Psikolojik sağlamlık, zorluklar ve stresle başa çıkabilme, duygusal dengeyi koruma ve yaşamın iniş-çıkışlarına uyum sağlayabilme yeteneği olarak tanımlanabilir. Bu, bireyin hayatın zorluklarıyla yüzleşirken mental olarak dayanıklılığını artırmasını, gerçekçi ve pozitif bir bakış açısını sürdürmesini ve kendi içsel kaynaklarından güç almasını içerir.
Psikolojik Sağlamlığımızı Nasıl Geliştirebiliriz?
-
Duygusal Farkındalık:
- Duygusal deneyimlerimizi anlamak, bu duyguları tanımlamak ve kabul etmek, psikolojik sağlamlığı artırmak için önemlidir. Hayatı otomatik pilotta yaşamaya kısa bir ara verip sizi neyin zorladığını, neyin hayatı daha yaşanır ve işlevsel bir forma dönüştürebildiğini kendi sürecinizde anlayabilmek ve değişim için bu adımları atabilmek ve duygusal farkındalık geliştirebilmek için kendinizi ifade edebileceğiniz bir kişisel alan oluşturmak, terapi sürecinden geçmek, mindful pratiklere zaman ayırmak etkili olabilir.
-
Olumlu ve Gerçekçi Düşünce Kalıpları:
- Negatif ve çarpıtılmış düşünce kalıplarını fark edip değiştirmek, psikolojik sağlamlığı destekler. Olaylara gerçekçi ve alternatiflerinde dahil olduğu bir bakış açısıyla yaklaşmak, çözüm odaklı düşünceyi teşvik etmek önemlidir. Herkes aynı şeyi görebilir, ancak herkes aynı şeyi algılamaz. Ne algıladığınız ise geçmiş yaşantılardan ve bunların oluşturduğu kalıplaşmış düşüncelerden kaynaklanıyor olabilir. Bunları fark etmek ve düşünce yelpazenizi genişletebilmek önemlidir.
-
Sosyal Bağlantılar:
- Güvende ve iyi hissettiren bir sosyal destek ağı oluşturmak zorluklarla başa çıkma kapasitesini artırabilir. Aile, arkadaşlar veya farklı destek gruplarıyla sıkı bağlantılar kurmak, duygusal dayanıklılığı güçlendirebilir. Başkasına çok iyi gelirken kendinize hiç iyi gelemediğiniz olmuştur. Bazen başkalarının da size iyi gelebilmesine bir alan açmak kendinizin de farklı bir personasını daha görünür kılmaya katkı sağlayacaktır.
-
Esneklik ve Uyum Yeteneği:
- Planlarımızda ve beklentilerimizde esnek olmak, değişimlere uyum sağlamak psikolojik sağlamlığı artırabilir. Esnek düşünce ve davranış, zorlukların üstesinden gelmeyi kolaylaştırabilir. Bir bambu bitkisinin kırılmaması esnekliğinden kaynaklanır. Sizin bambu bitkisi taraflarınız neler olabilir?
-
Hedef Belirleme ve İlerleme Kaydetme:
- Küçük hedefler belirleyip bu hedeflere ulaştıkça duyulan başarı duygusu, psikolojik sağlamlığı artırabilir. Başarılarımızı düzenli olarak gözden geçirme, yapılacakların yanı sıra mevcut olarak yapılanları görmek motivasyonu canlı tutabilir.
-
Öz Bakım ve Sağlıklı Yaşam Tarzı:
- Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve yeterli uyku, mental dayanıklılığı güçlendirebilir. Vücut ve zihin arasındaki denge, psikolojik sağlamlığın temelini oluşturabilir.
-
Stres Yönetimi Becerileri:
- Stresle başa çıkma stratejileri geliştirmek, problem çözme yeteneklerini güçlendirmek, kişinin stresli durumlarla daha etkili bir şekilde başa çıkmasına yardımcı olabilir. Stres kaynaklarınızı ve stresin panzehri olabilecek unsurları keşfetmek stresi yönetme konusunda önemli katkılar sağlayacaktır.
Özetleyecek olursak;
Psikolojik sağlamlık, bir bireyin yaşamın karmaşıklığına adaptasyonunda kilit bir rol oynar. Duygusal farkındalık, olumlu düşünce kalıpları, sosyal bağlantılar, esneklik, hedef belirleme, öz bakım ve stres yönetimi gibi stratejilerle bu sağlamlığı güçlendirmek mümkündür. Bu, kişinin zorluklarla başa çıkma yeteneğini artırırken aynı zamanda duygusal ve ruhsal refahını korumasına da katkı sağlar. Tüm bunların gerçekleştirilebilmesi, gerçekleştirilebilmesinin önündeki engellerin ortadan kaldırılabilmesi için terapi sürecinizde bunları ele almak kendi potansiyelinizi açığa çıkararak, psikolojik dayanıklılığınızı artırmanıza çok büyük bir katkı sağlayacaktır.
Klinik Psikolog Beste Güven
