Tms tedavisi nedir ?

Tms tedavisi nedir ?

TMU/TMS tedavisi, depresyon, obsesif kompulsif bozukluk,  ve diğer birçok psikiyatrik durumun tedavisinde etkili olduğu kanıtlanmış, non-invaziv, ilaçsız bir tedavi yöntemidir.

TMS 2008 yılında dirençli depresyon, 2019 yılında Obsesif Kompulsif Bozukluk tedavisi için FDA tarafından onaylanmıştır.

TMS, FDA’in 2008’de onayladığı ve APA’nın yayınladığı 2010 tarihli ‘guideline’ da bir ilaç tedavisine cevap vermemiş depresyon tedavisinde uygulanması önerilmiştir.

Harward, Stanford, Yale, Jhon Hopkins gibi dünyanın önde gelen kliniklerinde de TMS Tedavisi uygulanmaktadır.

TMS NASIL ETKİ EDER ?

TMS yenilikçi bir tedavi yöntemidir, bir dizi psikiyatrik, nörolojik bozuluklarla ilgili beynin ilgili spesifik merkezlerini uyarmak ya da bastırmak için titreşimli manyetik atımlar oluşturulur.

Beyninizi bir de bu perspektiften düşünün. Beyniniz birbiriyle iletişim kuran “nöron” adı verilen hücrelerden oluşur. Birkaç nöron birlikte çalıştığında, bunlara devre veya ağ denir. Daha önce bir bilgisayarı veya başka bir elektronik cihazı parçaladıysanız, muhtemelen altın devrelerle kaplı yeşil plastik bir pano görmüşsünüzdür. Bilgiyi bilgisayarın bir bölümünden diğerine iletmek için elektriğin bu devre kartından geçtiği gibi, beyniniz bilgiyi beynin bir bölümünden diğerine iletmek için bu sinir ağlarını kullanır.

Bu nedenle, nörotransmiterleri (tek tek nöronlar arasında iletişim kurmak için kullanılan kimyasallar) hedeflemek yerine, araştırmacılar şimdi nöral ağların, beynin davranışı düzenleyen bölümü ile duyguları düzenleyen bölümleri arasında iletişim kurmak için nasıl işlediğini araştırdılar. Nörotransmiterlerden ziyade sinir ağlarına odaklanan yeni tedavi yöntemlerinin daha etkili olduğu saptandı.

Bilim, Depresyonun nedeninin, Dorsolateral Prefrontal Korteks (DLPFC) ile daha derin anterior singulat (AC) arasındaki iletişimde bir kesintiye bağlı olduğunu göstermektedir. Tekrarlayan Transkraniyal Manyetik Stimülasyon (rTMS) özellikle bu küçük alana (DLPFC) odaklanır. Bu iki yapı arasındaki iletişim, bu bölgenin tekrar tekrar uyarılmasıyla geliştirilir. TMS, beyni tamamen etkilemez sadece psikiyatrik duruma neden olan beyin bölgesini hedef alır. 

TMS Tedavisi beynin ilgili alanlarına uyarılar göndererek ve beynin sinir hücreleri arasındaki bağlantıların onarılmasına ve yeniden bağlantı kurulmasını sağlayarak beyinde yeni sinir ağlarının oluşumuna (nöroplastisiteye) neden olur. Örneğin depresyon durumunda, sol prefrontal korteks uyarılır ve bu uyarım sayesinde sinir hücreleri arasındaki bağlantıların normale dönmesini sağlayarak, depresyon belirtilerinin giderilmesini sağlar.

TMS HANGİ HASTALIKLARDA ETKİLİDİR ?

TMS 2008 yılında Depresyon, 2013 yılında Migren hastalığı, 2019 yılında Obsesif Kompulsif Bozukluk  tedavisi için ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından ruhsat almıştır.

Ayrıca klinik araştırmalarda etkili bulunduğu için ABD ve Avrupa’da Anksiyete Bozuklukları, Panik Bozukluk, Travma Sonrası Stres Bozukluğu, Alkol Bağımlılığı, Kokain Bağımlılığı, Parkinson, Demans, Epilepsi, Kronik ağrı bozukluğu, Fibromiyalji, Kulak çınlaması tedavisi gibi birçok alanda güvenle kullanılmaktadır.

Klinik çalışmalar tekrarlayan manyetik uyarım tedavisinin güvenli ve etkili olduğunu göstermiştir.

TMS Kimlerde Uygulanır?

Bilimsel çalışmalarda ve Dünyanın önde gelen bir çok kliniğinde depresyon tedavisi için adım adım bir yaklaşım önerilmektedir:

Antidepresan ilaçlar ve psikoterapi majör depresyonda birinci basamak tedavilerdir. Ancak, bu tedaviler tüm hastalar için işe yaramayabilir. Ayrıca, depresyonu olanların yaklaşık yüzde 20 -30 kadarı ilaçları iyi tolere edemeyebilir ya da verilen ilaç tedavisi hastalığın tamamen iyileşmesine neden olacak kadar yeterli etki gösteremeyebilir. Bu gibi durumlarda, TMS alternatif tedavi olarak, ya da antidepresan ilaç ve psikoterapiyi güçlendirilmesi amacı ile kullanılabilir. Antidepresanlar ve diğer nöropsikiyatrik ilaçlardan yeterli yanıt elde etmede başarısız olmuş, tekrar eden semptomları olan veya ilaçları tolere edemeyen hastalar için TMS uygun bir tedavi seçeneği olabilir. 

