Op. Dr. Ali Ekber ŞahinKadın Hastalıkları ve DoğumÜreme Endokrinolojisi ve İnfertilite
merhabalar Yumurtlama Dönemine Genel Bakış Yumurtalık olgunlaştığında ve yumurta serbest bırakılma zamanı yaklaştığında; sinyal belirtiler ve hormonal değişiklikler ortaya çıkar. Hormonal olarak doğurganlık sorunları olmayan üreme çağındaki kadınlarda yumurtlama; genellikle menstruasyon döngüsünün bir parçası olarak aylık şekilde görülür. Yumurtlama, bazen bir aylık dönemde birden fazla olur. Menstruasyon gerçekleşse bile, aynı zamanda gerçekleşemez. Bu yüzden yumurtlamanın zamanlaması çok kafa karıştırıcı olabilir. Yumurtlama süreci, genellikle, döneminizin başlamasından yaklaşık iki hafta önce gerçekleşir. Bu bir saat işlemi değildir ve aydan aya değişebilir. Ne zaman yumurtlayacağınızı saptamak, en bereketli zamanınızı belirlemenize yardımcı olabilir. Bebek istiyorsanız, cinsel ilişkiye girmek için doğurgan döneminizin içinde olmalısınız. Bu süre yumurtlama dönemini içerir ve beş gün öncesine kadar başlayabilir ve bir gün sonrasına kadar uzayabilir. Yumurtlayan her kadında ovülasyon belirtileri görülmez. Semptom göstermemek, yumurtlamadığınız anlamına gelmez. Bununla birlikte, yumurtlamayı tanımlamanıza yardımcı olabilecek bazı fiziksel değişiklikler vardır. Bazı kadınlar yumurtlamadan önce veya yumurtlama sırasında hafif yumurtalık ağrısı çekerler. Genellikle mittelschmerz olarak anılan yumurtalık ağrısı, yumurtalık yüzeyini uzattığı için olgunlaşmakta olan yumurta tutan folikülün büyümesi ile ortaya çıkabilir. Bu ağrılar, bazen bir sersemlik olarak tanımlanır. Yumurtalıkta hissedilebilirler ve aydan aya göre bölgeye ve yoğunluğa göre değişiklik gösterebilirler. Bazı kadınlar her ay vücutlarının değişen taraflarında yumurtalık ağrısı yaşayabilir. Bazı kadınlar daha uzun süre hafif rahatsızlık hissetse de, genellikle ağrılar sadece birkaç dakika sürebilir. Ayrıca, yumurta atıldığında folikülden sıvı alınmasından kaynaklanan bir yanma hissi hissedebilirsiniz. Bu sıvı bazen abdominal astar ve çevresinde tahrişe neden olur. Alt batında bir ağırlık hissi de bu hislere eşlik edebilir. Bazal vücut ısısı (BBT), vücudunuzu hiç hareket ettirmeden önce sabah erken uyandığınızda sahip olduğunuz sıcaklıktır. Yumurtlama gerçekleştikten sonraki 24 saatlik zaman zarfında bazal vücut sıcaklığınız yaklaşık 0.5°C veya daha az yükselir. Buna progesteron salgılanmasından ve embriyonun implantasyonu için rahim içi astarınızın süngerimsi ve kalın olmasına yardımcı olan hormon neden olur. Hamilelik gerçekleşmediyse, vücut hareketiniz başlamadan bazal vücut ısısı (BBT) yükselir. BBT’yi izlemek aydan aya yumurtlama dönemi ile ilgili ipuçları verebilir, ancak bu yöntem kusursuz değildir. 200’den fazla kadın üzerinde yapılan bir araştırmada, geç yumurtlamanın bazal vücut ısısı da dahil olmak üzere; herhangi bir yöntemle tahmin edilemeyeceği ve hiçbir semptomun yumurtlama dönemini anlamak üzere çalışmayacağı öğrenilmiştir. Bazal vücut ısısı grafikleri; düzensiz dönemleri olan kadınlar için de verimsizdir. Servikal mukus, öncelikli olarak sudan oluşur. Üreme östrojen seviyeleri tetiklendiğinde, verimli doğurganlık süreniz boyunca kıvamı ve yoğunluğu değişir ve yumurtlamayla ilgili ipuçları sağlayabilir. Serviks bezleri tarafından üretilen servikal mukus, bir yumurtaya sperm nakledilmesine yardımcı olan kanaldır. Yumurtlama döneminiz boyunca, bu içerik açısından zengin, kaygan sıvının hacmi artar. Aynı zamanda daha incedir, dokusu esneyebilir ve açık renkte olur. Servikal mukus, sıklıkla bu süre zarfında yumurta beyazı kıvamına sahip olacaktır. Yumurtlamaya götüren günlerde, normalden daha fazla mukus salınımı görebilirsiniz. Bunun nedeni, servikal mukus hacmindeki artıştan kaynaklanmaktadır. Bu mukus sıvısı; en verimli olduğunuzda, beş güne kadar spermi canlı tutmaya yardımcı olabilir, böylece gebelik fırsatınız artar. Ayrıca ilişki için kayganlaştırma sağlar. Serviks yakınından vajinanıza ulaşarak ve parmaklarınızla çıkardığınız sıvıyı gözleyerek servikal mukusun tutarlılığını test edebilirsiniz. İnce veya yapışkan ise, yumurtlamaya yaklaşıyor olabilirsiniz. Östrojen ve progesteron kurutulmuş tükürüğün yumurtlamadan önce veya sırasında tutarlılığını değiştirerek şekil oluşmasına neden olur. Kurutulmuş tükürükteki bu desenler bazı kadınlarda kristaller veya eğrelti- yenlere benzeyebilir. Sigara içmek, yeme, içmek ve dişlerinizi fırçalamak, bu efektleri maskeleyebilir ve sonuçta kesin bir yumurtlama göstergesi olamaz. Servikal mukusta artış ve kıvamında incelme: Kadınlar bunu ‘akıntının artması’ şeklinde ifade ederler genellikle. Bu belirti yumurtlama döneminin başında veya yumurtlamadan birkaç gün önce başlar. Vücut ısısında artış: Kadınlar bu hafif artışı genellikle hissetmezler ama derece ile ölçümde rahatlıkla fark edilir. Genellikle yarım derece civarında bir artış olur. Kasık ağrısı: Tek taraflı (sadece sağda veya solda) kasık ağrısı genellikle yumurtlamanın olduğu gün hissedilir. Ağrı bazen iki taraflı da olabilir. Ağrının sebebi yumurtlama sırasında folikül içerisinde bulunan sıvının rahim etrafına sızmasıdır. Ağrı genellikle bir gün içinde biter. Bazen olgunlaşan yumurtaya bağlı ağrı; yumurtlama olmadan 4-5 gün önce başlar, yumurtlamanın olduğu gün artar ve sonra birden kaybolur. Göğüslerde hassasiyet, şişme ve gerginlik Karında şişkinlik hissi Karında, kasıkta sancı ve kramplar Cinsel istekte artış: Genellikle yumurtlama olmadan birkaç gün önce başlar. Bazı kadınlarda koku, tat ve ışık gibi uyarıcılara karşı aşırı hassasiyet, rahatsız olma meydana gelir. adet dönemi dışı kanamalar ovulasyonla ilgili olabilir hekiminizle detaylı olarak konuşabilirsiniz
3 Ocak 2019