Sistitten Korunmanın 7 Yolu
İdrar yolu enfeksiyonları içinde en sık karşılaşılan durum sistittir ve birçok kişiyi etkileyebilir. Sistit, çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir ancak doğru tedavi ile kontrol altına alınabilir. Tedavi edilmediğinde enfeksiyon böbreklere yayılabilir ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle sık tekrarlayan durumlarda altta yatan sebeplerin araştırılması ve tedavinin sürdürülmesi önemlidir.
Sistit Böbrek Sağlığını Etkileyebilir
Sistit, idrar yaparken ağrı, yanma ve sık idrara çıkma gibi belirtilerle kendini gösteren bir idrar yolu enfeksiyonudur. Tedavi edilmediğinde böbreklere kadar ilerleyebilir ve daha ciddi sağlık problemlerine sebep olabilir. Kadınlarda anatomik nedenlerle erkeklere kıyasla daha sık görülür. Bakteriler idrar kesesine çeşitli yollarla ulaşabilir. Sistit, mikrobik ve mikrobik olmayan olarak iki farklı türde görülebilir. Mikrobik olanlar genellikle akut (ani ve kısa süreli) ya da kronik (uzun süreli ve tekrarlayan) olarak sınıflandırılır.
Genellikle ani başlangıç gösteren bu hastalık, sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma, bazen karın ağrısı ve idrarda kanama gibi şikâyetlere yol açabilir. Antibiyotik tedavisinin yeterli süre boyunca uygulanmaması veya bilinçsiz ilaç kullanımı, sistitin tekrarlamasına neden olabilir.
Akut Sistitin Belirtileri
- İdrar yapmada zorluk
- İdrar sırasında yanma ve sızı
- Sık ve az miktarda idrar yapma
- İdrarda kan görülmesi
- Karnın alt kısmında rahatsızlık hissi
Tekrarlayan Sistitin Olası Nedenleri
- İdrar yollarında taş veya tümör
- İdrar kesesinin sinirsel çalışma bozuklukları
- İdrar kesesinden böbreğe idrar kaçışı (reflü)
- Erkeklerde prostat büyümesi
- Kadınlarda mesane sarkması (sistosel)
- İdrar yollarında darlık ve işeme bozuklukları
- Kronik kabızlık
- Menopoz, bazı doğum kontrol yöntemleri ve vajinal enfeksiyonlar
Ağrılı Mesane Sendromu ve Sistit
Mikrobik olmayan sistit, "Ağrılı Mesane Sendromu" olarak da bilinir. Bu durumda mesane çeperi kalınlaşarak mesanenin kapasitesini sınırlar. Nedeni tam olarak bilinmemektedir ancak idrar kesesini kaplayan tabakanın hasar görmesiyle idrarın iç tabakalara ulaşarak kimyasal iltihaba neden olduğu düşünülmektedir. Bu hastalıkta idrar yapma sıklığında artış, gece sık idrara çıkma ve karın alt bölgesinde ağrı gibi belirtiler görülebilir. Antibiyotik tedavisi bu durumda etkili değildir.
Tekrarlayan Sistitte Dikkat Edilmesi Gerekenler
Uzun süredir devam eden veya sık tekrarlayan sistit vakalarında uzman desteği almak önemlidir. Yapılan tetkikler sonucunda taş hastalığı, tümör, erkeklerde prostat rahatsızlıkları, idrar yollarında tıkanıklık gibi sorunlar tespit edilebilir. Altta yatan neden tedavi edilmediği sürece enfeksiyon tekrarlayabilir.
Tedavide idrar kültürü yapılarak uygun antibiyotik belirlenmelidir. Ayrıca hijyen kurallarına dikkat edilmeli, kabızlık sorunu giderilmeli ve idrar yapma bozuklukları varsa tedavi edilmelidir. Eğer enfeksiyon tekrar ederse uzun süreli idrar yolu antiseptikleri veya uygun antibiyotikler kullanılabilir. Gerekirse hormonal ilaç tedavisine başvurulabilir.
Sistitten Korunma Yöntemleri
- Bol miktarda su tüketin. Özellikle tedavi süreçlerinde sıvı alımına özen gösterin.
- İdrar yapma ihtiyacını ertelemeyin ve düzenli olarak tuvalete gidin.
- Tuvalet sonrası temizliği önden arkaya doğru yapın. Böylece bakterilerin yayılmasını önleyebilirsiniz.
- Mümkünse duş almayı tercih edin, banyo yapmak yerine duş enfeksiyon riskini azaltabilir.
- Genital bölgeyi nazikçe temizleyin, sert sabunlar kullanmaktan kaçının.
- Cinsel ilişkiden sonra mesanenizi boşaltın ve bir bardak su için.
- Genital bölgede parfümlü hijyen ürünleri veya deodorant spreyleri kullanmayın, bu tür ürünler tahrişe neden olabilir.
Bu basit önlemler, sistit riskini azaltmada etkili olabilir. Sağlıklı yaşam alışkanlıklarını benimseyerek idrar yolu enfeksiyonlarından korunabilirsiniz.
Op.Dr.Gonca Oğurlu Pakay
