Koroner damar hastalığı kalp kasını besleyen damarların daralmasına verilen isimdir. Asıl sebep damar duvarının içine yerleşen kolesterol maddesinin birikmesi ve kan akımını engelleyecek şekilde damar çapının daralması. Damar çapı %50 ve daha fazlası özellikle %70 üzerinde olması ile hastalarda şikayet oluşur. Hastalık hastanın şikayetleri üzerine EKG, efor testi yapılır. Ekokardiyografi ve nihayetinde invaziv yöntemlerde KAH tanısı konur. Sonuca göre ya medikal tedavi ya da balon stent ve bypass cerrahisine başvurulur. Biz hangi hastalara bypass uygulaması yapılacağını ele alalım.
1)Sol ana koroner darlığı: Çok damar tıkanıklığı olan hastalara özellikle 3 veya daha fazlası.
2)Bifurkasyon (çatallama) alanında olup uzun darlıkları (balon veya stent uygulanması zor olanlar)
3)Eğer kalp performansı düşük (EF) ise
4)Aynı zamanda kapak onarımı veya değiştirilmesi gerekiyor ise
5)Bypass tek damara bile uygulanmaktadır. Örneğin LAD proximali ani olarak tıkanmış kalp krizi geçirilmiş ancak damar distali komşu damarları beslemişse.
6)40 yaş üzerinde kapak ameliyatı düşünülen hastalarda anjiyografi çekilmiş olup damar tıkanıklığı olan hastalarda bypass kararı genellikle kardiyolog ve KDC (konsey) kararı ile verilir.
Standart bypass sternum (iman kemiği) kesilerek uygulanır. Bypass için göğüs içinden kalbe uygun sağ ve sol mamarian arterler bacaktan hazırlanan sağlıklı safen venler ile gerçekleştirilir. Ameliyatlar genellikle 3-4 saat sürer. Ameliyat sonrası hastalar yoğun akıma alınır ve 24-48 saat sonra servise geçerler. Genel durumu iyi olan hastalar 4-5 gün sonra taburcu edilir. İlk kontrol 10 gün sonra olur. Normal hayata dönmeleri 1-1.5 ay sonra gerçekleşir. Günümüzde ölüm riski nispeten düşüktür. %1-2dir.
Ölüm riskini arttıran etmenler:
1)Yaş
2)Kalbin kalp performansı (EF)
3)Diyabet
4)Akciğer ve böbrek hastalıkları
5)Cinsiyet
Risk belirlenmesi EUROSCOR LAR ile olur.
