MİYOM NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Ultrasonografi
Miyomlar kadınlarda görülen rahimin en sık, iyi huylu tümörü olması nedeniyle radyolojik bulguları tipik olup kolaylıkla saptanabilmektedir. Miyom tedavisi öncesi temel görüntüleme yöntemi ultrasonografidir. Ultrasonografi ses dalgaları ile çalışan ve vücuda zararlı olmayan bir tıbbi görüntüleme yöntemidir. Ultrasonografi ile miyom sayı ve yerleşimleri kolaylıkla tanınabilmektedir. Ultrasonografi direkt karından uygulanabildiği gibi vajina yolu ile de miyomlar daha doğrulukla gösterilebilmektedir.
Zaman içerisinde miyomlarda büyüme ile birlikte yapısında değişiklikler gerçekleşmekte ve kireçlenme ya da içine kanama ve kistleşmeye bağlı görünümü değişebilmektedir. Bu miyomların dejenerasyonu olarak tanımlanır. Dejenere miyomlar ultrasonografide kolaylıkla tanınabilirler. Miyomların diğer hastalıklardan ayırt edilmesi gerekir.
Ultrasonografide miyomun görünümü (üstteki görüntü).
Doppler ultrasonografi tekniği ultrasonografi cihazının bir özelliğidir. Kan akımı ve tümörlerin kanlanmasının gösterilmesinde kullanılır. Doppler ile miyomların kanlanması ve içerisindeki kan akım değerlerinin ölçümleri de yapılabilir. Miyom tedavisi sonrası değerlendirmede de Doppler' den yararlanılır.
Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR)
Miyom tedavisi öncesi miyomların yerleşim ve yaygınlıklarının ortaya konmasında en güvenilir yöntem manyetik rezonans görüntülemedir (MR). Miyomların görüntülenmesinde ultrasonografi ile karşılaştırıldığında en yüksek doğruluk manyetik rezonans görüntüleme ile elde edilmektedir. Tedaviye karar verilmeden önce alt karına (pelvis) yönelik MR incelemesi yapılması gerekir. MR incelemesi mutlaka kontrastlı olmalıdır.
Miyom tedavisi öncesi MR ile miyomların sayısını, yerleşimini ve tiplerini yüksek doğrulukla tanımlayabilmekteyiz. MR' ın her 3 düzlemde (ön arka, yan, yukarından aşağıya) görüntü alabilmesi nedeniyle saplı miyomlar saptanabilmekte ve endometrium ile submukozal miyom ilişkisi net gösterilebilmektedir. Ultrasonografide tek miyom diye düşünülerek yapılan miyom çıkarma operasyonları sonrası kontrollerde miyomun tekrar ettiği düşünülür. MR ile miyomların sayısı ultrasonografiye göre daha yüksek doğrulukla tanımlanabilmektedir. MR miyomların büyümesine bağlı dejenerasyon denilen değişikliklerin de gösterilmesinde yüksek doğruluk oranların sahiptir. Dejenerasyon kireçlenme ya da miyom içerisinde nekroza bağlı kistik değişikliklerin ortaya çıkması olarak tanımlanır. MR ile miyom içerisindeki kistik alanlar gösterilir. Bu özellikle miyom embolizasyonu yapılacak hastalarda miyomun ne kadar küçülebileceğine ait ön görüye de katkı sağlar. Özellikle miyom embolizasyon adaylarının MR ile incelenmesi miyomların sayısı ve yeri konusunda daha ayrıntılı bilgi vererek tedavi planlamasının daha doğru yapılmasını sağlar.
Miyomların MR görünümü: normal rahim dokusundan rahatlıkla ayırt edilir, normal rahim dokusu gri tonlarda iken miyomlar siyah ya da siyaha yakın tonlarda izlenmektedir (sağ yukarıdaki imaj).*
MR anjiografi görüntüleri de dikkatli değerlendirilerek miyom tedavisi öncesi miyomları besleyen rahim arterleri dışı diğer damarların da saptanması olasıdır.
27 yaşında hasta iki kez miyomektomi ameliyatı geçirmiş. Ameliyat sonrası yakınmalarının devam etmesi üzerine yapılan MR incelemesinde rahmi dolduran çok sayıda damardan zengin, tekrarlayan miyomlar izlenmiştir. Miyom tedavisi öncesi rahim boyutları 160x102 mm olarak ölçülmüştür (ortadaki imaj)
30 yaşında hasta, alt karın ağrısı ve uzun süren adet kanamaları yakınması ile başvurdu. MR incelemesi yapıldı. Miyomun MR görünümü, subseröz miyom. Farklı MR pozisyonlarında ve farklı MR tekniklerinde miyomun görünümü. 1.görüntü; ayakta duruyor gibi karşıdan bakıldığında ilaçsız ve sıvıları iyi gösteren MR tetkikinde miyom siyah olarak görülmektedir. 2. görüntü; ayakta duruyor gibi karşıdan bakıldığında ilaçlı MR incelemesinde miyomun dejenerasyonuna bağlı ilaç tutmaması. 3. görüntü; ayakta duruyor gibi yandan bakıldığında ilaçlı MR incelemesinde dejenere miyom görünümü. 4 görüntü; sırt üstü yatar gibi ayaklardan başa doğru bakıldığında ilaçsız 5. görüntü; ilaç sonrası miyomun dejenere görünümüne bağlı ilaç tutmaması. Bu tür dejenere miyomlar MR incelemesinde ilaç tutmadığı için embolizasyona uygun değildir.
Miyom tedavisinden ** önce miyomun tanısı MR ile doğru konmalıdır. Miyomun ayırıcı tanısında adenomyozis, sarkom (leiomyosarkom), tuba ya da ovaryal tümörler düşünülmeli ve bunlardan ayrımı yapılmalıdır. Ayrım güvenli şekilde yapılamadığı durumda endometrial biyopsi gerekebilir.
