Doğumun vajinal yoldan olamadığı durumlarda ameliyathanede anestezi altında karına ve uterusa cerrahi insizyon yapılarak gerçekleştirilmesine sezaryen ile doğum adı verilir. Sezeryan sırasında kadın doğumcu, çocuk doktoru ve bebek hemşiresi , anestezi doktoru ve yardımcı hemşireler hazır bulunmalıdır. Anestezi şekli genel, spinal ya da epidural olabilir. Şartlara ve hasta isteğine göre karar verilir. Karın bölgesi antiseptik solüsyonla silinir ve örtülür sonra sezaryen operasyonuna başlanır. Bu işlemde karnın alt bölgesine yaklaşık 11-15 cm uzunluğunda bir kesi yapılır. Karın katları geçilip karın boşluğuna girilir sonrasında rahme kesi yapılır ve bebek anne rahminden çıkarılır. Göbek kordonu kesilip bebek hemşiresi ve çocuk doktoruna teslim edilir. Sonrasında plasenta ve ekleri tam olarak çıkarılır ve açılan batın katları uygun sütürlerle kapatılır.
Sezeryan sonuçta bir cerrahi operasyondur. 1-2 hafta kadar süren iyileşme süreci vardır. Ağrı kesici ve antibiyotik genelde kullanılır.
Doğum şekline gebelik takipleri sırasında ya da normal doğum travayı sırasında annede ya da bebekte gelişen acil durumlar sonucunda karar verilebilir.
Hangi durumlarda sezeryan yapılır:
Bebeğe ve Plasentaya Bağlı Nedenler:
Doğum ağrıları başlamadan önce bebeğin sıkıntıya girmesi,
Bebeğin doğum yoluna makat, ayak veya kolu ile girmesi durumlarında. Ayrıca bebeğin başı önde olmasına karşın alın ve yüz gelişlerde de sezaryen yapılabilir.
Bebeğin annenin yapısına göre büyük, kilolu olması
Plasentanın rahim ağzını kapaması (Plasenta Previa)
Plasentanın doğumdan önce yerinden ayrılması (Plasenta dekolmanı)
Anneye Bağlı Nedenler:
Daha önce rahim ile ilgili bir operasyon geçirmiş olmak (myomektomi).
Doğum kanalının doğuma engel olacak derecede dar olması
Genital bölgede aktif viral enfeksiyonların varlığı (uçuk veya kondilom gibi)
Anneye ait bazı sistemik hastalıklar
Doğum Sırasında Saptanan Sezaryen Nedenleri:
Normal doğumun gerçekleşememesi,
Doğum eylemi sırasında yoğun kanama veya bebeğin kalp atışlarında düşme olması durumlarında sezeryana geçilir.
Sezaryen Sonrası Vajinal Doğum (SSVD)
Sezaryen sonrası vajinal doğum olabilir. Öncelikle normal doğumu zorlaştırabilecek hiçbir problemin olmaması gerekir. Anne adayı ve eşinin olabilecek tüm riskleri detaylı bir şekilde dinleyip, okuyup sonra da onay vermesi gerekir. Anne rahminin yırtılması, kanama ve bebek kaybı gibi risklerin az da olsa bulunduğu bu durum riskli bir doğum şeklidir. Her an sezeryana geçilebileceği ihtimalini hasta ve eşi bilmelidir.