Kürtaj
KÜRTAJ NEDİR ?
Kürtaj, İngilizcesi, D&C ( Dilation and curatage) den gelmiş olan bir ifadedir. Rahim ağzının dilatasyonu sonrası rahim içinden parça alma işlemine denir.
Halk arasında genellikle , istenmeyen gebeliklerin sonlandırılması anlamında kullanılır.
Tıbbi manada, rahim içinden doku- biopsi alma işlemleri, rahim içinde polip gibi şüpheli kitlelerin çıkarılması işlemleri, doğum sonunda parça kalması durumunda veya durdurulamayan kanamaların kontrolünde hep bu yöntem kullanılır.
Bu sayfalarda daha çok isteğe bağlı kürtaj hakkında bilgilendirmeyi amaçlıyoruz.
KÜRTAJ YASASI:
1- İsteğe bağlı gebelik sonlandırılması:
Ülkemizde, isteğe bağlı 10 haftanın altındaki gebeliklerin sonlandırılması aşağıdaki şartlarda serbesttir.
- Gebeliğin 10 haftanın altında olması
- Anne adayının 18 yaştan büyük olması
- Anne 18 yaş altı ise ebeveynlerden birinin rızası ve imzalı onayı gerekir.
- Kadın evli ise eşinin imzalı onayı
- Kadın bekar ise kendi onayı ile işlem yaptırabilir.
2- Tibbi gerekçelerle gebelik sonlandırılması:
-Burada bir gebelik hafta kriteri yoktur. Elbette, sonlandırma sebebi anne hayatını tehlikeye sokan bir durum olsa da gebelik haftası ' viable 'yani 24-26 haftalarda ise yenidoğan yoğun bakım şartlarının da hazırlanabileceği hastaneler seçilmelidir.
-Anne hayatını tehtid eden durumlar: Durdurulamayan kanama, tamamlanmamış düşük, annenin mevcut hastalıkları ile birlikte gebeliğin devam etmesinin sakıncalı olduğu haller,..
-Anomalili ve yaşamla bağdaşmayan hastalıkları tespit edilmiş fetus olma durumu: Bu tür problemlerin kesin raporlarla tespiti ve bir üst kurulca ( eğitim hastaneleri veya üniversite hast ) verilmiş tahliye raporları gerekmektedir. Yani böyle problemli gebeliklerde tahliyesi için en az iki doktorun onayı ve problemin risklerine uygun hastane ortamları gerekmektedir.
-Tecavüz gebelikleri, anne adayının zihinsel engelli oluşu ve adli durumların da karıştığı vakalarda doktor onayı yetmeyecek, durumun savcılığa da haber verilerek tespiti sağlıklı olacaktır.
KÜRTAJ NE ZAMAN YAPILIR ?
İsteğe bağlı kürtaj için optimum haftalar 5-6. haftalardır. Geçen her hafta ile kürtajın risklerinin artacağı unutulmamı ve istenmeyen gebelik durumlarında doktora başvurmakta geç kalınmamalıdır. Özellikle adet düzensizlikleri olan hanımlarda oluşabilecek hesap hataları sebebi ile mevcut gebelik haftasının ancak doktor kontrolü ile anlaşılabileceğini hatırlatmak isterim.
KÜRTAJ ÖNCESİ HAZIRLIK
Rutin pelvik muayenesi ve ultrasonografisi yapılır.
Özgeçmişindeki hastalıkları, geçirdiği ameliyatlar, varsa kullandığı ilaçlar, ilaç allerjileri sorgulanır.
Kan grubu kaydedilir.
Hasta anestezi alacaksa, işlemde en az 4 saat öncesi aç kalması sağlanır.
Onam formu: Kürtajın isteğe bağlı yapıldığına dair ve işlemin risklerini anlatan onam formu imzalatılır.
Hasta, evli ise eş imzası alınır.
KÜRTAJ TEKNİKLERİ
Karman Kanül ile Aspirasyon:
En sık kullanılan ve komplikasyon oranı en düşük metottur. Jinekolojik masada, spekulum yerleştirildikten sonra, Karman Aspirasyon enjektörünün ucuna yerleştirilen kanüller vasıtası ile rahim ağzından geçilerek rahim tahliyesi gerçekleştirilir.
Dilatasyon ve Küretaj :
Küret denen aletler kullanılır. Günümüzde çok tercih edilmez. Komplike vakalarda, ihtiyaç halinde başvurulur.
Vakum Aspirasyon :
Elektrikli vakum aleti kullanılarak işlem gerçekleştirilir.
KÜRTAJ SONRASI BAKIM
Müdehale sonrası hasta en az 30 dak. gözlemde tutulur. Ağrının ve kanama kontrolü yapılarak evine gönderilebilir.
Anestezi aldı ise işlem sonrası hemen oral alabilir.
Analjezik ve antibiotik kullanımı önerilir.
İlk hafta, az vajınal kanama olabilir.Tampon kullanmaması hatırlatılır.
Ertesi gün işine gidebilir. Ağır kaldırmak şeklindeki işlerden sakınmalıdır.
İlk adetini , işlemden 1 ay sonra göreceği ancak kürtaj sonrası ayda da yumurtlama olabileceği ve bu sebeple tekrar gebe kalabileceği uyarılmalıdır.
1 hafta sonra kontrole çağrılır.
Kürtaj bir aile planlama yöntemi değildir. Bu vasıta ile her hastaya uygun bir aile planlama yöntemi tanıtılarak önerilir.
Dr. Şebnem İnal
Kadın Hast ve Doğum Uzm.- Bursa
