Psikoterapinin yüz yüze olmak yerine, terapist ve danışanın seansı görüntülü konuşma üzerinden yürütmesine Online (Çevrimiçi) Terapi, Webterapi veya Teleterapi denir. Görüşme, terapist ve danışanın önceden belirlediği saatte Skype, Zoom.us gibi uygulamalar üzerinden yapılır.
Teknolojini gelişimi ve görüntülü konuşma olanağının artmasıyla Çevrimiçi Terapi bir süredir devam eden bir uygulama. Ancak pandemic döneminde gelen kısıtlamalar ve hastalık kaygısıyla yüz yüze görüşme imkanlarının azalma ile daha bilir ve tercih edilir hale geldi. Çocuk baktığı için evden çıkma fırsatı bulamayan, yerleşim yerlerine uzak bir yerde ikamet eden, tedavi gördüğü için dışarı çıkmaktan uzak duran, yurtdışında yaşadığı için kendi dilinde terapist bulamayan, terapistinden uzak bir semte taşınan danışanlar için online terapi normalde imkan yokken psikoterapi alma imkanı sağlıyor. Aynı zamanda, yoğun çalıştığı için trafikte zaman kaybetmek istemeyen danışanlar için online terapi cazip bir seçenek. Ayrıca bekleme odasında görülme kaygısı taşıyan veya sosyal anksiyetesi olan danışanlar için de online terapi daha güvenli görünüyor. Bazı terapistlerden online terapi desteği almak, yüz yüzeye kıyasla daha az maliyetli olabilir ve terapiyi karşılamakta güçlük çeken danışanlar için daha avantajlı bir seçenek olabilir.
Online Terapi’nin danışanlar ve terapistler tarafından yüz yüze olmuyorsa ikinci bir seçenek olarak görüldüğünü gözlüyorum. Halbuki bu konuda yapılan araştırmalar tekrar tekrar Online Terapi’nin yüz yüze terapi kadar etkili olabildiğini gösteriyor. 2014 yılında yapılan bir araştırma sonucu, depresyon tedavisinde Bilişsel Davranışçı Terapi’nin online veya yüz yüze yapılması arasında anlamlı bir fark olmadığını gösteriyor[1]. 64 araştırmayı kapsayan bir meta analize göre, İnternet Temelli Bilişsel Davranışçı Terapi depresyon ve aksiyete bozuklukları tedavisinde etkili ve pratik bir yöntem[2].
Ayrıca danışanların tatmin seviyesinin yüksek olduğu da görülüyor. Aynı araştırma, online terapinin terapistlerin neredeyse 8 kat az vaktini aldığını, bu sayede daha fazla danışana yardımcı olma şansı doğduğunu gösteriyor. Mindfulness (farkındalık) temelli müdahalelerin, internet yoluyla uygulandığı danışanlarda da oldukça etkili olduğunu gösteren araştırmalar var[3].
Online Terapi yoluyla psikolojik destek almayı düşünen danışanlara hatırlatmak isterim: Seans süresi ve terapi sürecinin uzunluğu yüz yüze görüşmeden farksızdır. Terapistiniz ile önceden anlaştığınız seans saatinde evinizde veya kaldığınız yerde yalnız başınıza olacağınız, kimsenin rahatsız etmeyeceği bir odada bulunmanız gerekir. Terapinin elektronik ortamda yürütülüyor olması, dışarıda, parkta, kafede olacağı anlamına gelmez. Hepimizin bildiği gibi seans sırasında insanlar kendileri için en özel anılarını, duygularını, düşüncelerini paylaşır. Konuşulanlar danışan ve terapist arasında kalır. Danışan seans sırasında başka bir ortamda bulunursa başkalarının buna tanıklık etmesi riskini almış olur veya bu riski almamak için kendini terapiste rahatça açamaz. Bu da terapiden alınan verimi azaltmış olur. Herhangi bir dış mekanda, kalabalıkta olmasanız bile dikkatinizi dağıtacak uyaranlar olabilir. Buna ek olarak kişilerin özelinin korunması adına, hem terapist hem de danışanın bilgisayar ve telefona virus bulaşması riskine yönelik önlemlerin de almış olması gerekir. Bağlantı kurarken, güvenli platformlar tercih edilmeli.
Genel anlamıyla online terapi yüz yüze terapinin dijital ortamda video aramasıyla yapılan halidir ve psikoterapi görmenin önüne geçen fiziksel bariyerleri kaldırır. Ancak yukarıda sözünü ettiğim gibi online terapi kimi danışanın bulunduğu şartlara daha uygun olurken kimi insan için olmayabilir. Teknolojiyle çok ilgili olmayan ileri yaştaki insanlar, güvenli internet bağlantısına erişimi olmayanlar, evinde birlikte yaşadığı diğer bireyler veya hayvanlardan dolayı gürültü olabileceğini düşünenler için alışık olduğumuz anlamda geleneksel terapi daha verimli bir seçenek olabilir. İntihar riski bulunan, psikozu olan veya bağımlılık durumları söz konusu olduğunda online terapi önerilen bir yol değildir.
[1]Wagner, B., Horn, A. B., & Maercker, A. (2013, July 23). Internet-based versus face-to-face cognitive-behavioral intervention for depression: A randomized controlled non-inferiority trial. Retrieved from https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0165032713005120?via=ihub
[2]Andrews, G., Basu, A., Cuijpers, P., Craske, M. G., McEvoy, P., English, C. L., & Newby, J. M. (2018, February 1). Computer therapy for the anxiety and depression disorders is effective, acceptable and practical health care: An updated meta-analysis. Retrieved March 31, 2020, fromhttps://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0887618517304474?via=ihub
[3]Spijkerman, M. P. J., Pots, W. T. M., & Bohlmeijer, E. T. (2016). Effectiveness of online mindfulness-based interventions in improving mental health: A review and meta-analysis of randomised controlled trials. Clinical psychology review, 45, 102-114.
