Sosyal fobide kişi ya eleştirilirsem ya hata yaparsam ya ağzımdan yanlış bir kelime çıkarda insanlar benle dalga geçerse şeklindeki düşünceler nedeniyle yeterli performans sergileyemezle ya da performans sergilemekten kaçınırlar.
Genellikle bir sunum yaparken rahatsız olurlar, yüzlerinin kızaracağını, selerinin titreyeceğini, tuhaf görüneceklerine dair kaygıların insanlar tarafından anlaşılacağını ve rezil olacaklarını düşünürler.
Bazen en yakın arkadaşları ile keyifli bir sohbet yaparken masalarına oturan pek fazla tanımadıkları insanlar nedeniyle konuşmayı sürdürmekten vazgeçip dinleyici olmayı yeğlerler ve bir müddet sonra ortamdan sıkılmaya başlarlar. Toplu bir orama girdiklerinde (otobüs, metro, kafe, restautrant vb) gerginlik hissederler sanki insanlar ona bakıyorlar ve onda bir tuhaflık olduğunu düşünecekler ve onunla ilgili yorum yapacaklar şeklindeki düşünceler toplu ortamlara girmelerini engelleyebilir.
Sosyal fobisi olan bireyeler kendi kişisel haklarını bile çoğu zaman savunmak istemezler örneğin bir satıcıya verdikleri paralarının arta kalan üstünü bile istemekte tereddüt yaşarlar. Hiç tanımadıkları insanlar bile olsa onlara basit bir yol tarfini sorarken bile heyecana kapılırlar. Genellikle çevreleri tarafından son derece uyumlu olarak bilinirler ve çok beyefendi, hanımefendi yakıştırmasına maruz kalırlar.
Sosyal fobi bir kişilik özelliği değildir.
Genellikle çocukluk yıllarında başlayan bu durum nedeniyle kişi tüm yaşamını bu duruma göre dizayn etmeye çalışır. Toplu ortamlardan olabildiğince kaçınır, tek başına herhangi bri aktivite yapmak istemez, okul ya da iş yaşamındaki sunumlardan bir bahane ile kurtulmaya çalışır. Kişi genellikle bu durumun bir kişilik özelliği olduğunu düşünür ve tedavi arayışına girmek istemez ya da olumsuz bir tedavi deneyimi bu durumun düzelmeyeceğine dair yanlış inanışı pekiştirir.
Sosyal Fobisi olan kişiler şu durumlarda tedirginlik yaşarlar
• Toplum içinde telefonla görüşme
• Küçük bir grup etkinliğinde yer alma
• Toplum içinde yemek yeme
• Toplum içinde bir şeyler içme
• Yetkili biri ile konuşma
• Dinleyiciler önünde konuşma
• Partiye/ eğlenceye gitme
• Başkaları tarafından izlenirken çalışma
• Başkaları tarafından izlenirken yazma
• Çok iyi tanımadığı biriyle telefonda görüşme
• Çok iyi tanımadığı biriyle yüz yüze konuşma
• Yabancılarla karşılaşma
• Genel tuvaletleri kullanma
• Birilerinin oturduğu odaya girme
• İlgi odağı olma
• Bir toplantıda hazırsızlık konuşma yapma
• Yetenek, yeti veya bilgi testine tabi tutulma
• İyi tanımadığı birine onaylanmadığını söyleme
• Çok iyi tanımadığı birinin gözlerinin içine bakma
• Önceden hazırlanmış bir raporu bir gruba sözel olarak sunma
• Romantik ilişki için insanlara yakınlaşma
• Alınan bir malı parasını geri almak üzere iade etme
• Parti / davet verme
• Israrlı bir satıcıya karşı koyma
Sosyal Fobi Tamamen Tedavi Edilen Bir Hastalıktır.
Sosyal fobi bir düşünce, beyin hastalığıdır. Sosyal fobi tedavisinde kullanılan ilaçlar ve/veya psikoterapi tedavide son derece başarılı sonuçlar alınmasını sağlar.
DR BURAK TOPRAK
PSİKİYATRİST
