Hepimiz günlük yaşantımızda zaman zaman duygu değişimleri yaşarız. Bir gün çok mutluyken diğer gün sebebini anlayamadığımız bir hüzünle dolarız. Hatta bazen saatler içerisinde bu ruh hali değişebilir. Bazen öyle zamanlar gelir ki günlerce geçmek bilmeyen bir mutsuzluğa bürünürüz. Karamsarlık da peşinden gelir. O günlerde elimiz kolumuz kalkmaz, enerjimiz azalır. Hiç birşey yapmak istemeyiz. Böyle anlarda sıklıkla depresyona mı giriyorum sorusu akla gelir. Durumu adlandırma ihtiyacı nedeniyle bir arayışa gireriz.
Peki her mutsuzluk hali depresyon habercisi midir? Elbette değildir. Bazen dönemsel olarak kişiler olumsuz ruh hallerine girebilirler. Yaşanan bazı can sıkıcı olaylar, yaşam stresi, geçirilen fiziksel hastalıklar hatta mevsimsel değişiklikler bile kişinin her zamankinden daha hüzünlü ve enerjisiz hissetmesine yol açabilir. Fakat bu durum kişinin depresyonda olduğunu ya da depresyona gireceğini göstermez. İnsan her zaman aynı oranda iyi hissedemez. Hayat boyunca bir denge içinde farklı duyguların yaşanılması sağlıklı olandır. Zaman zaman da huzursuz ve üzgün hissetmek bu sağlıklı işleyişin bir parçasıdır. Burada önemli olan durumun geçici ya da kalıcı olmasıdır. Depresyon dediğimizde üzgün ruh hali artık dengeli işleyişten çıkar ve aylarca değişmeksizin süren mutsuzluk ve çökkünlük haline dönüşür. Depresyondaki kişi günlük işlerini dahi yerine getiremeyecek noktadadır. Hayattan aldığı zevk azalır ve eskiden severek yaptığı birçok şeyi yapmak istemez. Ancak yalnızca dönemsel bir hüzün yaşıyorsa kişi günlük işlerini devam ettirmekte güçlük çekmez. Aynı zamanda zevk aldığı bir işi yaparken olumsuz ruh halinde düzelme hisseder. O nedenle her mutsuzluk haline depresyon diyemeyiz.
Bir kişinin depresyonda olduğunu söylemek için en az iki hafta boyunca aşağıdaki belirtilerden en az beşinin var olması gerekmektedir:
- Gün boyu süren çökkün ve mutsuz duygu durumu
- Hayatta ve aktivitelerden zevk alamama
- Yorgunluk bitkinlik
- İştahta artma ya da azalma
- Aşırı uyuma ya da uykusuzluk
- Yerinde duramama ya da hareketlerde yavaşlama
- Konsantrasyon sorunları dikkati toplayamama
- Yineleyen intihar düşünceleri
Bu saydığımız belirtilerin dışında bir de gizli depresyon olarak adlandırdığımız "distimik bozukluk"tan söz edebiliriz. Distimik bozuklukta belirtiler depresyona kıyasla daha hafiftir. Ancak yaklaşık iki yıl boyunca sürekli tekrarlayan mutsuzluk atakları olur. Arada nadiren bir iki haftalık iyi hissetme dönemi olabilir ancak bu süreç iki ayı geçmez. Bu durumu gözden kaçırmamak gerekir çünkü insana verdiği zarar depresyondaki kadar ciddi olabilir. Her iki durumda da sorunun çözülmesi için bir uzmandan destek almak gerekmektedir.
Özetle her mutsuzluk hali depresyon demek değildir ve endişelenmeye gerek yoktur. Kişi basit bir mutsuzluk halini kendi kendine zamanla ya da farklı şeylerle uğraşarak atlatabilir ve günlük yaşamını etkilemez. Ancak bahsetmiş olduğumuz gizli depresyon belirtileri hakkında da duyarlı olunmalıdır. Çünkü yardım alınmadan geçen her gün tedavi açısından işleri biraz daha zorlaştırabilir. Ayrıca belirtilerin insan yaşamına ve sosyal hayatına verdiği zararların önüne geçilmesi gerekmektedir.
