faktörlü bir güneş kremi sürülmeli ve bu krem her 2 saatte bir ve yüzmeden sonra tekrar uygulanmalıdır.
Bebeklikte güneşe maruz kalma, cilt kanseri riskini 2 kat artırmaktadır.
Melanom Nedir?
Melanom ciltte pigment yapan hücrelerin malign tümörüdür.Ultraviyole ışınlarının ,güneş yanığının melanomu tetiklediği düşünülmektedir. Melanositlerin tümör hücrelerine dönüşümü hem genetik olarak normal kişilerde, hem de riskli ve yatkın olan kişilerde görülmektedir. Saçlı deri dahil vücut derisinin her bölgesinde görülebilir. Erken evrede melanom yalnızca derinin yüzeyel tabakasını tutar, bu aşamada müdahale edilmez kendi haline bırakılır ise derinin daha alt tabakalarına doğru uzanır,önlem alınmaz ise lenf bezlerine ve uzak organlara metastazlar ( yayılma,sıçrama) görülür.
Melanom’da erken tanı çok önemli
Melanom için erken tanı çok önemlidir. İnsanın kendi derisini kontrol etmesi ve şüpheli durumlarda dermatolog/plastik cerraha gitmesi uygundur. Riskli /şüpheli benlerin cerrahi olarak çıkarılması (koruyucu cerrahi/biyopsi) ve patoloji incelemesi ile tanı konur. Melanomun asıl tedavisi cerrahidir. Melanom tanısı alan hastaların önemli bir bölümü sadece ameliyatla (melanom cerrahisi) tedavi edilmektedir ve bu aşamada hastanın yönetimi ve doğru cerrahi uygulama çok önemlidir. Bazı durumlarda ameliyat sonrası ,cerrahiye yardımcı ilaç kullanılır. Az sayıda hastada hastalık sistemik hale gelir ( uzak metastaz);bu durumda medikal tedavi gerekli olmaktadır. Bu evredeki hastalar için de günümüzde oldukça iyi sonuçlar veren tedavi seçenekleri geliştirilmiş ve geliştirilmeye devam edilmektedir.
Melanom konusunda farkındalık yaratılması amacıyla yazılı ve görsel basında bu konuya daha çok yer verilmesi son derece önemlidir.