Yaygın anksiyete bozukluğu

Anksiyete (bunaltı) birçok insanın hayatının bazı dönemlerinde yaşadığı, yakından tanıdığı, korkuya benzeyen yoğun bir duygudur. Hastalık derecesinde olmayan anksiyete strese karşı oluşan yanıtın önemli bir parçasıdır ve kişiyi bir tehlike anında harekete geçmeye yöneltir ve kişinin hayatta kalmasına yardımcı olur. Aslında normal düzeydeki anksiyete mantıklı, gerekli ve yaşamsaldır. Hastayı doktora getiren ya da patolojik anksiyete olarak adlandırılmasına neden olan şey ise olağan bir yanıtın ve düzeneğin bozulması, beklenenden daha şiddetli olması, gereğinden daha uzun sürmesi ve kişinin günlük hayatını ve işlevselliğini bozmuş olmasıdır. Kişi anksiyeteyi sanki kötü bir haber alacakmış, bir felaket olacakmış gibi nedeni belli olmayan bir sıkıntı, bir endişe duygusu olarak algılar ve tanımlar. Çok hafif tedirginlik, gerginlik duygusundan panik derecesine varan değişik yoğunluklarda olabilir.

Yaygın anksiyete bozukluğu

Yaygın Anksiyete Bozukluğu

Anksiyete (bunaltı) birçok insanın hayatının bazı dönemlerinde yaşadığı, yakından tanıdığı, korkuya benzeyen yoğun bir duygudur. Hastalık derecesinde olmayan anksiyete strese karşı oluşan yanıtın önemli bir parçasıdır ve kişiyi bir tehlike anında harekete geçmeye yöneltir ve kişinin hayatta kalmasına yardımcı olur. Aslında normal düzeydeki anksiyete mantıklı, gerekli ve yaşamsaldır. Hastayı doktora getiren ya da patolojik anksiyete olarak adlandırılmasına neden olan şey ise olağan bir yanıtın ve düzeneğin bozulması, beklenenden daha şiddetli olması, gereğinden daha uzun sürmesi ve kişinin günlük hayatını ve işlevselliğini bozmuş olmasıdır. Kişi anksiyeteyi sanki kötü bir haber alacakmış, bir felaket olacakmış gibi nedeni belli olmayan bir sıkıntı, bir endişe duygusu olarak algılar ve tanımlar. Çok hafif tedirginlik, gerginlik duygusundan panik derecesine varan değişik yoğunluklarda olabilir.
Yaygın Anksiyete Bozukluğunun Güncel Tanı Kriterleri Nelerdir?
DSM-5’e göre yaygın anksiyete bozukluğu tanı kriterleri şunlardır;
 En az altı aylık bir sürenin çoğu gününde birtakım olaylar ya da etkinliklerle (işte ya da okulda başarı gösterebilme gibi) ilgili olarak, aşırı bir kaygı ve kuruntu (kaygılı beklenti) vardır.
 Kişi, kuruntularını denetim altına almakta güçlük çeker.
 Bu kaygı ve kuruntuya aşağıdaki altı belirtiden üçü (ya da daha çoğu) eşlik eder. (en azından kimi belirtiler son altı ayın çoğu gününde bulunmuştur) : 
                1. Dinginleşememe (huzursuzluk) ya da gergin olma
                2. Kolay yorulma. 
                3. Odaklanmada güçlük çekme ya da zihin boşalması. 
                4. Kolay kızma. 
                5. Kas gerginliği. 
                6. Uyku bozukluğu (uykuya dalmakta ya da uykuyu sürdürmekte güçlük çekme ya da dinlendirmeyen bir uyku uyuma.
Yaygın Anksiyete Bozukluğunun Sıklığı Nedir?
Yaygın anksiyete bozukluğunun sıklığı yaklaşık %5-6 'dır. Yaşlılıkla beraber görülme sıklığı artar. Kadınlarda erkelere oranla 2 kat daha sık görülmektedir.
Yaygın Anksiyete Bozukluğunun Tedavisi Nedir?
YAB'nun tedavisinde ilaç tedavisi, davranışçı ve bilişsel psikoterapiler, gevşeme eğitimi gibi tedavi yöntemlerinin yararlı olduğu kabul edilmektedir. Psikoterapiyle endişeyle başa çıkma becerileri kazandırmak ve olumsuz düşünceleri değiştirmek hedeflenirken, medikal tedaviyle de kaygı düzeyinin azaltılması hedeflenmektedir. Hangi tür tedavinin size uygun olabileceğine doktorunuzla birlikte karar vermek yerinde olacaktır. Bir kişi için uygun olan bir tedavi, diğeri için uygun olmayabilir.

Kaynaklar :
 Kaplan & Sadock’s Comprehensive Textbook of Psychiatry
 Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Prof. Dr. M. Orhan Öztürk
  Yaygın Anksiyete Bozukluğunun Tedavisi Ve Yeni Yaklaşımlar Dr.
Ömer Saatçioğlu

Bu makale 4 Kasım 2022 tarihinde güncellendi. 0 kez okundu.

Yazar
Psk. İnci Nur İnce Çapanoğlu

Doğuş Üniversitesi Psikoloji Bölümünden burslu ve ingilizce eğitim alarak yüksek onur derecesi ile mezun olmuştur. Lisans eğitimi boyunca klinik psikoloji, klinik nörobilim, gelişim psikolojisi ve sosyal deneysel alanlarda çalışmalar yapmıştır. İş hayatına Eğitim Psikoloğu olarak başlamış, öğretmen-öğrenci ve veli psikolojik iyilik grup çalışmaları organize etmiştir. Eş zamanlı olarak Spontan Psikolojik Danışmanlık Merkezinde ergenler ve yetişkinlerle çalışmaktadır. Lisans süresince aldığı terapi eğitimlerine devam etmektedir. 

 

Psk. İnci Nur İnce Çapanoğlu
Psk. İnci Nur İnce Çapanoğlu
Bursa - Psikoloji
Facebook Twitter Instagram Youtube