1- Anitdepresan ilaçlardan ya da psikoterapiden yeterli fayda sağlamayan kişilerde

2-İlaç tedavisi kullanmak istemeyen ya da ilaçı yan etkileri nedeniyle kullanmayan kişilerde

3- Ayrıca ilaç kullanımının kısıtlandığı durumlarda  örneğin; gebelikte, emziren annelerde ve kalp hastalarında rahatlıkla kullanılabilir ve bu yönüyle hasta ve hekime büyük kolaylık sağlamaktadır.

TMS Tedavisi Sırasında Neler Beklenmeli

TMS nispeten kısa, invazif olmayan, ayakta tedavi yöntemidir. Bu, ameliyat içermediği, anestezi veya sedasyon gerektirmediği ve sonrasında dinlenmeye gerek olmadığı anlamına gelir. Tedavi boyunca uyanık ve tetikte kalırsınız. TMS tedavisi de sistemik değildir, yani antidepresanların yapabileceği gibi vücudunuzun diğer bölgeleri üzerinde hiçbir etkisi yoktur.

Tipik bir TMS tedavi kursu, 4 ila 6 hafta boyunca günlük seansları (haftada 5-6 kez) içerir. Ancak bazı insanlar ilk tedavi protokolünü takiben zaman zaman bakım tedavileri için yeniden TMS seansları yararlı olmaktadır. Bir TMS oturumu genellikle 15 ila 20 dakika sürer.

TMS tedavisi sırasında

TMS tedaviniz sırasında, klinisyen sizi rahat bir sandalyeye oturtacak, size kulak tıkacı sağlayacak ve ardından ruh hali düzenlemesinde rol oynadığı düşünülen beyin bölgesinin yakınına başınıza manyetik bir bobin yerleştirecektir. Depresyon durumunda, bu bölge alnınızın altındaki prefrontal kortekstir.

Kısa elektromanyetik darbeler daha sonra bobin aracılığıyla verilir. Manyetik darbeler kolayca kafatasınızdan geçer ve sinir hücrelerini uyaran küçük elektrik akımlarına neden olur.

Tıklama sesleri duyacak ve başınızda vurma, dokunma veya karıncalanma hissi hissedeceksiniz.

Tedavi sırasında ve sonrasında kısa bir süre kafa derisinde biraz rahatsızlık hissedebilirsiniz.

TMS Yan Etkileri

TMS, 30 yıldır üzerinde çalışılan, tedavi için kullanılan ve uzun vadeli yan etkileri olmayan çok güvenli bir seçenektir.

Tedavi sırasında bazı yan etkiler ortaya çıkabilse de, bunlar nedeniyle tedavinin kesilmesi nadirdir.

En Yaygın:

– Bobinin yerleştirildiği yerin yakınında kafa derisi rahatsızlığı ve / veya baş ağrısı

– Geçici yorgunluk

Bunlar genellikle hafiftir ve hastalar genellikle tedavinin ilk iki haftasında bu yan etkilere tolerans geliştirirler. Hastalar bir tedavi seansından sonra günlük aktivitelerini devam edebilirler (araba kullanabilir veya işlerine dönebilirler).

Çok nadir:

– Epileptik nöbet riski (1: 10.000 seans); hastalar, tedaviden önce risk faktörleri açısından taranır.

Kimlere TMS Uygulanmaz

Epilepsi hastaları veya ailede nöbet öyküsü olanlara ek olarak, TMS diğer bazı hasta türleri için uygun değildir. TMS manyetik enerji kullandığından, başlarında veya boynunda metal bulunan kişiler, diş telleri veya diş dolguları dışında TMS alamazlar.

TMS tedavisini engelleyecek metal nesnelerin örnekleri şunları içerir:

Beyinde Anevrizma klipleri varsa

Beyin damarlarında Stent varsa

Derin beyin uyarıcıları

Metalik kulak / göz implantları

Şarapnel veya mermi parçaları

TMS tedavisi almanızı engelleyebilecek diğer faktörler şunları içerir:

Beyin tümörü, travmatik beyin hasarı veya felç gibi hastalık veya yaralanmadan kaynaklanan beyin hasarı.

Bu makale 3 Aralık 2020 tarihinde güncellendi. 0 kez okundu.

Yazar
Uzm. Dr. Burak Toprak

Uzm. Psk. Burak TOPRAK, lisans öncesi öğrenimlerinin ardından İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde başladığı tıp eğitimini 2008 yılında başarıyla tamamlayarak tıp doktoru unvanı almıştır. İhtisasını ise, 2009 - 2014 yılları arasında Erenköy Ruh Sağlığı Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde Psikiyatri unvanı almıştır.

2014 - 2016 Yılları arasında Elazığ Ruh Sağlığı Hastanesi'nde, 2016 - 2017 yılları arasında Fransız Lape Hastanesi'nde Bağımlılık Servis Şefi olarak görev yapmış olan Uzm. Psk. Burak TOPRAK, 2018 itibariyle mesleki çalışmalarına Bağdat Caddesi'ndeki Dr. Burak Toprak Psikiyatri ve Psikoterapi Kliniği'nde devam etmektedir.

Yazarı sosyal medya'da takip edin
instagram
whatsapp
Etiketler
İlaçsız tedavi
Uzm. Dr. Burak Toprak
Uzm. Dr. Burak Toprak
İstanbul - Psikiyatri
Facebook Twitter Instagram Youtube